به گزارش شبنم ها،

بیژن عبدی، اقتصاددان و تحلیلگر مسائل اقتصادی نوشت

تصور می‌کنم غیر از افزایش رشد نقدینگی، حداقل۱۰ عامل اساسی و مهم دیگر نیز وجود دارد که اگر این عوامل اصلاح نشود، رشد قیمت‌ها تداوم خواهد داشت.

1 ساختار انحصاری «تولید» کالاهای اساسی وسرمایه‌ای
2  شبکه انحصاری واردات کالاهای اساسی و سرمایه‌ای و مواد واسطه
3 شبکه توزیع انحصاری کالاهای اساسی و سرمایه‌ای
4  وصل بودن شبکه های انحصاری فوق به دولت و درآمد زا بودن تورم برای دولت

5 عدم شفافیت فعالیت‌های اقتصادی، به ویژه «پنجره واحد تجارت» که شامل کلیه مراحل ثبت و سفارش کالا، تخصیص ارز توسط بانک مرکزی، مراحل مختلف خرید و واردات کالا،  شناسایی، کنترل کیفیت ، نگهداری و خروج کالا از گمرکات کشور، انبارهای نگهداری کالا، شبکه حمل و نقل کالاهای وارداتی،..‌‌تا رسیدن به دست مصرف کننده نهایی، سبب شده تا هیچ کنترلی بر قیمت واقعی کالاهای وارداتی اعمال نشود و وارد کنندگان که با دولت نیز شریک هستند، برای سود بیشتر، هر قیمتی را که مایل باشند به مشتری تحمیل نمایند.

6 عدم وجود یک سیستم مالیاتی کارآمد، که به طور اتوماتیک مالیات کلان را از فعالیت های کلان اخذ کند و مانع فرار مالیاتی گسترده شود.

7 عدم همکاری شبکه بانکی با اداره مالیات تا درآمد های مشمول مالیات و چرخه فعالیت گردش پول را شناسایی کند و عدم تمایل دولت به انجام این پروسه(زیرا قدرت انحصاری شرکتهای دولتی و شبه دولتی را زیر نظر و کنترل می آورد)

8 عدم وجود قوانین بازدارنده موثر قضایی در کنار برخی آلودگی عوامل قضایی،
9 وصل بودن شبکه های انحصاری تولید و واردات و توزیع کالا، به مراجع قانون گذاری و نظارتی.

10 نظام بانکی ناکارآمد و خلق پول گسترده شبکه بانکی، بدون نظارت موثر بانک مرکزی، که نیازمند اصلاح  اساسی ساختار نظام بانکی است و متاسفانه این چرخه نیز، در انحصار کامل دولت قرار دارد و به دلیل سود سرشار و عدم امکان نظارت موثر بر آن ، هیچ دولتی مایل به کنترل آن نیست، یا اگر مایل هم باشد، هیچ ابزار موثری برای کنترل آن وجود ندارد.

11 سرانجام، عدم باور و تمایل  دولتمردان به دخالت و نظارت موثر بر بازار، و برداشت غلط از «تئوری بازار»، ( به طوریکه «بازار آزاد» را ،مترادف« بازار یله و رها و بدون نظارت و کنترل» قلمداد می کند)، در کنار منافع حزبی، جناحی، گروهی، فامیلی، خانوادگی و...همه و همه دست به دست هم داده و شرایط کنونی افزایش قیمت‌های یله و رها را در همه کالاها شکل داده است!/نود اقتصادی