به گزارش شبنم همدان به نقل از جام جم : چند سالی است که بازار داغ سلفی رونقی شدید گرفته و به این زودی هم خیال فروکش کردن نخواهد داشت. عکس‌هایی که با کیفیت نه چندان مطلوب گرفته شده و به سرعت پخش می‌شوند تا هرچه سریع‌تر در شبکه‌های اجتماعی منتشر و از سوی بینندگان تائید شوند. سلفی، نشر، لایک. این برنامه روزمره بسیاری از سلفی بگیران حرفه‌ای این دوره زمانه را تشکیل می‌دهد. اما به راستی علت چیست؟ چرا بعضی افراد تا این اندازه اصرار به سلفی گرفتن و انتشار آن دارند و برای آن بیشترین وقت و انرژی را صرف می‌کنند درحالی که این کار در درازمدت کمترین تاثیر مفید را بر زندگی آنها خواهدداشت؟! چرا بعضی‌ها بیشتر از دیگران از این کار استقبال می‌کنند؟ به راستی سلفی‌گیرها در زمره چه تیپ‌های شخصیتی هستند؟

به نمایش می‌گذارند

در یک فروشگاه بزرگ مشغول خرید مایحتاج خانواده هستید که ناگهان ظاهر جوانی که لبخند زنان از کنارتان رد می‌شود بشدت نظرتان را جلب می‌کند.

ظاهرش به دیگر جوانان هم سن و سالش شباهتی ندارد و با تمام قوا تلاش کرده از نظر چهره و پوشش در یک شهر جزو موارد خاص باشد. مدل مویی عجیب، بلوز و شلواری که تاکنون بر تن کسی ندیده‌اید و نوع حرکاتی که تفاوتی اساسی با دیگران دارد. ظاهر او و امثال او نظر هر فردی را به خود جلب می‌کند و برای لحظه‌ای چشم همه را بر خود متوقف می‌کند. به گفته دکتر سعیده مصافی دارنده مدرک دکترای روان‌شناسی سلامت، این‌گونه افراد دارای شخصیت نمایشی هستند یعنی اصراردارند با درست کردن ظاهری کاملاً متفاوت و چشمگیر نظرها را به ظاهر خود جلب کنند و این مساله روح آنها را ارضاء می‌کند. افراد دارای شخصیت نمایشی به عکس سلفی گرفتن و نشر آن در شبکه‌های اجتماعی علاقه زیادی دارند و تلاش می‌کنند عکسی تا سر حدامکان خاص و متفاوت داشته باشند حتی اگر مجبور به عکس انداختن در شرایطی سخت و ترسناک باشند.

فراری از جمع

به گفته دکتر مصافی عده‌ای در جمع احساس راحتی ندارند و بودن در یک محیط شلوغ را مانند عذابی سنگین تحمل می‌کنند. این افراد دارای شخصیت اجتنابی یا دوری گزین هستند چون راه ارتباط برقرارکردن با دیگران را نمی‌دانند و از این حیث زجر می‌کشند؛ این در حالی است که بشر موجودی اجتماعی است و نیاز به حضور در جامعه در وجود تمامی ما زبانه می‌کشد. دنیای مجازی برای دارندگان این تیپ شخصیتی فضایی را ایجاد می‌کند تا بتوانند با دیگران به روشی به مراتب راحت‌تر ارتباط برقرارکنند و بدون نیاز به حضور در کنار آنها دوستانی برای خود دست و پا کنند. سلفی گرفتن بین افراد دوری‌گزین طرفداران زیادی دارد زیرا فرصتی برای دیده شدن و تائید شدن آنهاست. اما این لذت مانند بودن در جمع‌های حقیقی ارضاءکننده نیازهای بشری نیست و حظّی کم عمق و گذراست.

