به گزارش شبنم ها به نقل از پایگاه خبری تحلیلی طنین یاس   خداوند متعال در قرآن کریم می فرمایند:«لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه»

رسول اکرم(ص) در طول تاریخ بزرگترین سرمشق بشریت بوده اند، چرا که با رفتار شخصی خویش بهترین هادی آنها گشته بودند، شخصیت حضرت محمد(ص) نمونه ای برای یک روزگار، یک نسل، یک ملت و مذهب یا حتی قوم یا مکان خاصی نیست؛ بلکه سمبلی جهانی و همیشگی برای همه مردم جهان بر تمام اعصار است. از جمله نکات جالب، ظریف و زیبای رفتار آن حضرت نوع رفتارشان با کودکان است که به طور اجمالی و گذرا آن را با هم مرور می کنیم:

شخصیت دادن به کودک

حضرت رسول اکرم(ص) که همواره مهربانی با کودکان از عادتشان بود به طرق زیر برای کودکان شخصیت و احترام قائل بودند.

پرسش از کودک

حضرت علی علیه السلام که به تأسی از حضرت محمد(ص) همواره در حضور مردم با فرزندان خود پرسش های علمی مطرح می کردند، روزی از فرزندان خود امام حسن و امام حسین علیهما سلام سؤالاتی کردند که پس از جواب های حکیمانه آنها فرمودند:« سخنان حکیمانه را به فرزندان خود بیاموزید زیرا موجب تقویت عقل و فکر و اندیشه آنها می شود.)

حسن معاشرت:

حضرت محمد(ص) فرمودند:« به فرزندان خود احترام بگذارید و با آداب و روش پسندیده با آنها رفتار کنید.»

وفای به عهد:

حضرت علی علیه السلام از قول حضرت محمد(ص) نقل کردند که ایشان فرمودند:« اگر یکی از شما به فرزند خود وعده ای داد، باید به آن وعده وفا کند و از عهد خود تخلف ننماید.»

آشنا کردن کودک با سختی ها:

امام هفتم علیه السلام فرمودند:« بهتر از که کودک در کوچکی، با سختی ها و مشکلات اجتناب ناپذیر حیات که غرامت زندگی هستند روبه رو شوند تا در جوانی و بزرگسالی بردبار و صبور شود.» بدیهی است این سختی ها به اندازه توان بر او عرضه شود. حضرت رسول اکرم(ص) در این رستا چهار نکته را یادآور می شوند که عبارتند از:

• آنچه را که کودک توان خود داشته و انجام داده از او قبول کنند.
• آنچه را که برای او سنگین و طاقت فرسا است از او نخواهند.
• او را به گناه و سرکشی وادار نکنند.
• به او دروغ نگویید و در برابر او مرتکب اعمال احمقانه نشوند.

جالب است بدانیم هنگامی که آن حضرت هفت ساله بودند از حلیمه می پرسند: برادرانم کجا هستند؟ حلیمه پاسخ می دهد: فرزند عزیز آنان گوسفندانی را که خداوند به برکت وجود تو به ما محبت کرده است به چِرا برده اند. حضرت می گویند: مادر درباره من به انصاف رفتار نکردی! مادر پرسید چرا؟ ایشان فرمودند: آیا سزاوار است که من در سایه خیمه بمانم و شیر بنوشم ولی برادرانم در بیابان زیر آفتاب سوزان باشند!؟

به بها دادن به کار کودک:

عمر حریث نقل می کند که روزی رسول خدا(ص) که از کنار عبدالله بن جعفربن ابی طالب که کودکی خردسال بود، گذشتند و فرمودند: خدایا در کار و معامله و تجارت به او برکت عنایت فرما.

بلند شدن در برابر کودکان:

 ایشان در برابر حضرت زهرا(س) و امام حسن و امام حسین علیهما السلام، همیشه تمام قامت می ایستادند.

