برنامه‌های سال جاری وزارت آموزش و پرورش در حوزه دختران دانش‌آموز 

دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر

به گزارش شبنم همدان به نقل از مهرخانه : برنامه‌های سال جاری وزارت آموزش و پرورش در حوزه دختران دانش‌آموز و موضوعات مرتبط با خانواده  موضوعی است که در این گزارش به واکاوی آن می‌پردازیم. این اقدامات در محورهای مختلفی از جمله سلامت، آسیب‌های اجتماعی، خدمات اجتماعی و حقوق انجام شده است.

سلامت
طرح ارتقای سلامت نوجواني
طرح ارتقای سلامت نوجواني یکی از طرح‌های وزارت آموزش و پرورش بود که با هدف افزايش آگاهي، تغيير نگرش و كسب مهارت دانش‌آموزان در زمينه بهداشت بلوغ، ارتقای سطح سلامت جسمي، رواني و پيشگيري از بيماري‌هاي خاص اين دوران و ارتقای آگاهی و نگرش مديران مدارس، معلمان، مربیان و سرپرستان شبانه‌روزي در زمینه بلوغ دانش‌آموزان در مدارس شبانه‌روزي دوره اول و دوم متوسطه نظري اجرا می‌شود.

در این راستا برگزاري دوره ضمن‌خدمت 20 ساعته با عنوان "بهداشت بلوغ و نوجواني" ويژه مديران و مجريان برنامه، هماهنگي با دانشگاه علوم پزشكي استان جهت تأمين اساتيد دوره ضمن خدمت، انجام معاينات غربالگري سلامت جسمي و روحي دانش‌آموزان، اجراي برنامه آهن‌ياري، تكميل شناسنامه سلامت و... در مدارس، طراحي و تدوين برنامه آموزشي با استفاده از ظرفيت فوق‌برنامه و در خارج ساعت درسي، همكاري با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در تهيه و تدوين كتاب راهنماي خودمراقبتي، تهيه و توزيع ملزومات بهداشتي ويژه دانش‌آموزان مدارس شبانه‌روزي، برگزاري همايش، جشنواره، مسابقات بهداشتي- فرهنگي با موضوع بلوغ، برگزاري جلسات آموزشي و توجيهي ويژه كارشناسان و مجريان برنامه بخشی از برنامه‌هاست.

سرفصل‌های این برنامه اهميت نوجواني و بلوغ، تعريف بلوغ، تغييرات جسماني دوره نوجواني (پسران و دختران)، تعريف، علایم، خصوصيات و سيكل قاعدگي طبيعي، طول مدت طبيعي يك دوره قاعدگي، مقدار و طول مدت خونريزي قاعدگي، بلوغ زودرس و ديررس، نشانگان پيش از قاعدگي، نيازهاي تغذيه‌اي دوران بلوغ و نوجواني، رعايت بهداشت فردي و پيشگيري از بيماري‌هاي دوران بلوغ و نوجواني، اهميت بهداشت رواني در دوره نوجوانی، خواب و قاعدگي، نقش ورزش و تفريحات سالم بر روند بلوغ، نقش خانواده و مدرسه در زمينه‌سازي بلوغ سالم فرزندان، نقش فرهنگ و باورها بر روند رشد نوجوان، شيوه‌هاي بهره‌وري بيشتر از دوره نوجواني، نقش آموزه‌هاي ديني بر بلوغ نوجوانان، راه‌هاي پيشگيري از رفتارهاي پرخطر HIV ايدز، باورهاي غلط در مورد بلوغ و نوجواني، مشكلات و خطرات شايع در دوران نوجواني و بلوغ (سيگار، مواد مخدر، مواد روان‌گردان، اعتياد)، دوست خوب، برنامه‌ريزي درسي و مطالعه، سلامت اجتماعی در دوران بلوغ، سلامت خانواده و سلامت نوجوانی است.

این طرح در حال اجراست.

