به گزارش شبنم  همدان به نقل از خبرگزاری مهر : گروه دین و اندیشه: به مناسبت فرارسیدن روز عید سعید قربان و روز عید الاضحی و تحلیل جایگاه این عید در باور اسلامی و تبیین بایسته ها و شاخصه های پردازشِ مناسبت های الهی و دینی، گفتگویی با اساتید حوزه و دانشگاه ترتیب داده ایم که ماحصل این گفتگوها، در ادامه از نظرتان می گذرد؛

عید، یعنی بازگشت به فطرت انسانی

حجت الاسلام سید احمد موسوی، استاد مرکز تخصصی مهدویت، در باب جایگاه عید سعید قربان، در باور اسلامی و دینی با بیان اینکه، در گرامیداشت روز عید سعید قربان، با تفسیر دو واژه مهم و اساسی، روبرو هستیم، گفت: کلمه عید از واژه «عودت» منشعب می گردد و این واژه به معنای بازگشت است. پاره ای اساتید، معنای واژه بازگشت را به معنای برگشت به سالروز یک واقعه خوشایند تعبیر نموده اند، برای اینکه برگشت به سالروز آن حادثه، تداعی کننده خاطرات شاد و مفرح برای ما است، به این روز عید می گوییم.

موسوی ادامه داد: بنا به تعبیری دیگر و بنا به تعابیر روایی و حدیثی، واژه عید، به معنای بازگشت به فطرت پاک انسانی است. در واقع روز عید، روزی است که، انسانها به فطرت پاک الهی خود، باز می گردند. در واقع روزی که از انسان گناهی صادر نشود و انسان بتواند به فطرت پاک و الهی خود رجوع نماید؛ آن روز، روزعید است.

مدیر گروه قرآن و حدیث مرکز تخصصی مهدویت افزود: هر روزی که زمینه برای بازگشت به فطرت پاک و الهی انسان آماده باشد، می بایست آن روز را گرامی داشت. روزه دارانی که در ماه مبارک رمضان به روزه داری می پردازند، در انتهای این ایام گرامی، روح و جسمشان، به فطرت پاک الهی نزدیک شده است، لذا، با فرارسیدن اول ماه شوال، عید می گیرند و به مناسبت برگشت به فطرت الهی خود، این روز بزرگ را، عید فطر می نامند. حجاج خانه خدا و مردم مسلمانی هم که در دهه ابتدایی ماه ذی الحجه، به عبادت و بندگی خداوند مشغول بوده اند، با فرارسیدن روز دهم این ماه، عید بندگی می گیرند و این روز را عید قربان می نامند.  

وی با بیان این مطلب که هر روزی که ما از قبل، زمینه ای را، برای رشد معنوی و الهی خود آماده کرده باشیم، آن روز، روز پیروزی است؛ ادامه داد: روزی که انسان بتواند ظلمات و تاریکی ها را کنار بزند و به نور معرفت الهی دست یابد، آن روز به حقیقت روز عید است. هر روزی که در آن جهان درگیر ظلم و ستم وتعدی باشد و هر روزی که انسان نتواند در رفع این معضلات گامی بردارد، قطعاً آن روز، عید نخواهد بود؛ لذا اصل واژه عید، می بایست ما را به اصل فطرت انسانی خود بازگرداند.

سید احمد موسوی گفت: از ایامی که در آن روز دعای ندبه خوانده می شود، ایام عید هستند؛ زیرا در این روز، حجت خدا و ولی خدا(ع) غایب هستند و ما از رؤیت او محرومیم؛ ما دعای ندبه می خوانیم چرا که، حقیقت عید آن روزی خواهد بود که، حجت خدا(ع) نزد مسلمین حضور داشته باشند.

قربانی بر اساس صداقت و تقوا پذیرفته می شود

این استاد حوزه در باب عید قربان تصریح کرد: حجاج بیت الله الحرام در اعمال حجی که بجای می آورند و در صحرای منا که به سرزمین آرزوها مشهور است، دورهم گرد می آیند و عمل قربانی را بجای می آورند. در آیات شریف قرآن آمده است که«لَنْ یَنالَ اللَّهَ لُحُومُها وَ لا دِماؤُها وَ لکِنْ یَنالُهُ التَّقْوی مِنْکُمْ»؛ یعنی چیزی که از جانب انسان به خداوند سبحان می رسد، تقوا و پرهیزکاری است، نه قربانی کردن. در قضیه قربانی کردن، قرآن کریم ما را متوجه داستان فرزندان حضرت آدم(ع) می نماید که هر دو عمل قربانی را انجام دادند، ولی از یکی پذیرفته شد و از دیگری پذیرفته نشد؛ دلیل این مسئله در فرمایشات قرآنی داریم که قربانی یکی از فرزندان حضرت آدم(ع)، بر اساس تقوا و پرهیزگاری صورت گرفت و قربانی دیگری بر اساس تقوا و صداقت، انجام نشد؛ لذا این قربانی کردن، مقدمه سقوط قابیل و مقدمه عروج حضرت هابیل گشت.

