روش‌های کاهش درد در هنگام زایمان

 

ـ ماساژ کمر: در صورت وجود کمردرد، ماساژ چرخشی، محکم و ریتمیک با دو دست می­‌تواند در کاهش درد مؤثر باشد.

 

ـ ماساژ شکم: یکی دیگر از روش‌های کاهش درد در هنگام زایمان، ماساژ آرام با نوک انگشت یا ماساژ تماسی با دو دست در ناحیه زیر شکم است.

 

ـ ماساژ پاها: ماساژ ران­‌ها و کف پاها با دو دست نیز می­‌تواند در کاهش درد زایمان مؤثر باشد.

 

ـ استفاده از موسیقی یا آوای دلخواه مادر نیز می­‌تواند به کاهش درد زایمان کمک کند.

 

ـ همچنین استفاده از کیسه آب گرم در ناحیه اطراف شکم و پایین شکم می‌تواند سبب کاهش درد شود.

 

از مزایای زایمان طبیعی، از نقطه نظر روانی اینکه تحقیقات نشان داده زنانی که از طریق زایمان طبیعی نوزاد خود را به دنیا می­‌آورند، نگرش و تجربه مثبت­‌تری به فرآیند تولد دارند. زنانی که از طریق زایمان طبیعی وضع حمل می­‌کنند، به دلیل هشیار بودن در همه مراحل زایمان، در فرآیند زایمان مشارکت بیشتری دارند و می­‌توانند بلافاصله پس از زایمان با نوزاد تماس پوستی برقرار کنند.

 

برقراری تماس پوستی بین مادر و نوزاد اثرات مفیدی در آرامش یافتن مادر و نوزاد دارد.  نوزادان متولد شده از طریق زایمان طبیعی نسبت به نوزادان سزارینی عوارض پزشکی کمتری دارند به طوری که تحقیقات نشان داده این کودکان کمتر به  حساسیت، آلرژی و مشکلات تنفسی دچار می­‌شوند.

 

از معایب زایمان طبیعی می­‌توان به استرس و نگرانی و ترس مادران اشاره کرد. معمولاً در زایمان طبیعی گاه به دلیل برخی القائات نادرست، مادران با ترس زیادی مواجه‌­اند و همین ترس و نگرانی خود عاملی بازدارنده در روند زایمان است. این در حالی است که حفظ آرامش مادر نقش بسیاری در تسهیل فرآیند زایمان دارد. هر چه مادر آرامش بیشتری داشته باشد، طول زایمان نیز کوتاه­‌تر خواهد شد. از دیگر معایب نادر در زایمان طبیعی احتمال بروز آسیب مغزی نوزاد است چراکه در زایمان طبیعی فشار زیادی به سر نوزاد وارد می­‌شود.

 

مراحل یک زایمان طبیعی

 

ـ در طول مرحله اول زایمان، رحم منقبض می­‌شود و این انقباضات رحمی برای کمک به گشاد شدن دهانه رحم برای باز شدن است. هر چه زمان بیشتری می­‌گذرد، انقباضات رحمی بیشتر و قوی‌تر می­‌شود. این انقباضات رحمی معمولاً با درد زیادی همراه است که در این موارد استفاده از داروها و روش‌های ضددرد می­‌تواند مؤثر باشد. در این مرحله کیسه مایعی که کودک را در رحم احاطه کرده است، باز خواهد شد که اصطلاحاً می‌­گویند کیسه آب پاره شده است. اگر کیسه آب خود به خود پاره نشود، پزشک حاضر در فرآیند زایمان، اقدام به پاره کردن کیسه آب خواهد کرد. با پاره شدن کیسه آب مرحله بعدی زایمان آغاز خواهد شد.

 

ـ در طول مرحله دوم زایمان، دهانه رحم گشاد و متسع شده و انقباضات رحمی بیشتر و در طول رحم رخ خواهد داد. کودکی که قبلاً در مجرای رحم چرخیده و سر خود را در سمت پایین رحم قرار داده، حرکت خود را برای خروج از رحم آغاز کرده و سر خود را به دهانه رحم فشار می­‌دهد. در این هنگام همکاری مادر در ایجاد فشار بیشتر می­‌تواند روند زایمان را تسهیل کند. به محض خروج سر نوزاد از دهانه رحم، که بزرگ‌ترین اندام نوزاد است، اندام‌های بعدی نوزاد نیز خارج شده و روند زایمان پایان خواهد یافت. گاهی ارائه‌دهندگان مراقبت­‌های بهداشتی در هنگام زایمان، ممکن است از فورسپس یا مکش برای کمک به خروج سریع‌تر نوزاد از رحم استفاده کنند. فورسپس یا مکش وسیله‌ای است که سر نوزاد در آن قرار گرفته و به بیرون کشیده می­‌شود. همچنین در بیشتر مواقع لازم است از اپی‌زیاتومی (برش) در قسمت واژن استفاده شود. این برش سبب می­‌شود مجرا و شکاف بیشتری برای تسهیل تولد نوزاد ایجاد شود. البته پس از خروج نوزاد و جفت این شکاف زیادی بخیه می­‌شود. بدین ترتیب مرحله دوم با تولد نوزاد به پایان می رسد.

 

ـ در مرحله سوم، پزشک بند ناف نوزاد را که به جفت متصل است، بریده و نوزاد را بر روی سینه مادر قرار می­‌دهند. البته در این مرحله نیز انقباضات رحمی برای خروج جفت همچنان ادامه دارد. خروج  جفت در حقیقت پایان مرحله سوم و فرآیند زایمان است.

 

همان گونه که بیان کردیم، زایمان طبیعی روشی کاملاً طبیعی و صحیح در تولد نوزاد است که می‌­تواند با روش‌های مختلف آگاهی‌رسانی و کاهش درد به مادران کمک کند. البته قبل از هر چیز اولین قدم آرامش‌بخشی به مادر و از بین بردن ترس‌ها و القائات نادرست ذهنی است.