به گزارش شبنم همدان به نقل از خبرگزاری مهر : یکی از بازارهای مهم ازنظر تاریخی، اقتصادی، اجتماعی و همچنین ایمنی، بازار همدان است که  طراحی غیراصولی اماکن و معابر به همراه ارزش اقتصادی بالای کالاهای موجود در این بازار باعث شده به نمونه‌ای از حوزه‌های پراهمیت ازنظر ایمنی تبدیل شود.

بازار همدان بر اساس طراحی شهر در مرکز شهر قرارگرفته و از بافت اسلامی مربوط به دوران قاجاریه برخوردار است و  بسیاری از ساختمان‌ها، دالان‌ها و کوچه‌های این بازار در فهرست آثار ملی ثبت‌شده و تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی قرار دارد.

باوجود اهمیت تاریخی و فرهنگی بازار همدان در کنار تأمین شغل برای هزاران نفر و فراهم آوردن امکان تهیه مایحتاج زندگی به‌صورت متمرکز، سال‌هاست که این بازار دوران بی‌توجهی و فرسودگی را طی می‌کند و بیش از آنکه به‌عنوان بخشی از تاریخ و فرهنگ همدان سندیت داشته باشد با تبدیل به محور فعالیت‌های تجاری و نبض تپنده اقتصاد همدان و غفلت از توجه به اصول ایمنی، به هسته‌ای خطرآفرین در مرکز شهر مبدل گشته است.

امروزه بهره‌برداری بیش از ظرفیت از بازار، تنوع مواد موجود در انبارها، وجود مواد شیمیایی خطرناک و قابل اشتعال، طراحی نامناسب سیستم‌های برق و گاز، عدم رعایت اصول علمی در ساخت و نگهداری بناها به همراه عدم پیش‌بینی تجهیزات و تسهیلات ایمنی مناسب، باعث شده که بازار همدان به یک محیط مخاطره زا برای هزاران شاغل و ده‌ها هزار فرد عابر و ساکنین اطراف آن تبدیل شود.

ایمن نبودن بازار همدان نا حدی است که بارها با تشکیل جلسات متعدد این موضوع مورد تأکید قرارگرفته و در جلسه‌ای که شهریورماه پارسال پس از آتش‌سوزی قسمتی از بازار همدان در فرمانداری همدان تشکیل شد بر ایمن‌سازی ضرب العجل آن تأکید شد.

معاون سابق فرماندار همدان در این جلسه با تأکید بر اینکه ایمنی بازار همدان مطلوب نیست، گفت: حادثه در بازار، بحران شهری بزرگی برای همدان ایجاد می‌کند.

وضعیت بازار همدان ازنظر ایمنی مطلوب نیست

حسین افشاری با اشاره به اینکه وضعیت بازار همدان ازنظر ایمنی مطلوب نیست، اظهار داشت: باید این هشدار را داد که ایمنی بازار در شرایط مطلوبی قرار نداشته و تغییر این وضعیت نیازمند همکاری و تعامل اصناف و شرکت‌های خدمات رسان است.

وی افزود: عمده خطراتی که بازار همدان را تهدید می‌کند به سبب تأسیسات برق داخل مغازه‌ها و واحدهای صنفی است که باید با همکاری اصناف و شرکت‌های خدمات رسان تغییر یابد.

وی با اشاره به اینکه وضعیت برق بازار همدان از گذشته نامطلوب بوده است، عنوان کرد: جرقه‌ای کوچک در شهر همدان می‌تواند سبب بروز آتش‌سوزی شده و بحران شهری بزرگی را برای همدان ایجاد ‌کند که باوجود معابر کم‌عرض در بازار همدان امدادرسانی و اطفا حریق به‌کندی صورت می‌گیرد.

پس از برگزاری این جلسه و گذشت سه ماه از بیان سخنانی در این نشست جلسه‌ای در بهمن‌ماه پارسال برگزار و مدت سه ماه فرصت داده شد تا بازار همدان به‌طور ۱۰۰ درصدی ایمن شود که متأسفانه این موضوع نیز محقق نشده است.

به مسئولان ۳ماه فرصت داده‌شده تا تأسیسات ۱۰۰ درصد سالم و ایمن بازار را تحویل دهنددر این جلسه حسین افشاری بابیان اینکه حوادث آتش‌سوزی در بازار همدان به دلیل نبود ایمنی در تجهیزات برقی است، گفت: به مسئولان ۳ماه فرصت داده‌شده تا تأسیسات ۱۰۰ درصد سالم و ایمن بازار را تحویل دهند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان همدان نیز گفت: مرمت و بازسازی بازار همدان نباید تهدیدی برای میراث فرهنگی باشد و باید درترمیم این بازارها قوانین میراث را لحاظ کرد.

علی مالمیر بابیان اینکه اگر ترمیم و بازسازی بازار موجب آسیب رساندن به بافت‌های تاریخی شود خسارتی جبران‌ناپذیر به سرمایه‌های این استان وارد می‌شود، عنوان کرد: بافت‌های تاریخی سرمایه‌های ارزشمندی برای این استان هستند.

