به گزارش شبنم همدان به نقل از راه دانا : جامعه مانند یک موجود زنده است که هر فرد، سلولی از آن خواهد بود. اجتماعی که هر یک از شهروندان بر آن اثر می‌گذارند و همچون کالبدی برای رشد و نمو و یا سستی و رکود روح جامعه تاثیرگذار هستند.

صدای گوش خراش و شتابان آسیب‌های اجتماعی در جامعه به شکل قابل لمسی همه افراد اجتماع را تهدید ‌می‌کند؛ شاید باور برخی آسیب‌ها بسیار دشوار به نظر برسد، اما چهره زشت خود را در میان اتفاق‌هایی که ‌می‌شنویم، نمایان ‌می‌کند.

آسیب‌های اجتماعی واژه‌ای که بارها و بارها در این چند سال اخیر به گوش‌مان رسیده و هر کس به زعم خود آن را تحلیل کرده است؛ اما همه آنان در تعاریف‌شان عباراتی چون اعتیاد، بزه‌کاری، خشونت، روابط غیراخلاقی و واژه‌های مشمئزکننده‌ای را وجه اشتراک قرار ‌می‌دهند که بر پیکره جامعه چمبره زده است.

خطر آسیب‌های اجتماعی بیخ گوش جامعه
آسیب‌های اجتماعی به یک فرد و یا یک اجتماع کوچک قانع نمی‌شود و حکایت رشد قارچ گونه آن هشداری برای بحرانی شدن این آسیب‌ها خواهد بود؛ هشداری که هر لحظه در حال ریشه دواندن است و اگر درمان نیابد روح انسانی را به قعر دره سقوط خواهد داد.

یکی از شاخصه‌های سلامت جامعه اجرا شدن قوانین و رعایت حقوق شهروندی است که وجود آسیب‌های اجتماعی زنگ خطری برای جامعه سالم خواهد بود، وجود بیش از یک میلیون معتاد در کشور نشان از آژیر قرمزی است که بحرانی شدن این آسیب‌ها را نشان ‌می‌دهد.

مهدی محمدی، دکترای جامعه شناسی رشته مسائل اجتماعی ایران در تعریف آسیب‌های اجتماعی اظهار کرد: رفتاری که متقابل با هنجارهای اجتماعی نباشد و به میزان واکنش منفی که دارد، هزینه رفتاری که به همراه خواهد داشت متفاوت است.

وی برچسب جامعه به واکنش رفتاری افراد را ملاک قرار داد و خاطرنشان کرد: خود رفتاری که اتفاق ‌می‌افتد مهم نیست، در رویکرد برچسب میزان واکنش اجتماعی رفتار مهم‌تر است؛ مثلا جامعه زمانی که به ارتباط نامشروع توجه ‌می‌کند میزان واکنش منفی برای زن بیشتر خواهد بود و این تبعیض نژادی و جنسیتی در نوع رفتاری که انجام ‌می‌گیرد مهم است.

این استاد دانشگاه با بیان سطح سواد در جامعه تصریح کرد: در جامعه‌ای که سطح سواد افزایش پیدا کند، آدم‌ها بیشتر عقل محور ‌می‌شوند و سنجیده‌تر عمل ‌می‌کنند؛ هر چه از اجتماع سنتی به مدرن وارد ‌می‌شویم میزان خشونت در ابعاد مختلف کم‌تر بروز ‌می‌کند.

شکاف اقتصادی زمینه برای بروز ناهنجاری‌ها
وی شکاف طبقاتی را زمینه‌ساز خشونت در جامعه دانست و افزود: بخش‌های جامعه با هم در ارتباط هستند، اگر بخواهیم اخلاق را در جامعه رواج دهیم نیاز به رفع مشکل اقتصادی داریم؛ در فرانسه تحقیقی در مدرسه شبانه‌روزی انجام گرفت که در آن به رابطه اخلاق و شرایط اقتصادی پرداخته شد.

