شبنم همدان گزارش می دهد

گاهی برای دیدن اماکن سیاحتی و طبیعی کیلومترها راه  طی می کنیم و رنج سفر را بر خود هموار می سازیم اما در بیشتر مواقع اماکن دیدنی شهر خود را از یاد میبریم و بی توجه از کنار آنها عبور می کنیم .

همدان شهری با قدمت چندین هزار ساله و پر از جاذبه های توریستی و امکان طبیعی فوق العاده جذاب و زیبا است. شاید همه مسافران استان همدان را با نام  غار علیصدر، گنجنامه و بوعلی سینا می شناسند اما برخی جاذبه های توریستی و گردشگری شهر نه تنها برای مسافران بلکه برای اهالی شهر نیز ناشناخته باقی مانده است.

همدان سرزمین کوههای سر به فلک کشیده و درده های سر سبز و چشمه های بکر است و یکی از جاذبه های طبیعی این شهر قله ها و دره هایی است که به جرات میتئوان گفت منحصر فرد هستند.

چند روز پیش برای اولین بار به انتهای کوچه های دره مراد بیک و از انجا به سمت قله یخچال رفتم.این  بخش از شهر همدان   انقدر جاذبه و زیبایی دارد که  بیننده را به حیرت وامیدا رد. بی گمان کوههای سر به فلک کشیده و دامنه زیبای آن قطعه ای از زیبایی های بهشت است که خداوند آن را بر روی زمین به تصویر کشیده است .

در میان این همه زیبایی و در بین مسیر تا قله استراحتگاههای برای کوهنوردان در نظر گرفته شده است. نام استراحت گاه هایی که برای رسیدن به قله وجود دارد به ترتیب جان پناه ,پناهگاه و کمپ است. .

جان پناه مکانی کوچک در مسیر کوهنوردان

یکی از کوهنوردان در مورد جان پناه گفت: جان پناه مکانی بسیار کوچک  حدوداً 12 متر است که ,برای استراحت موقت کوهنوردان ساخته می شود ,در مواقع طوفان یا شب هنگام که کوهنوردان نمی توانند خود را به پناهگاه برسانند به جان پناه، پناه می برند .معمولا جان پناه از فلز ساخته می شود و دور از دسترس سیل و طوفان و بهمن قرار می گیرد .

پناهگاه استراحتگاه شبانه کوهنوردان

این کوهنورد همدانی در ارتباط با پناهگاه تصریح  داشت  :معمولا پناهگاه در نزدیکی قله ساخته می شود و از جان پناه بزرگتر و مجهزتر است .پناهگاه استراحت گاهی است که کوهنوردان شب را در آنجا به استراحت می پردازند و کوله پشتی های  خود را در انجا قرار می دهند و سپس به سمت قله حرکت می کنند, پس از بازگشت از قله دوباره به پناهگاه باز می گردند و کوله پشتی خود را بر می دارند .

وی در ارتباط با کمپ اشاره داشت :کمپ از پناهگاه بزرگتر است دارای فروشگاه و اتاق های مختلف است و مجهز به آشپزخانه و غذای گرم برای کوهنوردان است از کمپ ها برای در آمد زایی استفاده می شود و کوهنوردانی که قصد اقامت طولانی مدت در کوه دارند به کمپ ها رجوع می کنند. کمپ برخلاف پناهگاه زیر قله قرار ندارد بلکه در مسیر قله ساخته می شود مانند کمپ میشان که بین مسیر قله الوند قرار گرفته است .

انتهای کوچه های دره مراد بیک مسیری از فرش به عرش

انتهای کوچه های دره بیک پر از زیبایی های خدادی است که به  قله یخچال ختم می شود می توان گفت با صعود به قله یخچال از فرش به عرش صعود می کنی .

 پناهگاه یخچال صاحب الزمان (عج) در مسیر قله یخچال قرار دارد. در خصوص پناهگاه یخچال گفتگویی با حمید بختیاری مسئول پناهگاه انجام دادیم .

ساخت پناهگاه یخچال با کمک اهالی دره مراد بیک

مسئول پناهگاه یخچال اظهار داشت :در سال 1383 پیشکسوتان کوهنوردی جلسه ای در تخت شاه نظر مبنی بر ساخت پناهگاه یخچال برگزار نمودند.عباس رئوفی  مدیر هیئت وقت  کوهنوردی  و جواد گیاه شناس دبیر هئیت کوهنوردی با این تصمیم موافقت نمودند و مجوزهای لازم از سازمان منابع طبیعی و محیط زیست فراهم شد ,با کمک اهالی دره مراد بیک ساخت پناهگاه آغاز شد .