آموزش سلامت باروری به دانش‌آموزان
آموزش سلامت باروری به دانش‌آموزان دختر، بهداشت بلوغ به دانش‌آموزان و كاركنان و آشنايي با بلوغ زودرس از دیگر برنامه‌های این وزارتخانه است. در این زمینه آموزش بلوغ جنسی از دوران راهنمایی به سال ششم ابتدایی انتقال یافته و مدرسه مکلف به ارائه آموزش‌هاست. به گفته مسؤولان، آموزش‌ها نسبت به گذشته كامل‌تر و فراگيرتر شده و با توجه به اين‌كه دانش‌آموزان در سن بلوغ هر سال جديد مي‌شوند، اين آموزش‌ها تكرار و كامل می‌شوند. نحوه ارایه آموزش‌ها به شكل برگزاري كارگاه آموزشي ويژه دانش‌آموزان دختر و اوليای آن‌ها به‌صورت رودررو و با ارایه كتاب، جزوه و بروشورهاي آموزشي و همچنين كتب درسي است.

ترویج غذاهای بومی
همچنین مسؤولان با اعتقاد بر این‌که ترویج غذاهای بومی منجر به بهبود وضعیت تغذیه‌ای می‌شود، اقدام به ترویج این غذاها کرده‌اند. در این زمینه منوي غذايي تهيه‌شده و اجراي اين منو در مدارس ضروري است. همچنين آموزش‌هاي لازم در خصوص فرهنگ غذايي سالم به دانش‌آموزان و كاركنان مربوطه داده مي‌شود. به‌منظور بهبود این وضعیت نیز بازديد و نظارت دوره‌اي بر تغذيه دانش‌آموزان، بررسي منوي غذايي سروشده، بررسي و ترويج غذاهاي بومي و محلي استان‌ها انجام می‌شود.

توزیع آهن و ویتامین دی
از دیگر اقدامات وزارت آموزش و پرورش توزیع قرص آهن و ویتامین دی در بین دانش‌آموزان دختر بود که در سال تحصیلی گذشته پوشش 80 درصدی داشت. این طرح به خصوص در بین دانش‌آموزان دختر متوسطه اول اجرا شد.

سفیران سلامت
طرح سفیران سلامت از سال تحصیلی 95-96 شروع و کتاب آموزشی طراحی شده است. این طرح با هدف آموزش مسائل بهداشتی و سلامتی از طریق دانش‌آموزان به همسالان خود انجام می‌شود. البته پیش از این نیز این وزارتخانه پیشگامان سلامت را در مقاطع مختلف تحصیلی ایجاد کرده بود که در هر مقطع تحصیلی این طرح نام خاصی داشت. در این طرح جدید همه آن‌ها یکپارچه شده و عنوان آن سفیران سلامت است که از مقطع ابتدایی تا متوسطه دوم انجام می‌شود.

آسیب‌های اجتماعی
آموزش‌های خودمراقبتی به دانش‌آموزان
اردیبهشت‌ماه سال جاری، وزارت آموزش و پرورش، آموزش‌های خودمراقبتی دانش‌آموزان را در بعد افزایش دانش آغاز کرد و امیدوار بود که استمرار فعالیت‌های انجام‌شده به افزایش خودمراقبتی در دانش‌آموزان بیانجامد. در این زمینه بروشورها و محتوای آموزشی برای معلمان آماده شد. همچنین برای پنج میلیون نفر از والدین که فرزندانشان در سنین خطرپذیری هستند، بسته‌های آموزشی تهیه و توزیع شد. برپایی نمایشگاه‌های ثابت و سیار پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی از دیگر اقدامات بود. مسؤولان این وزارتخانه معتقد بودند که پیشگیری موضوع بسیار مهمی است و اگر سایر دستگاه‌ها نیز قصد داشته باشند به این سمت حرکت کنند، باید از آموزش و پرورش و مدارس شروع کنند.

بررسی آسیب‌های روانی و اجتماعی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه
یکی از برنامه‌ها بررسی آسیب‌های روانی و اجتماعی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه بود که با اولویت مناطق محروم اجرا می‌شد. در میان تمام مشکلات اجتماعی و روانی مربوط به دختران، بیشترین رویکردهای این طرح مربوط به بحث بازماندگی از تحصیل دانش‌آموزان، ازدواج زودهنگام و اجباری بود.