موسوی بیان کرد: قرآن کریم در این باره فرموده است:«إِنَّما یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِین»؛ لذا مسلمانان می بایست بدانند که، اساس نفس و عملِ قربانی کردن، می بایست بر اساس تقوا و تقرب به خداوند باشد؛ امکان دارد افعالی از انسان صادر شود، ولی این اعمال از ناحیه تقوا و قرب به خداوند نباشد، بنابراین این اعمال موجود سقوط و نابودی خواهند بود.

وی ادامه داد: برخی افراد در راه رضای خداوند، تمام عمر خود را قربانی می نمایند، کما اینکه پیامبر گرامی اسلام(ص) می فرمایند:«إِنَّ صَلَاتِی وَنُسُکِی وَمَحْیَایَ وَمَمَاتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ»؛ یعنی،  همه وجود و هستی و عبادت و مناسک و حتی موت من، برای رضا و تقرب به خداوند است. مجاهدین فی سبیل الله که در راه خدا، دشواری ها و سختی های بسیاری را تحمل می نمایند و در راه اعتلای دین و قرآن، از جان خویش می گذرند، افرادی هستند که به حقیقت، پرهیزگاران واقعی هستند.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه، افرادی هستند که به جز جان، همه دارایی و فرزندان خود را در راه خداوند قربانی کرده اند؛ بیان کرد: ما وقوع این رویداد را به حق، در واقعه کربلا مشاهده می نمایم؛ آنجا که حضرت سیدالشهدا(ع)، همه دارایی و فرزندان خود را در راه خداوند قربانی کردند.

وی افزود: در روز عید قربان، حضرت ابراهیم(ع) از جانب خداوند مأمور شدند که فرزند گرامی خود را در راه خداوند قربانی نمایند؛ وقتی حضرت ابراهیم(ع) و حضرت اسماعیل(ع) از این آزمون سربلند بیرون آمدند، خداوند حضرت ابراهیم(ع) را از ادامه این مأموریت معاف فرمودند و ذبح عظیم و بهشتی ای را برای برای ایشان فرستادند و فرمودند:«وَفَدَینَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ».

سید احمد موسوی با اشاره به این مطلب که، پاره ای از افراد با قربانی کردن دارایی ها و اموالشان در راه خدا به مرحله قرب خداوند نائل می شوند؛ ادامه داد: امکان دارد افرادی باشند که دائماً در حال نماز و سجود و قنوت باشند، ولی حاضر نباشند مقداری از دارایی هایشان را در راه خداوند انفاق نمایند، قطعاً این افراد به مقام قرب الهی نائل نخواهند شد.

وی ادامه داد: قرآن کریم زمانی که از مجاهدت در راه خدا صحبت می نماید، این مجاهدت را با مال و جان بیان می دارد؛ بنابراین می بایست بیان داشت که مجموع این مناسبات، رویکردهایی هستند که می توانند انسان را به درجه رفیع تقوا و پرهیزگاری نائل نمایند.

این استاد حوزه بیان کرد: روز عید قربان در واقع روز بندگی است؛ حجاج گرامی، با قربانی کردن در صحرای منا و دیگر افراد با انجام این سنت حسنه در سایر شهرها و روستاها، به سایر افراد جامعه اسلامی، کمک و یاری می رسانند و با اطعام آنها، سبب خشنودی خداوند را فراهم خواهند کرد.

موسوی در خاتمه گفت: ان شاالله، تمامی این اعیاد، ما را به روز عید واقعی و بزرگ و وعده داده شده خداوند، که همان روز حضور و ظهور حضرت ولی عصر(ارواحنا له الفداء) است، رهنمون سازد.  

آیت‌الله سید مختار میرعظیمی، استاد حوزه‌های علمیه قم و تهران اظهار کرد: روز دهم ذی‌حجه مصادف با عید بزرگ قربان معروف به عید اضحی است. این روز با داستان زندگی حضرت ابراهیم فلسفه خود را می‌یابد. برخی کتب تاریخی تولد ایشان را در ٢٥ ذی‌حجه ذکر کرده‌اند. با وجود پیشگویی منجمان مبنی بر تولد کودکی که به مبارزه با نمرود بر خواهد خواست، حضرت به‌سلامت متولد شد و مادرش برای محافظت از او تا ١٣ سالگی ایشان را در غاری در بیرون شهر نگهداری می‌کرد تا این که تصمیم گرفت خلوتگاه خود را ترک کند.

انتهای پیام/ص