به گزارش شبنم ها به نقل از مهر خانه، به گفته مطهره علامه؛ رییس اداره میانسالان وزارت بهداشت، دیابت و فشار خون بالا شایع‌ترین بیماری‌های دوره میانسالی هستند که به‌عنوان قاتلان خاموش زنان شناخته می‌شوند. وزارت بهداشت به‌منظور بهبود وضعیت دیابت برنامه‌هایی دارد.
هرساله 23 آبان‌ماه به‌عنوان روز جهانی دیابت نام گرفته است. دیابت نوعی اختلال در سوخت‌وساز بدن است و هنگامی به‌وجود می‌آید که هورمون انسولین (عامل تنظیم‌کننده قند خون) در بدن تولید نمی‌شود یا میزان تولید آن کم است و یا سلول‌های بدن حساسیست خود را نسبت به انسولین از دست داده‌اند. البته عواملی مانند بی‌تحرکی، افزایش وزن و تغذیه نامناسب که به سبک زندگی مربوط می‌شود، نقش مهمی در بروز دیابت دارند.
5 میلیون بیمار دیابتی در ایران
سال 93 سید حسن قاضی‌زاده هاشمی؛ وزیر بهداشت، آمار مبتلایان به دیابت در ایران را حدود 5 میلیون نفر عنوان کرد و گفت: یازده درصد کل هزینه‌های بهداشت و درمان جهانی صرف درمان دیابت یا عوارض آن می‌شود و در برخی کشورها این عدد تا 20 درصد از اعتبارات بهداشتیـ درمانی را در برمی‌گیرد. این مبالغ بیشتر صرف درمان عوارض دیابت مانند مشکلات قلبیـ عروقی، چشمی، کلیوی و پاها می‌شود؛ عوارضی که با تشخیص به‌موقع و درمان مناسب، قابل پیشگیری است. از سوی دیگر تحقیقات ثابت کرده با تغییر سبک زندگی و آموزش شیوه سالم‌زیستن، می‌توان از 70 درصد موارد ابتلا به دیابت نیز پیشگیری کرد.
80 درصد دیابتی‌ها در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند
طبق آخرین آمارهای منتشرشده سازمان بهداشت جهانی، مبتلایان به دیابت در جهان به مرز 346 میلیون نفر رسیده‌اند؛ به‌گونه‌ای که سیر صعودی ابتلا به دیابت چنان سرعتی به خود گرفته است که در هر 10 ثانیه، 2 نفر به تعداد مبتلایان اضافه شده و از سوی دیگر هر 8 ثانیه نیز یک نفر در اثر ابتلا به دیابت جان خود را از دست می‌دهد. در این بین ابتلا به دیابت نوع دوم، سهم 90 درصدی را از میان انواع دیابت‌ها در جهان به خود اختصاص داده است و طبق آخرین پیش‌بینی‌های سازمان بهداشت جهانی، آمار مبتلایان به دیابت تا سال 2030 به 2 برابر میزان کنونی یعنی بالغ بر 689 میلیون نفر خواهد رسید.
بی‌اطلاعی 50 درصد مبتلایان از بیماری خود
براساس آمارهای بنیاد بین‌المللی پیشگیری و کنترل دیابت، 50 درصد افراد مبتلا به دیابت از بیماری خود بی‌اطلاعند. از سویی 50 درصد مبتلايان به ديابت نیز در اثر بيماري‌هاي قلب و عروق فوت مي‌كنند. پس از گذشت 15 سال از بيماري 2 درصد مبتلايان دچار نابينايي و 10 درصد دچار عوارض شديد چشمي مي‌شوند. 10 تا 20 درصد مبتلايان در اثر عوارض كليوي فوت مي‌كنند. 50 درصد مبتلايان دچار عوارض عصبي ديابت مي‌شوند. همچنین هزینه درمان دیابت نوع 1 با عارضه، ۱۲ برابر هزینه درمان بدون عارضه آن است. هزینه درمان دیابت نوع ۲ با عارضه، ۲۴ برابر هزینه درمان بدون عارضه آن است.
