دکتر الهه حجازی در گفتوگو با ایسنادر خصوص ویژگی های آموزش در بحث توانمندسازی زنان اظهارکرد: دختران قبل از ورود به دانشگاه در یکی از دشوارترین صحنههای رقابت علمی یعنی کنکور شرکت میکنند و پذیرفته شدن آنها در این رقابت احساس کارآمدی و عزت نفس آنها را افزایش میدهد. همچنین ورود به آموزش عالی و یادگیری مطالب جدید، بینش آنها را در مسائلی نسبت به خود و دنیای پیرامون تغییر میدهد.
وی با بیان اینکه کمرنگ شدن کلیشههای جنسیتی و باورپذیری دختران نسبت به توانمندیهایشان یکی از جنبههای کارکرد آموزش است، گفت: تغییرات به وجود آمده در بینش دختران اعتماد به نفس آنان را تقویت میکند و ضمن افزایش آگاهی، آنان را در مسیر پیشرفت قرار میدهد وپس از کسب مدرک و خروج از آموزش عالی نیز با احساس توانمندی بیشتری وارد دنیای کار میشوند. به طورکلی آموزش به عنوان کلید توسعه پایدار میتواند در چرخش بینش زنان نسبت به خود و دنیای اطرافشان موثر باشد.
حجازی همچنین به تجربیات کشورهای ژاپن و استرالیا اشاره کرد و گفت: معلمان در این کشورها در کلاسهای مختلط به ویژه در دروس متاثر از جنسیت، به پسران توجه بیشتری نسبت به دختران نشان میدهند و همین امرموجب خارج شدن آنان از چرخه رقابت میشود که این نکته خصوصا در دوره نوجوانی بیشتر به چشم میخورد.
مشاور وزیر علوم در امور زنان و خانواده با اشاره به اینکه در ایران آموزش دوره ابتدایی و دبیرستان تکجنسیتی است و همین امر موجب شده تا دختران در تمام رشتههای تحصیلی درمیان خود به رقابت پرداخته و تواناییها و علایق خود را بدون احساس شرمندگی و یا ترس ابراز نمایند،گفت:در کشور ژاپن هنوز کلیشههای وابسته به جنسیت در رشتههای تحصیلی وجود دارد و همین امر موجب تفاوت شده است.
وی تصریح کرد:زنان موفق و تحصیلکرده برای جامعه فرصت هستند و منشاء خیر محسوب میشوند.زنانی که آموزش دانشگاهی دریافت کرده اند، علاوه برفراهم کردن فرصتهای شغلی بیشتربرای خود ، به ارتقای سلامت خانواده، پرورش فرزندان توانمندتر و همچنین مدیریت بهینه خانواده نیز دست یافته اند.همچنین این زنان با مسوولیت بیشتری در اجتماع ظاهر شده و حضور سودمندی در عرصههای خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی خواهند داشت.
برگزاری دورههای مشترک گامی به سوی کاهش شکاف جنسیتی
مشاور وزیر علوم در امور زنان و خانواده در ادامه بیان کرد:با توجه به غیردولتی بودن بنیادهایی مانند ساساکاوا و تمایل برقراری ارتباط این بنیادها با ایران میتوان دورههای کوتاهمدت مشترک را برگزار وهمچنین درباره زنان در ایران و ژاپن پژوهشهایی را انجام داد و به تفاوت نگرشی و باورها پرداخت.همچنین در حوزه خانواده، با شناخت سیستم تربیتی والدین در دو کشور میتوان بسیاری از ویژگیهای رفتاری را شناسایی کرد.
وی اضافه کرد:علاوه بر آن تبادل دانشجو و استاد حتی برای دورههای 15 روزه جهت آشنایی با فرهنگ و زندگی روزمره واستفاده از تجربههای بنیادهایی چون ساساکاوا در آگاهی بخشی به جامعه بسیار مفید است. بنابراین این بنیادها با برقراری ارتباط با سازمانهای غیردولتی در ایران میتوانند به تبادل تجربیات پرداخته و راهکارهای مناسب فرهنگی را برای کاهش شکاف جنسیتی ارائه دهند.
حجازی در ادامه با اشاره به مقاله خود که نقشهای جنسیتی را از دو منظرعاملیت و ساختار مورد بررسی قرار داده است، گفت: تغییر در نقشها در سه دوره متفاوت تاریخی در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. تاسیس اولین مدارس دخترانه در دوره قاجار و علیرغم مخالفت و تهدید مردان توانست حرکتی را در میان زنان ایجاد کند.خارج کردن دختران از خانه و ارائه آموزشهای فرهنگ وابسته از اقدامات مهم این حرکت اجتماعی بود. در واقع زنان توانستند نوعی عاملیت را نشان دهند. اگرچه ساختار با این حرکت موافق نبود.
وی ادامه داد:در عصر پهلوی اول، ورود مدرنیته و تجدد در ایران زنان را به فضای دیگری هدایت کرد. ساختار خواستار تبدیل شدن زنان ایرانی به زنان غربی و یا حداقل زنان در ترکیه بود. تلاش ساختار در بخش آموزش منجر به افزایش تعداد دختران با سواد در مدارس و ورود آنها به دانشگاه شد.براساس آموزش دریافت شده معلمان زن، کارگران زن و... خود را نشان دادند . در این دوره تلاش ساختار، ایجاد رفتارهای جدید در زنان بود که اگرچه موجب تغییر در بخشی از زنان جامعه شد ولی مقاومت هایی را هم ایجاد کرد. به نظر میرسد در این دوران خود زنان در برنامهریزی برای خود غایب بودند.
مشاور وزیر علوم در امور بانوان اضافه کرد:در عصر پهلوی دوم زنان به حق رای دست یافتند. وارد برنامههای توسعه و به عنوان نماینده وارد مجلس شدند و به کار در خارج از خانه پرداختند. در این دوره تعداد زنان باسواد افزایش یافت و حضور دختران در دانشگاهها به 30 درصد رسید. با این آگاهیها، زنان با نقد سیاستهای شاه و حتی حرکتهای مسلحانه به مقابله با ساختار پرداختند.
حجازی در پایان با بیان اینکه زنان در دوره انقلاب و جمهوری اسلامی از خیابانها شروع کردند و همچنان تلاش شان را برای رسیدن به جایگاه درخور ادامه میدهند،گفت:51 درصد از دانشجویان کشور زن هستند و 24 درصد از اعضای هیات علمی دانشگاههارا زنان تشکیل میدهند. در حقیقت یک حرکت پایین به بالا از همان ابتدای انقلاب آغاز شد و همچنان ادامه دارد. اگرچه ساختار در دورههای مختلف مانع از این حرکت بوده و گاهی نیز آنها را تشویق کرده است اما زنان در حوزه اقتصادی و سیاسی همچنان برای رسیدن به جایگاه خود تلاش میکنند.
انتهای پیام/ص
دیدگاه شما