با پیروزی انقلاب و استقرار جمهوری اسلامی  ایران که زنان در آن نقش به سزایی داشتند و برخلاف رژیم سابق که در آن مشارکت زنان بیشتربه صورت یک "پزسیاسی" نمایان شده بود، زنان با توان بیشتری پا به عرصه های کلان سیاسی و مدیریتی کشور نهادند که نمونه بارز ان انتصاب خانم مرضیه دباغ به پست فرماندهی سپاه همدان و رئیس زندان های زنان  تهران بود. بنیانگذار انقلاب حضرت امام خمینی(س)  نیز همواره بر کرامت زنان و اینکه آنان نیز مانند مردان باید در کشور مشارکت داشته باشند، تأکید می‌کردند. به عنوان مثال، ایشان در این باره می‌فرمایند: «در نظام اسلامى، زن‌‌ همان حقوق را دارد که مرد دارد؛ حق تحصیل، حق کار، حق مالکیت، حق رأى دادن، حق رأى گرفتن. در تمام جهاتى که مرد حق دارد، زن هم حق دارد، لکن هم در مورد مرد مواردى است که چیزهایی به دلیل پیدایش مفسده بر او حرام است و هم در مورد زن مواردى است که به دلیل اینکه مفسده می‌آفریند حرام است. اسلام خواسته است که زن و مرد حیثیت انسانی‌شان محفوظ باشد. اسلام خواسته است که زن ملعبه‌ی دست مرد نباشد.»

به گزارش اعتدال به نقل از جماران، با توجه به تمامی تاکیدات موجود دررابطه با لزوم فعالیت و دستیابی زنان به مناصب سیاسی و مدیریتی، اما همچنان احساس می شود که فضای لازم برای فعالیت جدی بانوان در این عرصه به طور کامل فراهم نیست و باید تلاش های بیشتری برای مهیا کردن این فضا صورت بگیرد. در همین زمینه گفت و گویی با چند تن از فعالان حوزه ی زنان داشته ایم.

 سیاست عرصه مردانه

شهربانو امانی، نماینده پیشین مجلس در پاسخ به این سوال که با وجود عدم محدودیت قوانین کشور در رابطه با مشارکت سیاسی زنان، چرا سیاست همواره عرصه ی مردانه بوده و کمتر شاهد حضور فعال و تاثیرگذار زنان در این بخش هستیم، گفت: کشور ما در بخش های مختلف به صورت مرد سالارانه اداره شده و تفکری که اغلب انها داشته اند بر خانه نشینی زنان استوار بوده است. گرچه زنان نقش به سزایی در پیروزی انقلاب ایفا کردند و به مردان در رابطه با پیگیری حقوقشان بعد از جنگ اعتماد کردند، اما هرچه جلوتر رفتیم به مطالبات انباشته شده ی زنان پاسخ داده نشد.

وی افزود: آمارها نیز حکایت از کاهش نقش و مشارکت زنان در امور سیاسی دارد، به  طوری که زنان از مجلس اول تاکنون به بیش از 14 نفر در قوه مقننه به عنوان تاثیرگذارترین قوه ی کشور نرسیده است.                   

ضرورت دخالت زنان در مقدرات اساسی کشور

فاطمه راکعی، نماینده پیشین مجلس با اشاره به عدم وجود هرگونه محدودیتی با عنوان تبعیض جنسیتی در قانون اساسی افزود: ما در قوانین مان نه تنها هیچگونه محدودیتی در رابطه با مشارکت سیاسی نداریم، بلکه فرمایشات و بیانات حضرت امام که در تاکید بر حضور زنان در عرصه سیاست از لفظ باید استفاده می کردند، تمامی پیروان ایشان و مردم را که به نوع تفسیر ایشان از اسلام در ابتدای انقلاب رای مثبت داده بودند،  ملزم به تبعیت از آرای ایشان می کند.