اما با تمام این صحبت‌ها پس از واقعه آتش‌سوزی ساختمان پلاسکوی تهران مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی همدان به بیان و تأکید ناایمن بودن بازار همدان اشاره کرد و بابیان اینکه بافت مرکزی و بازار همدان غیر ایمن است، عنوان کرد: با توجه به اینکه بازار همدان در بافت مرکزی همدان قرار دارد محل تجمع بیشتر کسبه و شهروندان است که متأسفانه این مراکز غیر ایمن هستند.

محمدرضا بیاناتی با اشاره به اینکه در حال حاضر انبارهای واحدهای صنفی در بازار همدان و مرکز شهر قرار دارد، عنوان کرد: فرسودگی بافت بازار را می‌توان با تمهیدات لازم و حفظ شاکله میراث فرهنگی در برابر حوادث طبیعی و غیرطبیعی مقاوم‌سازی کرد.

مکاتباتی با اتاق اصناف و فرماندار همدان برای ارتقا ایمنی بازار همدان انجام و هشدارها و اخطارهای لازم نیز داده‌شده که متأسفانه اقدام عملی در این زمینه صورت نگرفته استمدیرعامل سازمان آتش‌نشانی همدان با تأکید بر اینکه باید در این زمینه پیشگیری کرد، عنوان کرد: مکاتباتی با اتاق اصناف و فرماندار همدان برای ارتقا ایمنی بازار همدان انجام و هشدارها و اخطارهای لازم نیز داده‌شده که متأسفانه اقدام عملی در این زمینه صورت نگرفته است.

وی درباره تهیه شناسنامه ایمنی توسط واحدهای صنفی همدان نیز گفت: بر اساس ماده ۱۷ قانون نظام صنفی کسبه مکلف هستند تا قوانین جاری کشور را رعایت کنند و تأمین ایمنی واحدهای صنفی در این زمینه باید موردتوجه قرار گیرد.

بیاناتی اظهار داشت: در دو سال گذشته اتاق اصناف برای صدور پروانه صنفی باید از شهرداری استعلام می‌کردند که این امر سبب می‌شد سازمان آتش‌نشانی موارد ایمنی را برای واحدهای صنفی لحاظ کند ولی متأسفانه از دو سال گذشته اصناف بر اساس رأی دیوان برای صدور پروانه کسب از شهرداری استعلامی دریافت نمی‌کنند و همین امر سبب شده تا سازمان آتش‌نشانی اهرم اجرایی در این زمینه نداشته باشد.

بارها به اصناف برای ایمن‌سازی واحدها هشدار داده‌شده است

وی با اعلام اینکه بارها به اصناف برای ایمن‌سازی واحدها هشدار داده‌شده است ولی متأسفانه به هشدارها توجه ندارند، عنوان کرد: همکاری و هماهنگی از سوی اصناف برای ایمن‌سازی واحدها وجود ندارد ولی انتظار می‌رود با توجه به اتفاقات رخ‌داده اصناف به مسئولیت خود در ایمن‌سازی و نوسازی واحدهای صنفی اقدام کنند.

بیاناتی بابیان اینکه ایمن‌سازی یک واحدهای صنفی درنهایت دو میلیون تومان هزینه دارد تصریح کرد: سازمان آتش‌نشانی خواسته مضاعف و غیرمعقولی از واحدهای صنفی ندارد بلکه هدف افزایش حفاظت و ایمنی واحدهای صنفی و سرمایه آن‌هاست.

وی با تأکید بر اینکه اصناف با توجه به این ضرورت باید در راستای ایمن‌سازی واحدهای خود اقدام کنند، بیان کرد: متأسفانه در بازار همدان اجناس پرخطر در کنار هم قرارگرفته که کوچک‌ترین حادثه می‌تواند معضل بزرگی را برای شهر رقم بزند.

۹۵ درصد مراکز موارد ایمنی و مقررات آتش‌نشانی را رعایت نکرده بودند

وی عنوان کرد: امسال ۱۶۰ مرکز دولتی، شهرداری‌ها، هتل‌ها، بیمارستان‌های با ریسک بالا مورد بازدید قرار گرفت که نزدیک به ۹۵ درصد این مراکز موارد ایمنی و مقررات آتش‌نشانی را رعایت نکرده بودند و جای تأسف این است که در ساختمان‌هایی جدیدالاحداث نیز موارد قانونی ایمنی رعایت نمی‌شود.

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی همدان بر مشارکت مردم با نیروهای آتش‌نشان در مواقع حادثه تأکید کرد و گفت: حادثه ناگوار ساختمان پلاسکو در تهران درس‌های بسیاری برای همه داشت که رفتار برخی از شهروندان در جریان این حادثه می‌تواند درس عبرتی برای سایر مواقع باشد.

