به گزارش شبنم‌ها وقتی نام چهارشنبه آخر سال به گوش می‌رسد اولین چیزی که به ذهن افراد می‌آید آتش‌سوزی، صدای انفجارهای بلند، قطع عضو، سوختگی و حتی مرگ است.
هرساله چهارشنبه آخر سال روزی پر خطر برای مردم کشورمان است چراکه عده‌ای با رفتارهای غلط خود موجب به خطر افتادن جان و سلامتی خود و دیگران می‌شوند.

با همه این‌ها وقتی نگاهی به آداب و رسوم گذشتگانمان پیرامون چهارشنبه‌سوری می‌کنیم از زمین تا آسمان با رفتار افراد امروزی تفاوت می‌بینیم!

آداب و رسوم شب چهارشنبه‌سوری پراز مفهوم است که متأسفانه در سال‌های اخیر به فراموشی سپرده شده است.

چهارشنبه سوری آئینی دیرینه در ایران
یک کارشناس مردم‌شناسی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبنم‌ها با بیان اینکه چهارشنبه سوری یکی از آئین‌های ایرانیان است که از مجموع چند رسم شکل گرفته، گفت: اگر تاریخ مردمان ایران را بخوانیم هزاران جشن و آئین پرمحتوا در این فرهنگ اصیل می‌بینیم.

فریبا نعمتی با اشاره به اینکه مجموعه رسوم‌ و آئین در ایران باستان دارای پیام و هدف است، افزود: مردم با انجام رسومات از حال یکدیگر باخبر می‌شدند، نشاط در زندگی‌های آن‌ها گسترش می‌یافت و اگر کدورتی بین آن‌ها بود از بین می‌رفت.

وی نحوه برگزاری چهارشنبه سوری در رسوم کهن ایرانی را توضیح داد و گفت: مردم در آخرین سه شنبه سال، پنج تا هفت بوته یا چوب را با فاصله از هم می‌چیدند و آتش می‌زدند و با پریدن از روی آن شعر «سرخی تو از من، زردی من از تو» را می‌خواندند.

این کارشناس مردم‌شناسی خاطرنشان کرد: از آنجا که مردم معتقد بودند در این شب فرشتگان الهی ناظر بر اعمال آن‌ها هستند برخی‌ها آجیل مشکل‌گشا نذر می‌کردند تا مشکلات آن‌ها رفع شود.

نعمتی ادامه داد: رسم دیگری به نام فالگوش ایستادن اجرا می‌شد و به این نحو بود که افراد در چهارراه یا خیابان درکنار رهگذران می‌ایستادند، آن‌ها معتقد بودند اگر رهگذران خوشحال باشند پس حاجتی که در دل دارند برآورده می‌شود.

ایجاد همدلی با انجام رسوم ایرانی
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از رسم‌های چهارشنبه سوری، قاشق زنی است، گفت: در این رسم نیز با توجه به اینکه مردم محله یکدیگر را می‌شناختند، افراد یک چادر سیاه به رنگ تاریکی شب می‌پوشیدند و با یک کاسه مسی و قاشق درب خانه افراد دیگر محله را می‌زدند، فردی که درب خانه‌اش زده شده بود باید شیرینی، شکلات یا نخود و کشمش در کاسه فرد می‌گذاشت.

این کارشناس مردم‌شناسی با تأکید بر اینکه انجام رسومات ایرانی به ایجاد همدلی و دوستی بین افراد کمک می‌کرد، افزود: با انجام رسومات، همه مردم با حال خوب و نشاط به استقبال عید نوروز می‌رفتند.

نعمتی ادامه داد: در جشن‌های ایران، شکرگذاری یکی از ابعاد مثبت است که باعث می‌شد افراد نعمت‌های الهی را فراموش نکنند و قدر داشته‌هایشان را بیشتر بدانند.

وی با اشاره به اینکه مردم با برگزاری رسوم سنتی دور یکدیگر جمع می‌شدند، تصریح کرد: اینگونه از مشکلات یکدیگر آگاه شده و برای رفع آن‌ها تلاش می‌کردند.

این کارشناس مردم‌شناسی خاطرنشان کرد: هدیه بردن برای تازه‌عروس‌ها یکی دیگر از رسم‌ها در فرهنگ ایرانی است، گفت: در این رسم خانواده داماد برای عروس و خانواده او هدیه‌ را در مجمع‌های مسی به همراه ساز و دهل می فرستادند و در صورت تمایل خانواده عروس نیز برای داماد هدیه می‌فرستادند.

لزوم آموزش فرهنگ اصیل ایرانی به نسل جدید

نعمتی با بیان اینکه باید فرهنگ و آداب ایرانی اصیل به جامعه آموزش داده شود، گفت: خانواده و رسانه‌ها در آموزش این مجموعه رسومات به نسل جدید موثرند.

وی تأکید کرد: نباید اجازه دهیم آئین‌ پراز معنی سرزمینمان از میان برود و باید فرهنگ اصیل را به نسل جدید منتقل کنیم.

این کارشناس مردم‌شناسی در پایان عنوان کرد: یکی از راه‌های پررنگ شدن رسوم اصیل ایرانی در جامعه، برگزاری جشن‌های باستانی با شکوه هرچه بیشتر است.

فراموشی رسم کهن چهارشنبه‌سوری در غبار آتش‌سوزی

با وجود تمام معنی و مفهومی که در آئین اصیل ایرانی دیده می‌شود اما نسل جدید درگیر مفاهیمی پوچ شده است که هیچ تطابقی با رسوم کهن ندارد.
چندین سال است که نحوه برگزاری چهارشنبه سوری نه تنها فایده‌ای ندارد بلکه سرمایه انسانی را نیز به خطر انداخته و کام بسیاری از مردم را در آستانه سال نو، تلخ می‌کند.
جای خالی آموزش فرهنگ و آئین اصیل کشورمان به نسل جدید بیش از پیش مشاهده می‌شود که لازم است نسبت به آموزش این موضوع مهم از طریق مدارس، رسانه‌ها و خانواده‌ها اقدام شود.

انتهای خبر/