آینده نگری برای کودکان

مردی از انصار که چند فرزند داشت، مُرد. او اندک سرمایه ای داشت که در اواخر عمر خود برای عبادت و جلب رضایت خداوند از دست داده بود، کودکان او از همان روز اول برای گذران زندگی از مردم، تقاضای کمک می کردند این ماجرا به حضرت گزارش شد، حضرت می پرسند: « جنازه اش را چه کردید؟ می گویند: « دفن کردیم.» حضرت می فرمایند:« اگر قبلا می دانستم، نمی گذاشتم او را در گورستان مسلمانان، به خاک بسپارید، چرا که او اموال و ثروت خود را از دست داده و فرزندانش را راهی گدایی کرده است.»

آموختن احکام دینی:

حضرت رسول(ص) می فرمایند:« کودکان خود را در هفت سالگی به نماز خواندن امر کنید.»

محبت نسبت به کودکان:

حضرت محمد(ص) در ضمن خطبه معروف و مبارک شعبانیه درباره وظایف مردم فرمودند:« به بزرگان خود احترام کنید و نسبت به کودکان خود ترحم و عطوفت نشان دهید.»

و در جای دیگری فرمودند کسی که به کودکان رحمت و محبت نکند، و بزرگسالان را احترام نماید، از ما نیست این محبت حضرت مصادیق مختلفی داشت که برخی از آنها از این قرار هستند: حضرت علی علیه السلام فرمودند: « کودکی کوچکی بودند و پیامبر(ص) مرا در دامان خود می نشاند و در آغوش می گرفت و به سینه خود می چسباند و گاهی مرا در بستر خواب خود می خوابانید و از مهربانی صورت بر صورت من می نهاد و مرا به استشمام بوی لطیف خود موفق می داشت.

رسول خدا(ص) کودکان انصار را که می دید بر سر آنان دست می کشید و به آنان سلام می کرد و دعا می فرمود، جلوه های زیبای محبت حضرت را طی چند عنوان می توان بررسی کرد:

• علاقه رسول اکرم(ص) به امام حسن و امام حسین علیه السلام.

نقل شده روزی آن دو بزرگوار به سوی رسول خدا(ص) دویدند و حضرت آنان را در آغوش گرفته و فرمودند: « این دو گل های خوشبوی من در دنیا هستند.» علاقه ایشان به سیدالشهدا(ع) به حدی زیاد بود که تاب صدای گریه اش را نداشتند. نقل کرده اند روزی از خانه عایشه بیرون آمده بودند که گذرشان به خانه  حضرت زهرا(س) افتاد، همان موقع صدای گریه امام حسین(ع) می آمد، ایشان به حضرت فاطمه(س) فرمودند:« مگر نمی دانی گریه حسین مرا می آزارد؟ »

• دعا کردن پیامبر(ص) برای کودکان:

جمره دختر عبدالله نقل می کند که دختری گفت: پدرم مرا نزد حضرت محمد(ص) برد و درخواست کرد که برایم دعا کند، مرا در دامان خود نشانید، دستش را بر سرم نهاد و برایم دعا کرد.

• مدارا کردن با کودکان

نقل شده هنگامی که کودکی را برای دعا کردن یا نام گذاری نزد حضرت می  آوردند،ایشان بر روی احترام به بستگانش او را با آغوش باز می گرفت و در دامان خود می نهاد، گاهی اتفاق می افتاد که کودک در دامان حضرت ادرار می کرد، کسانی که ناظر جریان بودند بر کودک پرخاش می کردند تا او را از ادرار باز دارند، حضرت آنان را منع می کرد و می فرمودند: « با تندی و خشونت از ادرار جلوگیری نکنید.» آن گاه کودک را آزارد می گذارند تا ادرارش تمام شود و پس از آنکه بستگان کودک می رفتند ایشان خود را می شستند.

هدیه دادن به کودکان

• یکی از جریاناتی که ذیل این عنوان از حضرت رسول(ص) نقل شده

از این قرار است که نجاشی پادشاه حبشه برای حضرت انگشتری از طلا فرستاد، حضرت هم امامه دختر ربیبه را فراخوانده و به او فرمودند: دختر کوچک را با این هدیه زینت ببخش.

