افول رونق قصه‌گویی پس از فراگیر شدن رسانه‌های جمعی/کارکردهای قصه‌گویی برای کودکان

جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی  جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکانقصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان 

به گزارش شبنم همدان به نقل از مهرخانه : بیستمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی با حضور 52 قصه‌گوی ایرانی و خارجی از روز دوم بهمن ماه در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کار خود را آغاز کرد و تا پنجم بهمن ماه ادامه دارد. این جشنواره در بخش‌های مربیان، آزاد، رضوی، نوجوانان، پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها و فراگیر برگزار می‌شود و علاوه بر حضور 8 قصه‌گوی خارجی، 30 مربی و قصه‌گوی آزاد از سراسر کشور به رقابت در بخش ملی و بین‌الملل می‌پردازند. 

همچنین در حاشیه‌ این جشنواره، 16 قصه‌گو به نقاط مختلف تهران همچون مدرسه طباطبایی و کودکان شوش، سرای محله باغ آذری، فرهنگ‌سرای ملل، موزه عروسک‌ها، شیرخوارگاه آمنه، حوزه هنری، مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی و مرکز علوم کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سفر کرده و داستان‌های خود را برای مخاطبان عمومی روایت می‌کنند. 

در بیستمین جشنواره قصه‌گویی 6 داور ایرانی و دو داور خارجی قضاوت آثار را برعهده دارند. در بخش ملی، اکرم قاسم‌پور، مسلم قاسمی و محمد سیمزاری و در بخش بین‌الملل رضا فیاضی، حمید جبلی، حسن دولت‌آبادی، دیالما مادلار منس از فلیپین و رخسانا خان‌علی از کانادا آثار ۳۰ قصه‌گوی ایرانی و ۷ قصه‌گوی خارجی را داوری خواهند کرد. 

10 نوجوان برگزیده، یک پدربزرگ و یک مادربزرگ، مربیان قصه‌گوی کانون، قصه‌گویان آزاد، قصه‌گویان بخش فراگیر، ‌قصه‌گویان رضوی و قصه‌گویانی از 7 کشور دنیا در این روزها قصه‌های خود را برای مخاطبان نقل می‌کنند. قصه‌گویان داخلی قرار است داستان‌هایی از شاهنامه؛ داستان‌هایی با محوریت امام رضا(ع)، داستان‌های بومی استان‌های مختلف و داستان‌هایی از کتاب‌های منتشرشده در حوزه‌ی کودک و نوجوان را روایت کنند. در گزینش قصه‌گویان خارجی نیز سعی شده است تا علاوه بر معیارهای حرفه‌ای، ‌روایت داستان‌های متنوع از سراسر جهان برای مخاطبان ایرانی مدنظر قرار گیرد. 

کارکردهای قصه‌گویی
برای آگاهی از وضعیت قصه‌گویی در کشورمان و تأثیری که قصه‌گویی برای کودکان دارد با سید علی کاشفی‌خوانساری؛ نویسنده ادبیات کودک و نوجوان و داور دوره نوزدهم جشنواره قصه‌گویی گفت‌وگو کردیم. او درباره اهمیت قصه‌گویی به خبرنگار مهرخانه گفت: قصه‌گویی از جنبه‌های مختلف فرهنگی، میراث ملی، تاریخی، آموزشی و تربیتی می‌تواند دارای اهمیت و ارزش تلقی شود. همچنین این کار می‌تواند تأثیرات روان‌شناسانه و درمانی داشته باشد. درواقع، قصه‌گویی مقوله‌ای است که به‌عنوان یک موضوع میان رشته‌ای، تخصص‌های مختلف می‌توانند از منظر خودشان به آن نگاه کنند. 

مهم‌ترین هدف قصه‌گویی، سرگرمی است
این نویسنده با اشاره به این‌که آموزش هدف قصه‌گویی نیست، بیان داشت: شاید مهم‌ترین هدف قصه‌گویی، سرگرمی باشد اما مهم‌ترین تأثیر آن ایجاد تجارب مشترک میان شنوندگان و گویندگان است. در قصه‌گویی این اطلاعات و داده‌ها نیستند که منتقل می‌شوند بلکه تجربه یک زندگی، فرهنگ و ارزش به شنونده‌ها منتقل می‌شود و آن‌ها در این تجربه با نسل پیشین خود و کسی که برایشان قصه را تعریف می‌کند شریک می‌شوند. پس نباید قصه‌گویی را در حد یک ابزار آموزشی تقلیل دهیم اما باید بدانیم که می‌شود قصه‌گویی را دارای فواید و تأثیرات آموزشی و تربیتی هم تلقی کرد. 