فقط و فقط یک عکس

گاهی می‌بینید که فردی همیشه و در تمام شبکه‌های اجتماعی تنها از یک عکس استفاده می‌کند. او در آن عکس بسیار خوب افتاده و تصویر از لحاظ زاویه‌بندی و اصول عکاسی بهترین شرایط ممکن را دارد. اگر عضو چند شبکه اجتماعی باشد بازهم فقط از همان یک عکس استفاده می‌کند و باگذشت زمان هم آن را تغییر نخواهد داد. فرد مورد نظر این عکس را از سایر تصاویر شخصی بهتر می‌داند و باید مدت زمان طولانی بگذرد تا او به تصویری غیر از آن رضایت دهد. عکس باید بهترین و زیباترین باشد و نه کمتر از این.

به گفته دکتر مصافی، این‌گونه افراد دچار وسواس هستند و این وسواس و حساسیت بر تمام بخش‌های زندگیشان تاثیر می‌گذارد بخصوص در موردی مانند عکس پروفایل که قراراست نماینده آنها در شبکه‌های مختلف مجازی در مقابل تعداد زیادی از افراد غریبه باشد. فرد دچار وسواس باید به کمک مشاور بر این مشکل خود فائق بیاید.

تلاشی که به جایی نمی‌رسد؟

دنیای مجازی دزد انرژی و زمان است. فراوانند افرادی که ساعتهای مدید از روزشان را با تلگرام و اینستاگرام و سایر شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند و انرژی فراوانی برای گذاشتن عکس‌های جدید و لایک زدن و لایک خوردن در این قسمت و آن قسمت می‌کنند. اما آیا این همه سعی و تلاش برای برقراری ارتباط و تائید شدن تاثیر عمیقی برروی فرد می‌گذارد؟ آیا این دوستی‌های مجازی با لایک زدن‌های اجباری و ردوبدل کردن‌های تشویق‌ها و تائیدات به ظاهر محبت‌آمیز اما غیرواقعی به اندازه دوستی‌های واقعی در دل افراد نفوذکرده و مانند رفاقت‌های دوران قدیم از خود خاطراتی جالب و جذاب برجای می‌گذارد؟ یا همه چیز تنها لحظه ایست و در فاصله زمانی کوتاه از یاد می‌رود؟

دومی درست است. بسیاری از افراد برای برقراری ارتباط به شکل‌های مختلف در فضای مجازی وقت می‌گذارند درحالی که این ارتباط تاثیر چندان عمیق و لذتبخشی برروی آنها برجای نمی‌گذارد و خیلی زود دستخوش فراموشی می‌شود به طوری که گویی از ابتدا هم وجود نداشته؛ برعکس رفاقت‌های دوران قدیم. اما علت چیست؟

به گفته خانم دکتر مصافی در هر رابطه‌ای 70درصد از نیاز ما به حس دوستی از طریق غیرکلامی و صرفاً بودن در کنار یکدیگر و دیدار داشتن با هم صورت می‌گیرد. 25درصد از طریق لحن کلام و تنها 5درصد به محتوای گفت‌وگو مربوط می‌شود. یعنی وقتی دو دوست یکدیگر را می‌بینند این دیدار بدون درنظر گرفتن حرف‌هایی که می‌زنند برای آنها 70درصد لذتبخش است، اگر مکالمه تلفنی داشته باشند 25درصد و ردوبدل عقاید ازطریق دنیای مجازی تنها 5درصد نیاز آنها به دوستی و رفاقت را ارضاء می‌کند. پس تعجبی ندارد اگر دوستی‌های دنیای مجازی باوجود صرف وقت و انرژی فراوان از کمترین عمق برخوردار باشد و در اولین فرصت به تاریخی مجهول‌الهویه تبدیل شود.

مد روز

بازار مد همیشه داغ بوده و تنور آن تا دوره کنونی همچنان داغ باقی مانده است. رنگ سال، مدل پوشش جدید، آرایش چهره و مواردی مانند این براحتی تمام جامعه را فرامی گیرند و مشتریانی فراوان به شکل سیل‌آسا را به سوی خود جذب می‌کنند. سلفی هم مد روز است. شاید دلایل مختلف برای سلفی گرفتن وجود داشته باشد اما یکی از اصلی‌ترین دلایل فراگیر بودن آن و تلاش همگان برای عقب نماندن از قافله است. دراین میان هرچه سلفی برای دیگران چشمگیرتر باشد و بیشتر در شبکه‌ها ردوبدل شود برای فرد جذاب‌تر خواهد بود.

