به گزارش شبنم ها، در فرهنگ ایرانی هویت مهمترین عنصر شخصیت است، هویتی که از خانواده و شهر و دوستان نشات می گیرد. این هویت همیشه برای ما مهم و در فضای رسانه هم جذاب بوده است. اصالت هر ایرانی به این هویتش است اما گاهی تلاش می شود این اصالت نوعی اسارت برای آدم معرفی شود که نمی گذارد دست به فعالیت جدید بزند.

تقابل ”اصالت و اسارت“ از فرهنگ به حوزه رسانه هم رسیده است، شگردی داریم به همین نام. افرادی که این چارچوب ها را می شکنند گاهی جذابیت موقت هم پیدا می کنند و می توانند مخاطب پیدا کنند، این روزها این قبیل افراد کم نیستند. رسانه های بیگانه با همین شیوه جریان سازی می کنند تا مخاطب را به سمتی ببرند که این هویت شکنی را حرکت به جلو معرفی کنند. شگرد ”اسارت و اصالت“ برای مخاطب جوان در رسانه های بیگانه زیاد استفاده می شود تا بتواند جنجال های بعدی را ایجاد کند.

علیرضا داودی کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی در گفت وگو با فارس، ضمن تشریح کارکرد رسانه‌ های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ” اصالت و اسارت “ گفت: اسارت یعنی اسیر شدن، اصالت یعنی بن مایه هویتی و ماهیتی یک آدم که خیلی وقت ها اصالت به خانواده است، خیلی وقت ها به محله است، یا به محیط جغرافیاست، بعضی وقت ها هم به ایدیولوژی و بعضی وقت ها هم اصالت به فعالیت هاست، به هر چیزی که یک ترکیب هویتی ـ ماهیتی به فرد بدهد، یک اصالت اتفاق می افتد.

داودی افزود: حالا اگر اصالت را اسارت بدانند، یا اسارت را خودِ اصالت بدانند، نتیجه اش، لزوم خروج از قیود و بی اصالتی خواهد شد، یا اسارت داشتن و اسیر بودن را دارای اصالت بدانند، این تکنیک جزو تکنیک های بسیار پیچیده عملیاتی شناختی  است.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد: به عنوان مثال فردی به نام مسیح علی نژاد می گوید من اینجا اسیر بودم، اصالت یعنی؟ پس باید از اصالتم خارج بشوم، همین مسیح علی نژاد در خارج از کشور، اصالتش می شود، اسارت سرویس های جاسوسی و رسانه ای شدن، برای ضربه زدن به ایران.

او افزود: اسارتش تبدیل به اصالتش می شود، اسیر بودن سرویس های بیگانه در ادبیات عمومی، از خود بیگانه شدن یا بیگانه پرست شدن، به معنی و مفهوم دم دستی، اصالت و اسارت تعریف می شود.

شگردهای رسانه ‌های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می ‌شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است. بنابراین رسانه ‌ها تلاش می کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.

با مرور تیتر اخبار شبکه های فارسی زبان خارج از کشور و مقایسه ‌آن با اخبار شبکه ‌های خبری داخلی می ‌توان دریافت که تفاوتی اساسی در استراتژی تولید محتوای خبری بچشم می‌ خورد. با توجه به توسعه‌ی تئوری‌ های علوم رفتاری در فضای رسانه‌ ای امروز، نمی ‌توان این تفاوت را با تکیه بر علوم و تئوری‌ های کلاسیک تحلیل کرد؛ بر این اساس ابتدا باید زوایای جدید علوم رفتاری، که با عنوان علوم ‌شناختی توسعه یافته را معرفی کرد.

در قرن بیستم رشته‌ هایی همچون زبان شناسی، مردم‌ شناسی، فلسفه، جامعه ‌شناسی، علوم ارتباطات و رسانه، علوم کامپیوتر و هوش مصنوعی سعی در بازنگری اصول و تئوری ‌های خود از دریچه علوم ‌شناختی کردند؛ نتایج این اقدام منجر به یک انقلاب نظری در علوم رفتاری شد. قطعاً می ‌توان علوم ‌شناختی را به ‌موجب سودمندی ‌هایی که برای حوزه‌های گوناگون دانشگاهی درپی داشته، ستود.

یکی از اثرات رسانه ‌ها در نظامِ هیجانی اجتماعی، ”آمیختگی“ و ”جفت کردن“ هیجان ‌‌های اصلی ا‌ست که برغم قدرت باور نکردنی رسانه ‌‌ها در ایجاد این پیوند، کمتر مورد توجه قرار گرفته است... برخی رسانه‌ ها بویژه رسانه ‌های فارسی زبان بیگانه با تولیدِ محتوا، جفت ‌های هیجانی ”ترس ـ نفرت“، ”غم ـ نفرت“ و ”نفرت ـ ترس“ را در مخاطبان ایجاد می کنند که در بلندمدت به ترتیب از عوامل ایجادکننده اختلالات هیجانی ”استرس“ ، ”افسردگی“ و ”هراس“ هستند. این اقدامِ شناختی رسانه ‌‌ها، نقش خاصی در بروز آسیب ‌های روانی دارند که معمولاً با ترکیب هیجان ‌های منفی رخ می‌‌ دهند.

تولیدِ اختلالات هیجانی، استراتژی بلندمدت است که اثرات آن ماندگار خواهد بود. نداشتن شناخت صحیح از سازوکار این ‌گونه جدید از جنگ نرم، نه تنها از نظر اجتماعی، بلکه از نظر سیاسی هم قابل تأمل است. در صورت موفقیت رسانه‌ های دشمن در این جنگ، مخاطبان، ناخواسته اخبارِ محرکِ هیجان‌ های مثبت همچون شادی و آرامش را می ‌‌شنوند و نمی ‌‌بینند. باید صاحبان رسانه و تولیدکنندگان محتوا در جبهه مقابل، کمی عمیق‌تر به این مسئله توجه کنند که علاوه بر عملیات‌ رسانه ‌ای اقتضایی، برنامه ‌های بلندمدت رسانه ‌ای هم مورد نیاز خواهد بود.

گاهی حتی با ارایه شواهد و استنادات فراوان و استدلال‌ های منطقی بی‌عیب و نقص، نتیجه‌ای از اقناع نمی‌گیریم چرا؟ چون مغز انسان، کامپیوتر کاملا ً منطقی نیست! وقتی این موضوع را نادیده می‌گیریم، حتی بهترین تلاش‌ ها برای متقاعد کردن دیگران ناکارآمد می شود. در حالی که مشغول ستایش داده ‌ها هستیم، معیاری که مغز ما با آن، ارزیابی و تصمیم‌گیری می‌ کند، متفاوت از آن چیزی است که بسیاری از ما معتقدیم مغز ما باید از آن استفاده کند.

بنابراین مغز انسان با قوانین کاملا ً منطقی کار نمی ‌کند اما قوانینی برای خود دارد که اگر آنها را بشناسیم به روش هایی کارآتر از ارائه استدلال دست یافته ایم.

مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگ‌ها“  روایتی از تکنیک ‌های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.

تکنیک ‌های رسانه‌ ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامه‌ای 90 قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک‌ ها را تدارک دیده است.

”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانه‌ای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان ‌سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.

این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تکنیک‌ های رسانه‌ های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.

روایت رنگ‌ها هر روز ساعت 11:55 دقیقه از رادیو گفت و گو موج اف ام ردیف 103.5 مگاهرتز تقدیم علاقه‌مندان می‌شود.

انتهای پیام/ص