جایگاه ویژه قصه‌گویی در ایران باستان و دوران تمدن اسلامی
کاشفی‌خوانساری با بیان این‌که قصه‌گویی یک میراث مشترک بشری است که در تمام تمدن‌های کهن نشانه‌های آن را می‌بینیم، خاطرنشان کرد: در ایران باستان قصه‌گویی جایگاه ویژه‌ای داشته و ایران از کشورهای پیشرو در این هنر بوده است. در دوران تمدن اسلامی، قصه‌گویی یکی از مهم‌ترین مإلفه‌های فرهنگی کشور ما تلقی می‌شد و در سطحی بسیار وسیع و باورنکردنی در زندگی مردم رواج داشت؛ به‌نحوی که قدرت اجتماعی قصه‌گویان گاهی مورد حسادت یا سبب ترس حاکمان یا نهادهای دیگر قدرت در کشور می‌شد.

مصادیق قصه‌گویی در تمدن ایرانی
او با اشاره به مصادیق قصه‌گویی در کشورمان اظهار داشت: مهم‌ترین مصداق قصه‌گویی در تمدن ایرانی، قصه‌های فرهنگ عامیانه و ادبیات فولکلور و شفاهی ما بوده است. دومین مصداق، قصه‌گویی براساس ادبیات کلاسیک و رسمی بوده که مهم‌ترین مثال آن را می‌توانیم در نقالی‌های شاهنامه ببینیم. شاخه قدرتمند دیگر قصه‌گویی در کشور ما قصه‌گویی مذهبی بوده که کتب و منابع متعددی توسط قصه‌گویان مذهبی در این حوزه به کار می‌رفته تا جایی‌که دو شغل و دو عنوان اجتماعی رسمی برای قصه‌گویان مذهبی در فرهنگ ما براساس دو کتاب "روضه‌الشهدا" و "حمله حیدری" شکل گرفت و شاهد شکل‌گیری سنت‌هایی به اسم روضه‌خوانی و حمله‌خوانی در کشورمان بودیم.

افول رونق قصه‌گویی پس از فراگیر شدن رسانه‌های جمعی
نویسنده ادبیات کودک و نوجوان افزود: پس از مواجهه با تمدن جدید به دلایل مختلف، قصه‌گویی با افول و زوال چشم‌گیری روبه‌رو شد. پس از فراگیر شدن رسانه‌های جمعی این افول و فراموشی سرعت گرفت و تقریباً می‌توان گفت چیزی به‌عنوان سنت قصه‌گویی در کشور ما باقی نماند. در دهه‌های اخیر نهادهای مختلفی از منظرهای گوناگون، گاهی با نگاه میراث فرهنگی و گردشگری، گاهی با اهداف آموزشی و پرورشی و گاهی از جنبه‌های هنری و ادبی سعی کردند قصه‌گویی را به‌عنوان یک هنر دیرین مجدداً احیا و به آن توجه کنند که یکی از مهم‌ترین جلوه‌های این تلاش، برگزاری 20 دوره جشنواره قصه‌گویی توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بوده است. 

کاشفی خوانساری درباره وضعیت قصه‌گویی در میان خانواده‌ها گفت: طبیعتاً والدین و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها مانند گذشته برای فرزندان خود قصه نمی‌گویند چون هم آن‌ها عوض شده‌اند، هم زمانه و بچه‌ها خیلی تغییر کرده‌اند، و هم این‌که مصادیق و شکل‌های جدیدتری برای قصه‌گویی وجود دارد و می‌تواند ترویج و تشویق شود. برای این منظور احتیاج به زمان و آموزش و فرهنگ‌سازی است اما فکر می‌کنم از این موضوع پدر و مادرها و بچه‌ها استقبال کنند اما نیازمند این است که نهادهای عمومی آموزش‌ها و فرهنگ‌سازی‌های لازم را در این رابطه ارایه دهند. 

قصه‌گویی نیاز به آموزش و جریان‌سازی مستمر در طول سال دارد
او در رابطه با تأثیر برگزاری جشنواره‌های قصه‌گویی اظهار داشت: برگزاری این جشنواره‌ها وسیله‌ای برای جلب توجه افکار عمومی از پدر و مادرها گرفته تا فعالان فرهنگی و مدیران مملکتی است تا بیشتر متوجه کارکرد و اهمیت قصه‌گویی شوند. از بابت مطرح کردن موضوع قصه‌گویی به شکل عمومی قطعاً جشنواره مهم است اما کافی نیست و نیاز به آموزش و جریان‌سازی مستمر در طول سال در حوزه‌های مختلف اجتماعی دارد. 

این نویسنده در ادامه گفت: جشنواره قصه‌گویی در ابتدا بیشتر یک رقابت درون‌سازمانی و اداری میان کتابداران کانون پرورش فکری بود اما امروز بیشتر کانون متوجه وظیفه رسالت ملی خود در عرصه قصه‌گویی شده و کارکرد این جشنواره مربوط به داخل کانون نیست و بخش بین‌المللی جشنواره پررنگ‌تر از سال‌های قبل است. بخش‌هایی مثل بخش پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، قصه‌گویان آزاد و بخش قصه‌گویان نوجوان به جشنواره اضافه شده و تأثیر اجتماعی جشنواره را بیشتر کرده است. 

انتهای پیام/ص

جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی  جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی جشنواره قصه گویی قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکانقصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان قصه گویی برای کودکان