بیاناتی بیان کرد: در زمان وقوع حادثه نیروهای امدادی به‌ویژه مأموران آتش‌نشانی باید در کوتاه‌ترین زمان خود را به محل حادثه برسانند که انتظار می‌رود وقتی مردم صدای آژیر خودروهای آتش‌نشانی را می‌شنوند مسیر را باز کنند نه اینکه از این موقعیت برای عبور خود از ترافیک استفاده کنند.

بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که بازار همدان دارای نقاط ضعف متعددی از دیدگاه ایمنی است که آن را مستعد انواع حوادث کرده است.

بر اساس آمار به‌دست‌آمده ۳۵ درصد ساختمان‌های بازار عمری بیش از ۵۰ سال دارند و عمر ۵۴ درصد آن‌ها بین ۲۵ تا ۵۰ سال است و ازنظر مواد غالب، محتویات بیشتر اماکن با عمر بالای ۵۰ سال به فرش و مواد اولیه اختصاص دارد.

جلسه‌ای برای اتمام‌حجت با واحدهای صنفی برگزار خواهد شد

در همین زمینه رئیس اتاق اصناف همدان نیز بابیان اینکه  زمانی که خبر حادثه ساختمان پلاسکو را شنیدیم به مراکز خرید، راسته‌بازار و مجتمع‌های خودرویی نامه زدیم، اظهار داشت: طی هفته جاری جلسه‌ای در راستای این موضوع برای اتمام‌حجت با واحدهای صنفی برگزار خواهد شد.

حمیدرضا فرسایی وحید به ایمنی بازار اشاره و عنوان کرد: بارها این موضوع از طریق مکاتبه و جلسات متعدد با روسا و نمایندگان هیئت‌امنای مراکز خرید در میان گذاشته‌شده است.

رئیس اتاق اصناف استان همدان با اشاره به اینکه بارها از سوی نهادهای متولی مانند بخش خدمات، برق، گاز و بهداشت گروه‌های مشترک برای بررسی وضعیت بازار برنامه‌هایی اجراشده است، افزود: سال گذشته واحدهایی در بازار همدان به خاطر عدم رعایت استانداردهای ایمنی پلمب شدند.

فرسایی وحید با تأکید بر اینکه برای برخورد با مراکز خریدی که اصول ایمنی را رعایت نمی‌کنند باید حکم دادستانی داشت، ادامه داد: در این حوزه بیشتر باید نهادهای حکومتی و دولتی پیگیری کنند.

وی با اشاره به اینکه پاساژ قدس همدان متعلق به شهرداری بوده و یکی از مراکز خرید ناایمن است که اصول ایمنی به‌هیچ‌عنوان در آن رعایت نشده است، در رابطه باوجود بازار همدان در بافت تاریخی با اشاره به اینکه بارها در خصوص ایمن‌سازی دور میدان امام(ره) تذکر داده‌ایم، بیان کرد: سازمان میراث فرهنگی برای بحث رعایت استانداردهای ایمنی در بافت تاریخی بازار اعتبارات مالی ندارند.

فرسایی وحید با اشاره به اینکه برای موضوع مسقف کرده بازار، رعایت سیم‌کشی، نصب دوربین مداربسته و اصول ایمنی بازار خود اصناف تا حد زیادی هزینه کرده‌اند، عنوان کرد: باوجود همکاری اصناف اما از سوی نهادهای مربوطه همکاری دیده نشد چراکه اعتبارات برای این موضوع زیاد نیست و نمی‌توانند پاسخگو باشد.

یکی از مشکلات عمده بازار از دیدگاه ایمنی، قدمت بالای ساختمان‌های آن و درجه بالای فرسودگی اماکن موجود است بر اساس بررسی‌ها یکی از مشکلات عمده بازار از دیدگاه ایمنی، قدمت بالای ساختمان‌های آن و درجه بالای فرسودگی اماکن موجود است که این امر با در نظر داشتن سایر عوامل دخیل در بروز حوادث نظیر سقف چوبی اماکن، عدم دسترسی بیش از نیمی از راسته‌ها به آب کافی، قابل‌توجه بودن گستره پوششی سیستم گازرسانی از یک‌سو و نبود امکانات کافی و مناسب ایمنی از سوی دیگر، بازار همدان را به یک کانون خطرآفرین تبدیل کرده است.

به همین دلیل اصلاح ساختاری تأسیسات زیربنایی مانند دستگاه‌های آب‌رسانی، برق، گاز، فاضلاب و غیره در راستای افزایش ایمنی سازه‌ها در مقابل حوادث امری اجتناب‌ناپذیر است.

همچنین بررسی مشخصات معابر موجود در بازار نشان می‌دهد که در حال حاضر امکان دسترسی سریع و آسان سیستم امداد و اطفای شهری به حدود ۵۰درصد اماکن بازار با شرایط کالبدی کنونی امکان‌پذیر نیست و برای مقابله با این مشکل، تجهیز بخش‌های مختلف بازار به سیستم‌های ثابت و متحرک اطفای حریق به همراه ارائه آموزش‌های تئوری و عملی برای شاغلین بازار ضروری است.

انتهای پیام/ص