نظام مراقبت اجتماعی دانش‌آموزان
یکی‌دیگر از اقدامات در زمینه آسیب‌های اجتماعی تدوین و تصویب طرح نماد (نظام مراقبت اجتماعی دانش‌آموزان) بود که طی آن 9 سازمان مرتبط با آسیب‌های اجتماعی شامل وزارت آموزش و پرورش، وزارت بهداشت، وزارت رفاه، وزارت کشور، سازمان مدیریت، سازمان بهزیستی، بنیاد برکت، فرماندهی نیروی انتظامی و معاونت پیشگیری قوه قضائیه گرد هم آمدند. 

جزئیات این طرح اردیبهشت ماه سال 1395 از سوی معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور رسانه‌ای شد و هدف کلی آن، توانمندسازی دانش‌آموزان و مقابله با آسیب‌های اجتماعی از طریق مداخله به‌موقع و مؤثر با استفاده از رویكرد پیشگیری رشدمدار عنوان شد. گسترش آموزش‌های ریشه‌ای در زمینه پیشگیری از رفتارهای پرخطر، آسیب‌های اجتماعی و بزهکاری، ایجاد نظام شناسایی دانش‌آموزان آسیب‌پذیر با چک‌لیست‌های منظم و علمی، طراحی و توسعه مداخله‌های مؤثر و توانمندسازی دانش‌آموزان، از جمله این اهداف است. محور این طرح شناسایی و کمک به دانش‌آموزان در معرض آسیب‌هایی مانند خشونت یا اعتیاد است تا در صورت لزوم، مداخلات مناسب برای آن‌ها انجام شود.

بازه زمانی برای اجرای طرح نماد از سال 1395 تا 1400 یعنی طول اجرای برنامه ششم توسعه تعریف شده و قرار است در این دوره، 20 مهارت در زمینه‌های اجتماعی، تربیت فرزند سالم و خودکنترلی به مربیان آموزش داده ‌شود. این طرح اکنون در مرحله تدوین محتوا، روش کار و دستورالعمل‌ها قرار دارد و آموزش‌های پیشگیرانه از آسیب‌های اجتماعی مانند آموزش مهارت‌های زندگی و مدیریت خشم به دانش‌آموزان در همه مقاطع تحصیلی ارائه می‌شود تا در صورت نیاز مداخلات به‌هنگام و مداخلات اورژانس اجتماعی برای دانش‌آموزان در معرض آسیب‌های اجتماعی انجام می‌شود. طرح نظام مراقبت‌های اجتماعی دانش‌آموزان در 72 مدرسه، 12 شهر و 6 استان رصد و پیمایش شده و به گفته مسئولان، اجرای کشوری، پس از انجام ارزشیابی‌های نهایی خواهد بود.

طرح نظام مراقبتی دانش‌آموزان در شرایطی مطرح می‌شود که پیش از آن 2 طرح سند راهبردی پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان و طرح مدارس مروج سلامت به مرحله اجرا درآمده است. اردیبهشت ماه سال 93 بود که پیش‌نویس سند راهبردی پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان با هدف ایجاد وحدت رویه، تعیین اهداف کلان، طراحی سیاست‌های اجرایی، طراحی استراتژی‌ها و ترسیم چشم‌انداز در زمینه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، به مرحله تدوین رسید.

اواخر دهه 80 نیز طرح مدارس مروج سلامت در کشور مطرح شد. در این طرح که پیش از آن با نام مدارس جامع‌نگر مطرح بود و تنها روی موضوع پیشگیری از اعتیاد در دبیرستان‌ها تأکید داشت، مقرر شد که مدارس تمام پایه‌ها و گروه‌های سنی را شامل ‌شود و علاوه بر بحث اعتیاد روی تمامی ‌رفتارهای مرتبط با سلامت تأکید داشته باشد.

(در همین زمینه: تأملی بر طرحی به نام «نماد»/ کاهش سن اعتیاد دانش‌آموان در سایه طرح‌های مدعی بر پیشگیری)

خدمات اجتماعی
برنامه شایستگی‌های پایه‌ای برای دانش‌آموزان
به گفته مسؤولان وزارت آموزش و پرورش اگر بخواهیم دانش‌آموزان به‌خصوص دختران را در سن نوجوانی رصد کنیم، باید یک بستر اساسی از خانواده تا سطح آموزش عالی ایجاد کنیم؛ این بستر نیازمند برنامه آموزشی تحت عنوان شایستگی‌های پایه‌ای است. این شایستگی‌های پایه‌ای در خانواده به این شکل است که متناسب با هر دوره رشدی، آموزش‌ها و شناختی به دانش‌آموز داده شود که این شناخت‌ها دوسویه است. یک بخشی از آن مربوط به فرد و شناخت روحیات درونی، و بخشی از آن مربوط به اجتماع و محیط زندگی، هنجارها و ناهنجاری‌های مطرح در جامعه است. با بررسی این موارد می‌توان نتیجه گرفت که یک دانش‌آموز هویت دارد یا ندارد.