محمدی در ادامه به روند این پژوهش اشاره کرد و گفت: در شرایط عادی دانش‌آموزان خصوصیاتی چون اخلاق خوب، نوع دوست و مهرورزی داشتند، شایعه‌ای بیان کردند که قرار است از خدمات این مدرسه از جمله غذا کم شود و ضمن رواج این شایعه چیزی از حجم و میزان خدمات کاسته نشد، اما عملاً با گذشت 6 ماه در رفتار دانش‌آموزان شاهد تغییراتی چون خشونت، خودخواهی و.. بودند.

وی بسیاری از مشکلات و آسیب‌های اجتماعی را در حول یک محور خواند و عنوان کرد: وقتی یک آسیب رشد ‌می‌کند، مانند زنجیر بقیه آسیب‌ها رشد ‌می‌کنند؛ باید بپذیریم که اگر ‌می‌خواهیم میزان خشونت را در جامعه کاهش دهیم باید مسائل اقتصادی، عدالت اقتصادی، عدالت اجتماعی را درنظر بگیریم.

این جامعه شناس اولین گام برای حل مسائل اجتماعی را آگاهی جامعه نسبت به آسیب‌های اجتماعی بیان کرد و یادآورشد: طبق آمار بهداشت 23 تا 25 درصد افراد اختلالات روانی دارند و نمی‌توانند هیجانات منفی‌شان را کنترل کنند.

وی با بیان تاثیر موقعیت‌های جغرافیایی در ایجاد آسیب‌های اجتماعی و خشونت‌ها تصریح کرد: خشونت اسکان‌های غیر رسمی‌و حاشیه نشین‌ها، مناطقی که زیر هنجارهای اجتماعی هستند، محیط‌های تاریک و مناطقی که امکانات فرهنگی کمتری به آنها داده ‌می‌شود، میزان آسیب‌های اجتماعی بیشتر رخ ‌می‌دهد.

محمدی با اشاره به دو منطقه حاشیه‌نشین در آمل خاطرنشان کرد: بودجه‌ای که برای این مناطق در نظر گرفته ‌می‌شود، نباید با دیگر مناطق یکسان باشد بلکه باید بیشتر شود تا برای رفع تبعیض‌های اجتماعی، امکانات به صورت یکسان وجود داشته باشد و شکاف‌ها میان مناطق کم‌تر شود.

آسیب‌های اجتماعی مانع رشد و تعالی جامعه می‌شوند
کبری اسفندیاریان رئیس اداره بهزیستی شهرستان آمل با اشاره به تعاریفی از آسیب‌های اجتماعی گفت: به هر نوع عمل فردی یا جمعی گفته ‌می‌شود که در راستای اصول اخلاقی و قواعد‌های عمل جمعی یا غیر رسمی‌جامعه محل زندگی قرار نمی‌گیرد و در نتیجه با منع قانونی و یا قبح اخلاقی و اجتماعی روبه‌رو ‌می‌شود.

وی آسیب‌ها و انحرافات اجتماعی را مانعی برای رشد و توسعه جامعه دانست و افزود: هر عملی که از فرد سر ‌می‌زند متاثر از مجموعه‌ای از عوامل است که به طور معمول در طول زندگی سر راه وی قرار دارد و وی را به انجام عملی خاص وادار ‌می‌کند، این عوامل در جوامع مختلف یکسان نیست و از نظر نوع جرم، شدت و ضعف، تعداد آن از عوامل متفاوتی سرچشمه ‌می‌گیرد.
رئیس اداره یهزیستی آمل با اشاره به عوامل پیدایش آسیب‌های اجتماعی گفت: شهرنشینی، گسترش حاشیه نشینی و فقر، اتلاف منابع و انرژی را به دنبال دارد، اختلاف فاحش طبقات اجتماع و عوامل محیطی چون فقر، بیکاری، تورم و شرایط بد اقتصادی بر همه آحاد جامعه، اقشار ، گروه‌ها و نهادها ‌می‌تواند تاثیر گذار باشد.

وی با بیان تعریف اورژانس اجتماعی خاطرنشان کرد: به مراکزی اطلاق ‌می‌شود که با هدف ارائه خدمات تخصصی و فوری لازم به افراد در معرض آسیب و آسیب‌دیدگان اجتماعی به منظور جلوگیری آنی و ارتکاب مجدد آن انجام ‌می‌گیرد.