• تفقد از فرزندان شهدا

بشیر فرزند  عقریه بن جهنی می گوید: در جنگ احد از حضرت پرسیدم پدرم چگونه شهید شد؟ حضرت فرمودند: او در راه خدا به شهادت رسید، درود و رحمت خداوند بر او باد من گریستم، ایشان مرا در آغوش گرفته و دست بر سرم کشیدند و با خودشان سوار مرکب کرد و فرمودند: آیا دوست نداری که من جای پدرت باشم؟

• رعایت حال کودکان حتی در نماز

جریان مشهور امام حسن و امام حسین(ع) که هنگام سجده روی دوش حضرت قرار می گرفتند شنیده ایم که نیاز به بازگویی آن نیست.

• بوسیدن کودکان

مردی نزد حضرت رسول (ص) آمد و پرسید: آیا شما کودکان را می بوسید؟ من هرگز کودکی را نبوسیده ام، حضرت فرمودند: من چه کنم که خداوند رحمتش را از قلب تو گرفته است؟ و در جای دیگر فرمودند: کسی که فرزند خود را ببوسد خداوند یک حسنه برای او می نویسد و کسی که فرزند خود را خوشحال سازد، خداوند هم روز قیامت هم او را خوشحال می کند.

• رعایت عدالت و انصاف نسبت به کودکان

انس که مردی نزد حضرت محمد(ص) نشسته بود، پسر او آمد، پدر او را بوسید، روی زانوی خود نشانید، پس از آن دخترش آمد و مرد بدون بوسیدنش او را هم کنار خود نشاند، حضرت فرمودند: چرا بین آنان با عدالت رفتار نکردی؟

• بازی با کودکان

نقل شده که پیامبر(ص) هر روز صبح، دست علاقه و محبت بر سر فرزندان خود و اولاد آنها می کشید و با حسین (ع) بازی می کرد.

علاوه بر اینکه روایات متعددی درباره هم بازی شدن پیامبر(ص) با کودکان نقل شده است، دو بازی جالب هم مورد توجه روایات قرار گرفته است.

نقل شده که پیامبر اکرم(ص) حسن و حسین(ع) را بر پشت خود حمل می کردند در حالی که حسن را برطرف راست خود و حسین را بر طرف چپ خود سوار کرده بودند و هنگام حرکت می فرمودند: « مرکب شما نیکو مرکبی است و شما نیکو سوارانی هستید، پدرتان از شما بهتر است.»

امام باقرعلیه السلام روایت می کنند: که روزی پیامبر(ص) برای انجام کاری، از منزل خارج شدند، فضل بن عباس را در سر راه خویش دیدند و اطرافیان فرمودند: « این کودک را پشت سر من سوار کنید، آنها هم او را پشت سر آن حضرت سوار کردند و ایشان در طول مسیر مواظب او بودند.

• آب و غذا دادن به کودکان

مسلمان نقل می کند که روزی وارد خانه رسول خدا(ص) شدم و دیدم که امام حسن و امام حسین علیهما السلام، نزد ایشان غذا می خوردند، آن حضرت گاهی لقمه ای در دهان حسین(ع) و گاهی در دهان حسن (ع) می نهاد.

پس از آنکه خوردن غذا به پایان رسید، آن حضرت حسن علیه السلام را بر دوش خود و حسین علیه السلام را روی زانوی خود نهاد و آنگاه رو به من کرد و فرمودند: « ای مسلمان، آیا آنان را دوست داری؟ گفتم ای رسول خدا، چگونه آنان را دوست نداشته باشیم در حالی که می بینم چه اندازه نزد شما مقام و ارزش دارند.»

سلام کردن به کودکان:

حضرت رسول اکرم(ص) می فرمودند: در سلام کردن به کودکان، مراقبت دارم تا پس از من به صورت یک سنت میان مسلمانان بماند و همه بدان عمل کنند.

گردآورنده: ناهید زندی پژوه

انتهای پیام/