درخواست مسئول پناهگاه از اداره تربیت بدنی

بختیار افزود: برای ساخت پناهگاه حسن شیرین کام یکی از اهالی دره مراد بیک مصالح ساختمانی را  از دره مراد بیک   به سمت محل پناهگاه  به وسیله قاطر انتقال می داد  .ساخت پناهگاه در سال 1384 به پایان رسید .در شهریور ماه سال 1390 برق پناهگاه توسط پنل های خورشیدی تامین شد .اما هم اکنون باطری هاب  پَنل  خورشیدی رو به اتمام است از سازمان تربیت بدنی استان در خواست می کنم به این امر رسیدگی نمایند .

موقعیت جغرافیایی این پناهگاه

بختیاری به موقعیت جغرافیایی پناهگاه یخچال صاحب الزمان (عج )اشاره داشت و گفت :دره مراد بیک تا پناهگاه یخچال 12 الی 15 کیلومتر فاصله دارد و تا رسیدن به  قله یخچال 17 الی 18 کیلومتر فاصله وجود دارد .پناهگاه یخچال به دره مراد بیک و سیلوار و روستاهای همجوار همچون اَبَرو ,کِشین,فقیره ,خاکو  راه  دارد .پناهگاه یخچال در ارتفاع 3222متری قرار دارد و ارتفاع قله یخچال 3500متر می باشد .چشم انداز قله یخچال مشرف به شهر همدان است و از پشت به سرکان و تویسرکان مشرف است .

مسئول پناهگاه یخچال صاحب الزمان اشاره داشت :مالک پناهگاه هیئت کوهنوردی استان همدان است ,پناهگاه یخچال برای استفاده عموم مردم و کوهنوردانی است که قصد صعود به قله یخچال را دارند احداث شده است و  مجهز به کتابخانه ,اتاقک اب ,سرویس بهداشتی ,موکت ,روفرشی ,جا مهری ,پنل خورشیدی برای تامین برق و از مهمتر و با ارزش تر نام سر درب پناهگاه یخچال می باشد که مزین به نام امام زمان (عج)است  .

راهنمایی کوهنوردان با چراغ چشمک زن

وی اشاره داشت :به دلیل طولانی بودن مسیر دره مراد بیک  تا پناهگاه جان پناه فلزی. مهندس محمد حسین ایزدی به عنوان استراحت گاه کوتاه  برای کوهنوردان در نظر گرفته شده است  .به هیچ وجه درب پناهگاه قفل نمی شود و هر شخص موظف است پس از استفاده در و پنجره پناهگاه را ببندد تا از حمله حیوانات در امان بماند .  لازم به ذکر می دانم که بگویم اخر هزار پیچ چراغ چشمک زنی نصب شده است که کوهنوردان را راهنمایی می کند .

مسئول پناهگاه یخچال خاطر نشان کرد :انتظار دارم همه پناهگاه را از آن خود بدانند, حرمت پناهگاه و سر درب ان بیش از یک تفریحگاه است .همه کوهنوردان مانند اعضای خانواده من هستند هر گاه مشاهده کنم شخصی قصد بالا امدن ازییلاقی را دارد  منتظر او می مانم .در هفته 2 یا 3 بار به پناهگاه می ایم و از ان مراقبت می کنم و به راهنمایی کوهنوردان می پردازم .

وی ادامه داد :ورزش کوهنوردی ورزشی انسان ساز و فرهنگ ساز است و می تواند به رشد فرهنگی  کمک شایانی نماید. از سازمان ورزش و جوانان درخواست می کنم جامعه کوهنوردی را حمایت نمایند .

ایده یک خبرنگار و تأسیس کتابخانه در یک پناهگاه برای اولین بار

با توجه به اینکه پناهگاه یخچال صاحب الزمان (عج) اولین پناهگاه مجهز به کتابخانه است و موسس آن حسین زندی خبرنگار روزنامه همشهری است گفتگویی با ایشان انجام دادیم .

زندی در ارتباط با اینکه چگونه ایده ایجاد کتابخانه در پناهگاه یخچال در ذهنش شکل گرفته است گفت :در یکی از برنامه های صعود به قله یخچال که شهر همدان میزبانی  وبلاگ نویسان کوهنورد را به عهده داشتم .من دوست داشتم در این برنامه که 130 نفراز کوهنوردان سراسر کشور نیز حضور داشتند علاوه بر صعود به قله یخچال فعالیت مهم و مفید دیگری  نیز صورت بگیرد  .برنامه به گونه ای  ترتیب داده شده بود که عصر به پناهگاه می رسیدیم و شب هنگام در پناهگاه و اطراف ان چادر می زدیم . قرار بود

تصمیم جدی برای ایجاد کتابخانه تخصصی در دل کوه

قرار بود پس از صعود به قله دسته جمعی به سمت همدان حرکت کنیم .صبح هنگام زمانی که می خواستیم به سمت پایین حرکت کنیم از مسئول پناهگاه (حمید بختیاری ) سوال کردم به چه چیزهایی برای تجهیز پناهگاه نیاز دارید او پاسخ داد :تاسیسات انرژی خورشیدی و کتاب .همان جا با آقای عباس محمدی و رضا مقدم صحبت کردم و گفتم باید یک کتابخانه تخصصی کوهنوردی در پناهگاه یخچال ایجاد نماییم  ,این برنامه را در جمع مهمانان اعلام کردم اما مشخص بود دوستان این موضوع را جدی نگرفته اند.

