نام کتاب: "سو و شون"

نام نویسنده: سیمین دانشور

ناشر: انتشارات خوارزمی

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبنم ها ، سووشون کتابی داستانی است که با نگاهی تازه به تاریخ سیاسی و فرهنگی ایران می­نگرد. نثر زیبای خانم دانشور چنان خواننده را از صفحه اول مشتاق مطالعه می­کند که مخاطب بی اختیار ازیک حادثه به حادثه دیگر رهنمون می سازد.

سرگذشت هر یک از زنان در سووشون ، نشان دهندۀ ستمدیدگی، بی‌پناهی، ناکامی، فداکاری و تحمل زن ایرانی در یک برهۀ تاریخی است.  این داستان روایتگر دورانی از تاریخ ایران درخلال جنگ جهانی دوم در شهر شیراز است. دورانی که ایران ناخواسته و با اعلام بی طرفی مکانی برای گذرگاه سیاسی دولت هایی می شود که جان ومال آبروی ایرانی را چنان با حقارت تاراج می کنند که با گذشت سالیان دراز داغ این حقارت و پستی هنوز  احساسات ناسیونالیستی یک ایرانی را برمی انگیزد .

زری شخصیت اصلی داستان مانند  شهرزاد قصه گو ، مخاطب را تشنه حوادث می کند تا با پی بردن به اصل قضیه عطش خودرا فرونشاند.  زری و یوسف قهرمانان کتاب به مبارزه با دشمنان واقعی ملت برمی خیزند . زری چون پرستاری مهربان در پشت جبهه با توان خود به خدمت می پردازد و یوسف نیز  قهرمانانه دادِ مظلوم را از ظالم می  ستاند . تمام دغدغه و اندیشه  یوسف آزادی ملت از فقر و قحطی  است که  در جای جای داستان به چشم می خورد .

گاهی داستان چنان دردناک وکوبنده است که مخاطب آن همه درد و رنج را نمی­تواند باور کند . اینکه غذای اصلی  یک ملت روزی در تاریخ گذشته ما چنان نایاب می شود که برای بدست آوردن آن افراد یکدیگر را می کشند ، یا داشتن نان سفید آرزویی محال برای مردم است امری بعید و ناممکن به نظر میرسد .

در این داستان مخاطب علت قحطی را در وابستگی ایران برای تأمین گندم کشور ، به آلمان می یابد که با  وقوع جنگ جهانی دوم و قطع رابطه تجاری با آلمان آغاز می شود. و تلاش های  مردم ایران برای کشت گندم نیز به دلیل صنعتی نبودن مزارع به نتیجه مطلوب نمی رسد. بی کفایتی سیاست مداران نیز از عواملی است که خانم دانشور آن را در داستانش به خوبی نشان داده است.
سیمین دانشور در این رمان سیاسی رمزگونه ، جامعه را در شش سطح مردم عادی ، زنان وکودکان ، مجتهدین ، اشراف زادگان و بیگانگان و  سربازان و معلمان طبقه بندی می­کند.

مردم عادی کسانی هستن که درگیر سطح اولیه زندگی یعنی  فقر و بیماری تیفوس و فحشا هستند و  فقط بار مشقت جامعه بر آنها سایه افکنده است . اشراف زادگان بی دردانی  فریفته بیگانگان اند که برای جلب نظر اجنبی به هرکاری دست می زنند . دانشور با این تصویر بی هویتی و عدم استقلال این گروه را نشان می دهد. کودکان در این داستان  به روش خود به دنبال حق می روند و با این کار هویت خود را در داستان به اثبات می رسانند .  حضور همین کودکان در روند داستان فردایی پر از روشنایی را به خواننده نوید می دهد و  نویسنده این موضوع را با چیره دستی در  خلال داستان بیان می کند: «گریه نکن خواهرم در خانه ات درختی خواهد رویید و درخت هایی در شهرت و بسیار درختان در سرزمینت و باد پیغام هر درختی را به درخت دیگر خواهد رسانید و درخت ها از باد خواهند پرسید در راه که می آمدی سحر را ندیدی؟ (سووشون  صفحه 304)
در این کتاب دو شخصیت تاریخی  و اساطیری مانند امام حسین و سیاووش با شخصیت یوسف گره می خورد و  هرسه شخصیت نماد بی گناهی  و جان باختن در راه حق هستند. اگرچه سووشون از دیدگاه قشر جوان و نوجوان جذابیت هیجان انگیزی را که اقتضای شور جوانی است ندارد  اما هدف سووشون ایجاد شور نیست زیرا وقتی غم در کل یک جامعه سایه می افکند جایی برای شور باقی نمی ماند. این رمان کتابی است پر از استعاره ، کنایه و نماد که می توان آن را در هر زمان و مکانی با ایده الیسم یک فرهنگ منطبق کرد. 

پایان پیام/ ن