دیابت در زنان
مطهره علامه؛ رییس اداره میانسالان وزارت بهداشت 78 درصد از علل مرگ زنان 30 تا 70 سال را مربوط به چهارگروه اصلی بیماری‌های غیرواگیر قلبی عروقی، سرطان، دیابت و بیماری‌های تنفسی می‌داند. از طرفی معتقد است یکی از عوامل بروز مشکلات قلبی عروقی، دیابت است که این امر نشان‌دهنده میزان اهمیت کنترل دیابت در زنان است. براساس مطالعاتی که اخیراً انجام شده، زنان مبتلا به بیماری دیابت نوع ۲ بیشتر از دیگران به بیماری قلبی دچار می‌شوند. علاوه بر این‌ها ديابت مي‌تواند به طور خاص براي زنان مشکل‌آفرین باشد. اين بيماري مي‌تواند در دوران بارداری هم بر مادر و هم بر جنين تأثير بگذارد و در طي بارداري مشکلاتي مانند سقط يا تولد نوزاد با نقايص مادرزادي را به همراه داشته باشد.
انواع و دلایل دیابت
به طور كلی دیابت به سه گروه دیابت نوع1، دیابت نوع2 و دیابت حاملگی تقسیم می‌شود.
پیش‌دیابت
قبل از این‌که افراد مبتلا به دیابت نوع 2 شوند، ابتدا در مرحله پیش‌دیابت قرار می‌گیرند. در این مرحله قند خون بالاتر از میزان طبیعی است، اما به اندازه‌ای نیست که به آن دیابت گفته شود و معمولاً هيچ علامت خاصی ندارد. افرادی که در فاز پیش‌دیابت هستند، می‌توانند با اصلاح شیوه زندگی خود با مصرف مواد غذایی سالم، کاهش وزن، پرهیز از استرس و فعالیت بدنی روزانه احتمال ابتلا به دیابت را کاهش دهند. تشخیص زودهنگام پیش‌دیابت به کنترل قند خون و جلوگیری از ابتلا به دیابت کمک مؤثری می‌کند.
دیابت نوع 1
افراد مبتلا به دیابت نوع 1 حدود 5 تا 10 درصد از افراد کل مبتلايان را تشکیل می‌دهند. بخش اعظم افراد مبتلا را کودکان و نوجوانان تشکیل می‌دهند، اما امکان ابتلا برای همه سنین و با هر جنسیتی وجود دارد. افراد مبتلا به این نوع دیابت باید از بدو تشخیص، انسولین مورد نیاز بدن را به صورت تزریقات روزانه تأمین كنند. به همین دلیل به آن "دیابت وابسته به انسولین" نیز می‌گویند. تشخیص به‌موقع این بیماری و آغاز درمان، باعث به حداقل رسیدن عوارض قلبی، چشمی، عصبی و کلیوی در این افراد می‌شود. طبق آخرین تحقیقات انجام‌شده، هنوز علت دقیقی برای ابتلا به دیابت نوع 1 شناخته نشده است، اما به‌نظر می‌رسد دلیل اصلی آن زمینه ژنتیکی باشد.
دیابت نوع 2
بیشتر افراد مبتلا به دیابت نوع 2 را افراد بالای 50 سال تشکیل می‌دهند، اما امروزه ریسک ابتلا به این نوع دیابت در کودکان و نوجوانان به دلیل مصرف فست‌فودها، بی‌تحرکی و چاقی رو به افزایش است و سن ابتلا به دلیل سبک زندگی نادرست کاهش یافته است. این نوع دیابت در افراد چاق و کم‌تحرک بیشتر دیده می‌شود. 85 تا 90 درصد افراد دیابتی را این گروه تشکیل می‌دهند. سن ابتلا به دیابت نوع2 در دنیا 55 تا 65 سالگی و در ایران 45 تا 50 سالگی است. ژنتیك، عوامل محیطی و سابقه خانوادگی عوامل ابتلابه دیابت نوع 2 است. افراد بالای 40 سال و گروه‌های مستعد می‌توانند با انجام آزمایشات دوره‌ای این بیماری را سریع تشخیص دهند تا با درمان صحیح باعث به حداقل رسیدن عوارض قلبی، چشمی، عصبی و کلیوی شود.
