به گزارش شبنم ها به نقل از  عصرهامون، این روز‌ها اعتیاد و آسیب‌های ناشی از آن، آن قدر در اعماق جامعه فرو رفته است که دیگر مانند ۲۰ سال پیش نمی‌توان به راحتی معتادان را شناسایی یا راه‌های دستیابی‌شان به مواد را محدود کرد.

چرا‌که معتادان امروز با‌کلاس شده‌اند و همین مساله، کار کنترل، پیشگیری و درمان این بیماری بدخیم اجتماعی را سخت‌تر کرده است، با این حال آنچه مسلم است اینکه علت افزایش گرایش افراد تحصیلکرده به اعتیاد، فقدان آموزش مهارت‌های زندگی برای این افراد در دوران تحصیل در دبیرستان و دانشگاه است.

اما ورود این معضل اجتماعی به دنیای تحصیلکرده‌ها چالشی تازه و آسیب‌زا‌تر در جامعه به دنبال خواهد داشت؛ چرا‌که این معضل در میان عوام و افراد بی‌سواد به دلیل عدم‌آگاهی از تبعات آن، امری قابل هضم است، اما گرایش تحصیلکرده‌ها به عنوان افراد آگاه اصلا قابل‌درک نیست. افرادی که در قامت افراد موفق اکثرا عنوان الگو و نمونه‌های جامعه را دارند.
 
برخی  رفتارهای نادرست در زمینه آسیبهای اجتماعی از جمله مصرف مواد مخدر در جامعه تحصیل کرده تبدیل به مد و نوعی پرستیژ اجتماعی شده‌است.

این مسئله حاکی از آن است؛ اعتیاد به دخانیات علاوه به شیوع در طبقات اجتماعی موجود در جامعه شامل متغیرهایی چون تحصیلات، موقعیت اجتماعی نیز شده است و به عبارتی این پدیده تور خود را در همه جا حتی در دانشگاه های کشور و محل علم آموزی نیز افکنده است، به نحوی که هر فردی فارغ از تحصیلات، طبقه و جایگاه اجتماعی احتمال دارد، در دام آن گرفتار شود.
 
پژوهشگر مسائل اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار ما با بیان اینکه 30 تا 40 درصد تحصیلکرده‌های کشور  وارد آسیب مصرف مواد مخدر شده‌اند، بیان کرد: قشر دانشجو و تحصیل کرده مصرف مواد مخدر و کشیدن سیگار را نوعی پرستیژ اجتماعی و فردی می‌دانند و در واقع  آن را کجروی و خلاف عرف نمی‌دانند و تاسف بالاتر اینکه این آسیب به‌ ویژه در مورد دانشجویان شدیدتر است و کار به جایی رسیده است که برخی از دانشگاه ها تبلیغات ترک اعتیاد را در دانشگاه ها تبلیغ می کنند؟!!

حسن میرشکار ادامه داد: این موضوع به‌ ویژه در قشر دانشجو از تاثیر گروه‌های همسالان دانشجو بر رفتار افراد ناشی می‌شود، زمانی که فرد در یک گروه دوستی عضو است و آنها یک رفتاری را انجام می‌دهند، قبح آن عمل برای فرد ریخته می‌شود و از آنجایی که بسیاری از افراد قدرت «نه» گفتند را یاد نگرفته‌اند، برای همراهی با دوستانشان اقدام به مصرف مواد مخدر و کشیدن سیگار می‌کنند.

وی افزود: اعتیاد نوعی خلق هویت است نوعی هویت یابی نه بی هویتی، طبق گفته "پیر بوردیوی فرانسوی" اعتیاد به مواد مخدر نوعی سبک زندگی است که متعلق به طبقه اجتماعی خود است مثلا دانشجویان متاثر از هویت یابی جدید در میان هم سالان خود به دنبال نوعی سبک زندگی متعلق به خود هستند و در واقع به دنبال نوعی سلب مسئولیت و کنده شدن از فشار اجتماعی خانواده و بدنیال ایجاد نوعی کنش جدا شده از خانواده های خود هستند.

استاد دانشگاه علوم اجتماعی چابهار با رفرنس دادن علمی به دلایل گرایش دانشجویان به اعتیاد و نامیدن آن به نوعی آنومی در دانشگاه ها تصریح کرد: در بعد هنجاری ساختار اجتماعی در نظام های شخصیتی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جامعه اگر اختلال روی دهد، حس همبستگی و انسجام در جامعه را مختل کرده و فرد را از نظر الگوی رفتاری دچار مشکل می کند و به نوعی آنومی را در وی تقویت می کند که از این لحاظ، گرایش به انحرافاتی چون اعتیاد به مواد مخدر اجتناب ناپذیر است.

وی گفت: ظهور چنین معتادانی در جامعه قبح و زشتی اعتیاد را از بین می‌برد؛ چرا‌که تحصیلکرده‌ها و افرادی که درجه بالای اجتماعی دارند، الگوی جوانان و نوجوانان محسوب می‌شوند و در نتیجه آن‌ها با مشاهده یک فرد شاغل و تحصیلکرده معتاد، اعتیاد را عملی درست قلمداد کرده و از او تبعیت می‌کنند.

میرشکار با اشاره به اینکه در بین دانشجویان بیشترین آسیب گرایش به مواد در بین دانشجویان شهرستانی که برای تحصیل به دانشگاه های دوردست مراجعه می کنند بیشتر شایع است گفت: دوگانگی ارزشی بین ارزشهای سنت و مدرنیته به قطبی شدن هنجارها منجر می شود که میان هنجارهای خانواده ها و رسانه با هنجارهای گروه دوستان و همکلاسان دانشگاهی تفکیک قائل می شود.
 
وی ادامه داد: و این مسئله بی شک به نفع طرفی تمام می شود که از میزان اهمیت و مقبولیت بیشتری در دیدگاه فرد برخوردار باشد؛ و این مقبولیت در بین همکلاسی های دانشجو بیشتر است و نهایتا دانشجو را تشویق به مقابله با هنجارها و حرکت به سمت انحرافاتی از جمله اعتیاد می کند.

وی با بیان اینکه از جمله علل و زمینه ساز گرایش به اعتیاد جوانان شهرستانی دوری از خانه و افسردگی است بیان کرد: موارد فوق برای یک دانشجو اینجور ایجاب میکند چون فرد اوقات فراغت بیشتری دارد به اعتقاد "زیمل" در فرهنگ مدرن که دانشجویان خود را متعلق به آن فرهنگ می پندارند آزادی فزاینده فردی بدور از خانواده وجود دارد و آنها را از بندهای وابستگی شدید اجتماعی خانواده رها می کند و این رهایی و دوری از خانه نوعی ماجراجویی در زندگی را بین دانشجویان رواج می دهد.

پژوهشگر مسائل اجتماعی خاطر نشان کرد: فرد دانشجو در کنار عدم برنامه ریزی مدیران فرهنگی دانشگاه ها در این فضا می کوشد تا از جریان های یکنواخت زندگی دانشجویی خود بیرون رود و به کنش غیرهنجاری به نام اعتیاد  دست زند؛ لذا جوانان، دانشجویان و محیط ها و خوابگاه های دانشجویی به علت اوقات فراغت بدون برنامه ریزی که دارند و با توجه به حس ماجراجویانه و تفریح و گذر وقت به راحتی در معرض اعتیاد به مواد مخدر هستند.

انتهای پیام/