 توجه به مسائل زنان از زاویه نگاه مردانه

توران ولی مراد، دبیر ائتلاف اسلامی زنان در رابطه با موانع مشارکت سیاسی زنان  و کارکرد نهادهای مربوطه در این زمینه گفت: مجموعه نهادهای مربوط به زنان از فراکسیون زنان مجلس، معاونت امور زنان ریاست جمهوری، شورای فرهنگی اجتماعی زنان، کمیته زنان مجمع تشخیص مصلحت نظام و زنان در نهادها و سازمان ها به طور کامل نتوانسته اند کارکرد لازم در جهت پاسخگویی به مطالبات زنان، رفع تبعیض ها و مشکلات زنان و ایجاد فرصت ها برای زنان داشته باشند. عملکردها تا کنون این طور نشان می دهد که کلا امور زنان در کشور یک مجموعه ناقص، ناهماهنگ و ناکارآمد است. به همین دلیل است که مشکلات زنان و خانواده نه تنها رفع نمی شود، بلکه از شکلی به شکل دیگر تغییر می یابد در حالی که اگر این مجموعه سازمان یافته و هدفمند پی گیر مطالبات زنان بود می توانست بسیار موفق تر باشد از آن چه تا به امروز عمل کرده. اشکال مهم این است که مراکز تصمیم ساز و برنامه ریز و سیاست گذار انحصاری در دست مردان بوده و نگرش و توجه آن ها به مسائل زنان از زاویه نگاه مردانه و موضوعات با درجه اهمیتی که آن ها شناخته اند، همین بوده است.

عدم وجود پیشینه سیاسی مهمترین عامل ضعف سیاسی زنان

طیبه یزدی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه، در پاسخ به دلیل عدم حضور زنان در عرصه سیاست گفت: زنان از ابتدای انقلاب حضور بسیار فعالی در حوزه ی سیاست به خصوص در 3 قوه مهم کشور داشته اند. با وقوع انقلاب اسلامی، که زنان نقش بارزی دربه ثمر رسیدن آن ایفا کردند که باعث ورود انها به تمامی عرصه های مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی شد، اما رفته رفته این حضور قوت خود را به دلیل عدم خودباوری و عدم فعالیت و وجود پیشینه ای قوی از جانب انها در حوزه ی سیاست از دست داد.

این فعال اصولگرا افزود: چنانچه که یک جامعه از پتانسیل و ظرفیت بالایی برخوردار بوده که در آن افراد می توانند به شکوفایی توانایی ها و استعدادهای خود بپردازند چه بسا می توانند به مشارکت وسهمیه ای فراتر از 30 درصدی که اکنون مطرح می شود، دسترسی پیدا کنند که این امر منوط به درک درست از جایگاه خود و مسیری که باید درآن گام نهند، دارد.

در ادامه جدول مربوط به تعداد و اسامی زنانی که پس از انقلاب توانسته اند راهی مجلس شورای اسلامی شوند، می آید:

 با توجه به شرایط موجود یکی از مهمترین راهکارها برای افزایش مشارکت سیاسی که از جانب بسیاری از فعالان حوزه ی زنان صورت گرفته است، سهمیه مشارکت سیاسی زنان، مصوب اتحادیه بین المجالس اسلامی است که سهمیه ای 30 درصدی را برای حضور زنان در مجالس کشورهای امضا کننده ی آن درنظر گرفته که امیدهای بسیاری را دربین زنان برای به ثمر رسیدن آن در انتخابات مجلس پیش رو برانگیخته است.

 با وجود امیدهای بسیاری که این مصوبه برانگیخته به سختی می توان انتظار داشت که بتوان در کوتاه مدت این سهمیه را اجرایی کرد و 30 درصد کرسی های مجلس را به زنان اختصاص داد، زیرا با بررسی 9 دوره ی انتخابات مجلس متوجه خواهیم شد که تعداد زنان حاضر در این مجالس بسیار پایین بوده و اکثر منتخبان نیز از حوزه ی انتخابیه تهران بوده اند و عدم حضور جدی زنان درلیست های انتخاباتی را می توان یکی از دلایل این امر برشمرد.