به‌منظور بسط برنامه شایستگی‌های پایه‌ای، توصیه‌هایی مطرح شد؛ در ابتدا قبل از پرداختن به هویت دختران، باید به خانواده‌ها آموزش داد که چطور بتوانند دوره‌های رشدی فرزندان خود را رصد کنند و متناسب با هر دوره رشدی، مداخلات لازم را انجام دهند. پس از این مورد، تشکیل انجمن‌های دانش‌آموزی مدنظر است؛ انجمن‌هایی که دانش‌آموزان بتوانند مهارت‌های خود را تمرین کنند. در حال حاضر انجمن‌ها، درون‌مدرسه‌ای هستند و نیاز به این دارد که ارگان‌های مرتبط مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری مداخلات جدی‌تری داشته باشند و بتوانند برای بچه‌ها فضایی امن ایجاد کنند تا آن‌ها مهارت‌های زندگی را تمرین کنند. مداخله سوم کمک به دانش‌آموز برای طراحی مسیر زندگی است؛ یعنی فرد به هویتی رسیده و حالا باید به او کمک کنیم تا بتواند مسیر زندگی‌اش را مشخص کند. طراحی مسیر زندگی هم چند بخش دارد؛ تحصیل، شغل، پیوند خود به‌عنوان یک شخص با محیط اجتماعی که محیط اجتماعی شامل خانواده، دوستان، همکاران و ... است.

در همین راستا به گفته مسؤولان امر، هر ساله با برگزاری چهار جلسه در دوره‌های متوسطه اول و دوم، والدین دعوت و با سبک‌های فرزندپروری آشنا می‌شوند. برای سال تحصیلی 95 – 96 نیز هشت جلسه آموزشی در سه حوزه تحصیلی، شغلی و بهداشت روان ویژه والدین در مدارس برگزار می‌شود. هدف از این دوره‌ها رسیدن به هویت موفق بچه‌ها، پرکردن شکاف مدرسه و خانواده و نزدیک‌کردن دیدگاه‌های تعلیم و تربیتی مدرسه با دیدگاه‌های خانواده است. هشت جلسه نیز ویژه دانش‌آموزان است که به شکل تخصصی برگزار خواهد شد. علاوه بر آن، مشاوران مدارس برای دانش‌آموزان پایه هفتم و هشتم درس تفکر و سبک زندگی را تدریس می‌کنند. در این درس تماماً مباحث مشاوره‌ای و مبتنی بر نیازهای روانشناختی دانش‌آموزان مطرح شده است. سال‌های پیش این درس را مشاورین تدریس نمی‌کردند، اما امسال به‌طور ویژه توسط مشاورین تدریس می‌شود.

تشکیل پرونده مشاوره‌ای برای دانش‌آموزان مقطع هفتم به بالا
مسؤولان آموزش و پرورش معتقدند سیاست اساسی این نهاد نزدیک‌کردن دیدگاه خانواده با دیدگاه مدرسه است. با این سیاست درواقع هر دانش‌آموز یک پروژه است که باید مداخلات خاص خود را داشته باشد. قرار بود از امسال برای دانش‌آموزان هفتم به بالا پرونده مشاوره‌ای تشکیل شود که تمام موارد مربوط به مشکلات، استعداد و توانایی دانش‌آموز درج می‌شود. علاوه بر آن تمام هشت حوزه استعدادی دانش‌آموز رصد شود اما خبری از به انجام رسیدن این کار رسانه‌ای نشد.