دیابت بارداری
نوعی از دیابت در زمان بارداری به‌صورت ناگهانی آشکار می‌شود که عوارض ناخواسته‌ای برای مادر و جنین دارد. معمولاً این نوع دیابت در افرادی که سابقه دیابت ندارند، از نیمه دوم بارداری آغاز می‌شود و اغلب پس از بارداری علایم رفع می‌شود، اما بروز دیابت در سه ماهه اول بارداری از علایم دیابت آشکار است. بارداری در سنین بالا، اضافه وزن بارداری، سابقه فامیلی دیابت، قرار داشتن میزان قند خون در فاز پیش‌دیابت، داشتن سابقه دیابت بارداری و تولد نوزاد 4 کیلوگرم و یا بیشتر، از دلایل ابتلا به دیابت بارداری است که امکان سقط مکرر، مرده‌زایی، تولد نوزاد درشت، تولد نوزاد نارس، افت قند خون در نوزاد و افزایش احتمال فشار خون باردار را ایجاد می‌کند.
وزارت بهداشت چه کرده است؟
پس از افتتاح اداره کل مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر در سال 1370، گروه پیشگیری از بیماری‌های متابولـیک و تغذیـه، طـرح پیشـگیری و کنـترل دیابـت را تدوین و ارایه کرد. این طرح با هدف کلی پیشگیری و کنترل دیابت و پیگیری اهدافی مانند تعیین میزان شیوع دیابت، شناسایی افراد مستعد مبتلا به دیابت، حفظ و ارتقای سطح سلامتی افراد مبتلا به دیابت و کاهش مرگ و میر ناشی از عوارض دیابت به اجرا درآمد. همچنین در تابستان سال 1375 کمیته کشوری دیابت تشکیل شـد و طرحی با هدف کلی پیشگیری از بیماری و کنترل عوارض دیابت ارایه شد.
به گفته مطهره علامه؛ رییس اداره میانسالان وزارت بهداشت، دیابت و فشار خون بالا شایع‌ترین بیماری‌های دوره میانسالی هستند که به‌عنوان قاتلان خاموش زنان شناخته می‌شوند. وزارت بهداشت به‌منظور بهبود وضعیت دیابت برنامه‌هایی دارد. آن‌ها در درجه اول و با هدف پیشگیری، بسته خودمراقبتی ویژه زنان را طراحی کرده‌اند که در قالب شش دفترچه ارایه می‌شود و در آن مسایل مربوط به خودمراقبتی توضیح داده شده است. یکی از این دفترچه‌ها اختصاص به پرونده خانگی سلامت دارد که براساس آن فرد برای خود در خانه پرونده خانگی سلامت تهیه می‌کند و تمام نتایج اقداماتی که برای او انجام داده‌اند یا خودش انجام داده است را ثبت می‌کند و با این روش پرونده سلامتی خود را همراه خواهد داشت. علاوه بر این وزارت بهداشت نرم‌افزاری را با همین منظور به نام «خودارزیاب سلامت میانسالان» طراحی کرده است.
با وجود اقدامات وزارت بهداشت برای کنترل دیابت، همچنان شاهد پایین‌آمدن سن ابتلا به این بیماری که از آن به‌عنوان قاتل خاموش زنان یادشده است، هستیم؛ این امر لزوم اقدامات عملی‌تر و فرهنگ‌سازی برای داشتن سبک زندگی سالم‌تر را از سوی نهادهای مختلف بهداشتی و فرهنگی نشان می‌دهد.
نسخه مناسب چاپ
دیدگاه شما