لایک‌های اجباری

الهام صانعی دانشجو می‌گوید: از صبح که از خواب بلند می‌شوم و به دانشگاه می‌روم تا شب که به خانه برمی‌گردم، درس می‌خوانم و می‌خوابم درهمه حال و همه شرایط گوشی همراهم است. در شبکه‌های اجتماعی دوستان فراوانی دارم و ثانیه به ثانیه صدای موبایل به من یادآوری می‌کند یا این پست گذاشته یا آن یکی عکسی سلفی جدید از خود منتشر کرده است. شاید بتوانم پستها را جواب ندهم اما لایک نزدن برای عکس‌های جدید دوستان محال است. اگر حتی یکی را لایک نزنم از من می‌رنجند و بعداً عکسهای خودم را لایک نخواهند زد.

لایک زدن در دنیای مجازی به نوعی اجبار وقت‌گیر و بی‌فایده تبدیل شده است. افراد عکس جدید یکدیگر را لایک می‌زنند تا دیگران هم عکسشان را تائید کنند. آنهایی که به تایید دیگران احتیاج دارند می‌ترسند اگر مدتی از این کار دست بکشند خودشان هم به این تائید نرسند. حال آن‌که لایک دیگران تاثیر چندان عمیقی بر روح خودشان هم ندارد. در حقیقت تناسب درستی بین زحمتی که برای لایک کردن عکس بقیه و لذت لایک شدن وجود ندارد. لایک کردنها در اغلب موارد اجباری است و به نفع افراد است که کم‌کم این کار را به شکل متعادل‌تری انجام دهند.

استفاده‌های خوب

از تمام اینها که بگذریم، تب سلفی گرفتن داغ است و علاقه‌مندان آن حالا حالاها دست‌بردار این عادت فراگیر نخواهند بود. پس شاید بهتر باشد که به جای مبارزه سعی کنیم از سلفی استفاده بهینه ببریم.

در این زمینه دکتر مصافی پیشنهاد می‌دهد افرادی که سلفی می‌گیرند تلاش کنند در قالب همان یک عکس نهایت عشق، شادی و محبت را به بیننده انتقال دهند.

می‌توانند یک شاخه گل در دست بگیرند، لبخندی گرم بزنند، چای بنوشند و به دیگران تعارف کنند یا به هر ترتیب کاری کنند که بیننده لذت ببرد و دوست داشته باشد آن عکس را بازهم مشاهده کند. فردی که سلفی می‌اندازد و قصد نشر آن را دارد به جای آنکه سعی به خودنمایی داشته باشد باید بکوشد ازطریق همان عکس لبخندی از ته دل به چهره بیننده بیاورد تا به این طریق از مجرای دنیای مجازی به اشخاصی که در حلقه دوستی‌اش قراردارند محبت کرده باشد. به این ترتیب سلفی هم می‌تواند در زمره فعالیتهای مفید قرارگیرد.

خودشیفته‌ها

افراد خودشیفته خیل عظیمی از سلفی‌گیرهای حرفه‌ای را تشکیل می‌دهند. این قبیل افراد از اعتمادبه نفس پایینی برخوردارند و تلاش می‌کنند با گرفتن عکس سلفی و ثبت بلافاصله‌ای آن در شبکه‌های اجتماعی ازطرف دیگران تائید شوند و با در دست داشتن تعداد زیاد لایک یک بار دیگر خود را فریب بدهند که تا چه اندازه محبوبیت دارند و از لحاظ اجتماعی در چه مقام بالایی به سر می‌برند. برای خودشیفته‌ها بسیار مهم است که از سوی دیگران تائید دریافت کنند و اگر کسی به آنها بگوید سلفی آخرت چندان خوب نیست بلافاصله در لیست سیاه‌قرارخواهدگرفت.

انتهای پیام/ص