اورژانس اجتماعی؛ حد فاصل خانه تا کلانتری
اسفندیاریان برنامه‌های اورژانس اجتماعی را متشکل از چهار فعالیت عنوان کرد و ادامه داد: مداخله در بحران فردی، خانوادگی و اجتماعی، پایگاه خدمات اجتماعی با تاکید بر توانمندسازی اجتماع محور در سکونت‌گاه‌های غیر رسمی‌، خط تلفن اورژانس اجتماعی(123) و خدمات سیار اورژانس فعالیت ‌می‌کنند.

وی از اهداف اوژانس اجتماعی را پیشگیری و کنترل آسیب‌های اجتماعی بیان کرد و افزود: فراهم آوردن پایگاهی امن برای ارجاع اولیه هر نوع آسیب اجتماعی و سوق دادن مردم به سمت منابع اجتماعی به جای مراجع قضایی و انتظا‌می ‌بوده و در واقع حد فاصل خانه تا کلانتری است.

رئیس بهزیستی آمل از اقدامات اورژانس اجتماعی خاطرنشان کرد: مراجعه حضوری به محل از طریق خدمات اجتماعی سیار، ارجاع به مرکز اورژانس اجتماعی، ارجاع به سایر مراکز تابعه بهزیستی، ارجاع به سایر سازمان‌های موجود به تناسب شرایط افراد ‌می‌باشد و خدماتی چون مددکاری، روان شناسی، تربیتی ، حقوقی، فرهنگی و آموزشی ارئه ‌می‌شود.

وی مهم‌ترین دلایل طلاق را خیانت و رفتار غیر متعهدانه دانست و اظهار کرد: اعتیاد، عدم توانمندی در حل مسائل و مشکلات زندگی و یا نداشتن مهارت‌های زندگی، دخالت اطرافیان از عوامل طلاق است.

این مقام مسئول مهم‌ترین دلایل تماس به اورژانس اجتماعی را همسرآزاری خواند و تصریح کرد: اختلافات خانوادگی، کودک آزاری ، زنان آسیب دیده، زوجین متقاضی طلاق، خودکشی به ترتیب بیشترین دلایل تماس به این مرکز بوده است.

1510 مراجعه به اورژانس اجتماعی آمل 
وی از خدمات اورژانس اجتماعی تا پایان بهمن ماه را 1510 مورد عنوان کرد و یادآور شد: زنان بیشتر از مردان 66 درصد به 33 درصد، 78 درصد افراد در سنین 2 تا 40 سال بوده اند، 45 درصد متاهل و 25 درصد مجرد، 15 درصد همسر فوت شده و 15 درصد مطلقه به این اورژانس مراجعه کرده‌اند.

کبری اسفندیاریان با اشاره به 63 درصد حل شدن مداخلات گفت : 47 درصد حل مشکل، 23 درصد ارجاع به مراکز مداخله در بحران، 20 درصد ارجاع به مراکز مشاوره طلاق و 19 درصد حل مشکل با مداخله تلفنی حل شد.

نوزادی که از مادر معتاد متولد ‌می‌شود فلسفه جبر آسیب‌های اجتماعی را به خوبی ‌می‌تواند درک کند، فلسفه‌ای که شباهتی جزء باتلاق نخواهد داشت و چون لکه ننگی بر پیشانی فرد زده خواهد شد.

حضور اورژانس‌های اجتماعی با وجود سن کم خود نمایان‌گر تاثیر مثبت در جلوگیری از روند بسیاری از آسیب‌های اجتماعی دارد، تقویت و گسترش این چنین نهادها ‌می‌تواند چهره وحشت زده شهر را از بروز ناهنجاری‌های جامعه کم کند.

تجدیدنظر به برخی ازسیاست‌های و برنامه‌های اقتصادی ‌می‌تواند بخش مهمی‌از آسیب‌های اجتماعی را کنترل و درمان کند، اقدام به راه حل‌های ریشه‌ای و توجه به علوم انسانی مانع بسیاری از انحرافات خواهد بود.
 
منبع:بلاغ 
انتهای پیام/ص