طرح مدرسه دوستدار زندگی
طرح «مدارس دوستدار زندگی» به دنبال این است که مدرسه‌ای فراهم شود تا گروه سنی نوجوانان، محیط مدرسه‌ای را تجربه کنند که به محیط زندگی عادی بسیار نزدیک است. یعنی بعد از خروج از مدرسه شرایطی برای‌شان فراهم باشد که بتوانند چالش‌های ارتباطی بعد از دوران مدرسه را پشت سر بگذارند، ارتباط بهتری داشته و بتوانند با مشکلات جامعه برخورد بهتری داشته باشند؛ یعنی به نوعی محیط مدرسه، نزدیک به محیط زندگی بعدی آن‌ها باشد. براي اين‌كه محيط مدرسه يك محيط صرفاً آموزشي نباشد و دانش‌آموزان مهارت‌های ساخت زندگی و مهارت‌های ضروری زندگی را نیز آموزش ببینند، چنين طرحي پيشنهاد شد. علاوه بر آن باید مهارت‌های مشارکتی را بیاموزند؛ به این معنا که چطور می‌توانند در جامعه با فعالیت‌های گروهی، حل مسأله کنند.

مرحله پایلوت این طرح بهمن‌ماه سال 94 در 10 مدرسه تهران (5 مدرسه دخترانه و 5 مدرسه پسرانه در 5 منطقه) شروع شد. این طرح سه ساله است. براساس برآوردهای انجام‌شده، در این 10 مدرسه نزدیک 11 هزار و 500 نفر باید مورد آموزش قرار بگیرند. این آموزش‌ها، صرفاً یک کارگاه نیست بلکه چندین دوره آموزشی مانند مهارت‌های ارتباطی و مهارت‌های مشارکتی است که برنامه‌ریزی مدون و پیگیری آموزش و پرورش و بهزیستی را می‌طلبد. باید تا ابتدای سال 97 پایلوت این طرح تمام شود. برنامه‌ریزی و پایلوت این طرح را به‌صورت تدریجی جلو می‌رود زیرا به گفته دست‌اندرکاران مهم است که این طرح علمی پیش برود. بعد از اینکه پایلوت تا ابتدای سال 97 بسته شد و نتایج تحقیقات نشان داد که این طرح اثربخش بوده است، به صورت تدریجی تعداد مدارس اضافه می‌شود؛ حال ممکن است به استان‌ها تسری پیدا کند یا در تهران گسترش یابد.

ایجاد شبکه شاد برای دانش‌آموزان
مدتی پیش بحث راه‌اندازی شبکه اجتماعی ویژه‌ای برای دانش‌آموزان با عنوان «شبکه شاد» مطرح شد اما در روزهای اخیر مسؤولان آموزش و پرورش اعلام کردند که هنوز به این یقین نرسیده‌اند که ایجاد یک شبکه اجتماعی که بتواند رقیب شبکه‌های اجتماعی موجود شود، به تنهایی در ظرفیت نهادی مثل آموزش و پرورش هست یا خیر. به همین دلیل اعلام کردند که در حال مشورت با دستگاه‌های دیگر مانند سازمان ارتباطات یا شورای فضای عالی مجازی هستند.

حقوق
آشنایی دانش‌آموزان دختر با حقوق و تکالیف خود
چندی پیش اعلام شد که دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه، آموزش «حقوق و تکالیف» می‌بینند. قرار شد این طرح به‌صورت پایلوت در 15 استان و سپس به‌صورت کلی در کل کشور اجرا شود. درواقع این طرح برای آموزش حقوق و تکالیف به دانش‌آموزان دختر و پسر، والدین و مربیان است. مجری آموزش به دختران دفتر زنان آموزش و پرورش و مجری آموزش به پسران معاونت پرورشی آموزش و پرورش است. همچنین این وزارتخانه تصمیم دارد در سال تحصیلی جاری آموزش حقوق دختران را به پایه‌های پنجم و ششم برساند.

(در همین زمینه: دانش‌آموزان در طرح جدید معاونت امور زنان چگونه با حقوق و تکالیف خود آشنا می‌شوند؟/ بررسی کتاب)

انتهای پیام/ص

دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر دانش آموزان دختر آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش آموزش و پرورش بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر بلوغ دانش آموزان دختر سلامت جنسی سلامت جنسی سلامت جنسی سلامت جنسی سلامت جنسی سلامت جنسی سلامت جنسی سلامت جنسی سلامت جنسی سلامت جنسی بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ بهداشت بلوغ