جمع آوری 600 جلد کتاب در کمتر از 6 ماه

خبرنگار روزنامه همشهری ادامه داد :اولین فراخوان   گرد آوری کتاب های حوزه کوهنوردی را  از طریق ایمیل و وبلاگ شخصی منتشر نمودم. اما  تعداد کتاب های ارسال شده در حوزه کوهنوردی بسیار اندک بود ,دوستان از طریق پست  در خراسان  و تهران و کرج چند جلد کتاب ارسال نمودند . با وجود اینکه کتاب های جمع اوری شده بسیار اندک بود ناامید نشدم و فراخوانی دیگر منتشر نمودم در این فراخوان اشاره داشتم علاوه بر کتاب های کوهنوردی در حوزه های دیگر نیز کتاب گرد آوری می کنم .از خرداد تا آبان ماه بیش از 600 جلد کتاب جمع اوری شد .بیشتر کتاب ها در حوزه محیط زیست ,تاریخ ,شعر ,ادبیات داستانی بود .

حسین زندی اشاره داشت :متاسفانه در کشور ما در زمینه کوهنوردی کتاب چندانی تولید نشده است .

خبرنگار روزنامه همشهری به اهمیت مطالعه در بین کوهنوردان اشاره داشت و بیان کرد :اکثر کوهنوردان حرفه ای علاوه بر خواندن کتاب تجربه نوشتن نیز دارند آنان اغلب گزارش صعود خود را ثبت می کنند  .البته باید اشاره کنم  کوهنوردان قدیمی بیشتر اهل مطالعه بودند .

زندی خاطر نشان کرد :پیشنهاد اولیه ایجاد کتابخانه را مسئول پناهگاه (حمید بختیاری ) به من داد و متذکر شد چند جلد کتاب نیاز داریم این پیشنهاد سبب شد  من به صورت جدی موضوع را پیگیری کنم. بنده 19 سال در شهر همدان کتابفروشی داشتم و معتقدم کتاب یک کالای فرهنگی است و هر کالایی برای عرضه نیاز به دسترسی آسان دارد .

آرزویی که به دلیل بی اهمیتی مسئولان به ثمر ننشست

این خبرنگار با تجربه و فعال فرهنگی اشاره داشت :دوست داشتم این ایده در سایر پناهگاه های استان نیز اجرایی شود اما با دیدی که هئیت کوهنوردی استان به این موضوع داشت موجب شد انگیزه ام را از دست بدهم .امروزبا همکاری دوستانم در روستاهای هدف گردشگری کتابخانه اقدام به ایجاد کتابخانه می کنیم. 

زندی یاد آور شد :یک پیشنهاد در فراخوان مطرح کرده بودم کسانی که می خواهند به پناهگاه یخچال کتاب اهداء کنند می توانند کتاب ها را با نام فرزندانشان اهداء کنند حدودا 20 نفر از اهداء کنندگان کتاب ها را همراه نام و سن کودکانشان ارسال کردند  .گمان می کنم ان کودکان امروز وارد دنیای نوجوانی شده اند آرزو می کنم روزگاری این کودکان به قله یخچال صعود کنند و از خواندن کتاب هایی با نام خودشان لذت ببرند .

مخاطب شناسی اصل اساسی در تهیه کتاب

در سطح شهر در بخش های مختلفی همچون بیمارستان ها و ادارات دولتی کتابخانه های کوچکی شکل می گیرند اما پس از مدتی جمع اوری می شوند اما کتابخانه پناهگاه یخچال مورد استقبال بسیار زیاد کوهنوردان واقع شده است علت این استقبال را از آقای زندی جویا شدم .

زندی اذعان داشت :اولین گام در تهیه کتاب مخاطب شناسی است در واقع ما باید بدانیم  چه کتابی را  برای چه قشری تهیه کنیم. یکی از دلایل موفقیت کتابخانه پناهگاه یخچال این است که من سعی نکردم بر اساس سلایق شخصی کتاب ها را انتخاب کنم. مشکلی که اکثر کتابخانه های دولتی دارند این است که بر اساس سلیقه یک  قشر خاص کتاب تهیه می کنند بدین ترتیب نمی توانند مخاطبان را به صورت فراگیر جذب کنند.

سخن پایانی

پناهگاه و قله یخچال از مناطق زیبا و بکر شهر همدان است که برای مردم شهر و دیگر گردشگرن ناشناخته باقی مانده است و به جز کوهنوردان کسی از این منطقه دیدن نمی کند و اگر تمهیدات لازم جهت معرفی این منطقه طبیعی از سوی نهادهای زی ربط صورت گیرد گردشگران علاقمند و ورزش دوست می توانند از این منطقه دیدن کنند.

انتهای پیام /