به گزارش شبنم ها، هنر همواره با تلفیق فرهنگ ناب ایرانی به اشکالی در می‌آید که هویت یک ملت را در برگرفته و با نقوشی که در آن کار می‌شود، یادگاری از دیار کهن و اصیل ایرانی دارد.

از روزگاران قدیم هنر دست هنرمندان با تلفیق صنعت و فرهنگ علاوه بر اشتغالزایی بسترساز فرهنگی شده‌ که باید گفت هنر نزد ایرانیان است و بس!

در اینجا می‌توان گفت یک اثر هنری را می‌توان تاریخچه‌ای از یک شهر و کشور دانست چراکه در هر کجای جهان، دیدن یک اثر نشان از تاریخ و هویت یک ملت دارد.

آثار هنری از جمله صنایع‌دستی متعلق به هر قوم و ملتی که باشد، جزئی از فرهنگ آن ملت به شمار می‌رود که علاوه بر مصرف آن کالا با ماندگاری آن به یک اثر فرهنگی تبدیل می‌شود.

همدان با دارا بودن اقلام مختلف صنایع‌دستی در این زمینه بسیار فعال و پویاست اما صادرات که موجب رشد و ارتقای سطح صنایع‌ دستی هر شهر شده و انگیزه‌ای برای هنر دست هنرمندان است، آن طور که باید رشد نیافته است.

هنرمندان صنایع‌ دستی سال‌ها عمر خود را برای ارتقای سطح هنر خود صرف می‌کنند و برخی از آنها به قدری عشق و علاقه دارند که تولیدات خود را به امید صادرات و کسب ارزش افزوده ارتقا می‌دهند اما با نبود بازار فروش انگیزه خود را از دست می‌دهند.

همدان در زمینه سفال و سرامیک حرف‌های زیادی برای گفتن دارد و بر این اساس شهر لاله‌جین را می‌توان قطب سفال و سرامیک ایران زمین عنوان کرد.

*قطع مشوق‌‌ صادرات صنایع‌دستی انگیزه را کاهش داد

یکی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان سفال در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، با بیان اینکه تولید ما سالانه 500 هزار دلار سفال است، افزود: این در حالی است که صادرات سالانه 6 میلیون دلاری را در امر صادرات شاهد هستیم.

هادی بشیری با بیان اینکه از تولیدات هنرمندان نیز برای صادرات استفاده می‌کنیم، افزود: بازار هدف ما بیشتر عراق است اما تولیدات به کشورهای اروپایی چون هلند نیز صادر می‌شود.

وی بیشترین موانع در سال‌های گذشته را مشکل مالیاتی دانست و گفت: تا سال 89 به صادرکنندگان مشوق‌های صادراتی پرداخت می‌شد که این امر باعث شده بود صادرات 600 درصد رشد کند.

این صادرکننده سفال بیان کرد: از سال 90 با قطع مشوق‌های صادراتی انگیزه در بین صادرکنندگان از بین رفت و میزان صادرکنندگان از سال 90 تا الآن به نصف رسیده است.

وی با بیان اینکه بازار چینی تأثیر مثبتی در بازار سفال داشته، اظهار کرد: بازار چینی با ایجاد فضای رقابتی در بین تولیدکنندگان موجب شد تا کالاهای با کیفیتی تولید شده و الگوبرداری شود.

بشیری با بیان اینکه کالاهای چینی موجب مهندسی معکوس در زمینه ماشین‌آلات شده، افزود: همچنین با بهره‌گیری از طرح‌ها و ایده‌ها رقم صادرات در مقایسه با دفعات قبل قابل توجه نیست.

وی یادآور شد: واردات در طول یک سال به 2 میلیون دلار هم نمی‌رسد در حالی که صادرات سفال به تنهایی از لاله‌جین قریب به 30 میلیون دلار است.

صادرکننده سفال با بیان اینکه از محل واردات محصولات چینی در لاله‌جین ضرر نکرده، افزود: وقتی انحصار باشد پیشرفتی نیست بر این اساس وقتی صنایع‌ دستی با واردات و صادرات درآمیزد، رقابت ایجاد شده و تولیدکنندگان داخلی هم سعی بر افزایش کیفیت کار خواهند داشت.

 وی در ادامه با بیان اینکه صادرات با بازار فروش رونق می‌یابد، اظهار کرد: مسئولان با برگزاری نمایشگاه می‌توانند حمایت‌هایی را برای بازاریابی داشته باشند.

بشیری با بیان اینکه سالانه نمایشگاه‌های مختلفی برای حضور هنرمندان صنایع‌دستی در کشورهای مختلف برگزار می‌شود، بیان کرد: این نمایشگاه‌ها باید به گونه‌ای باشد که صادرکننده قبل از حضور در نمایشگاه با محیط مکان نمایشگاه آشنا شود تا با دست پر بتواند جذب مشتری کند.

*کسادی بازار چین با رونق مرواربافی ملایر

جاوید مجیدی از هنرمندان رشته مرواربافی نیز در گفت‌وگو با فارس با اشاره به اینکه کار خود را از سال 80 شروع کرده، افزود: کار خود را از یک کارگاه در روستا شروع کرده و با ورود به آن کار به دنبال درآمد اقتصادی و سپس تجارت بودم که محقق شد.

وی ادامه داد: با رشد و گسترده شدن کارگاه تولیدی، اکنون هفت کارگاه در این زمینه فعال است که 20 درصد تولیدات نیز صادر می‌شود.

وی با اشاره به اینکه با این نیروی کار جوابگوی تقاضای بازار نیستیم، اظهار کرد: بیش از 120 نفر نیروی کار در زمینه مرواربافی و سبدبافی وجود دارد که در ماه 36 هزار مورد تولید داریم.

این صادرکننده مروار با بیان اینکه 10 درصد کارها به آذربایجان صادر می‌شود، افزود: در گذشته این محصولات به دو کشور عراق و آذربایجان صادر می‌شد اما اکنون تنها آذربایجان بازار فروش این محصول است.

وی با بیان اینکه مرواربافی صنایع‌دستی مختص ملایر است، بیان داشت: با توجه به اینکه واردات این کالا را از کشور چین هم داشتیم، اکنون به این توانمندی رسیدیم که تولیدات را زیر قیمت محصولات چین اما با تیراژ بالا انجام دهیم.

مجیدی با بیان اینکه حمایت‌های شعاری زیادی از کارآفرینان شده، خاطرنشان کرد: تسهیلاتی که وعده داده می‌شود روال رو به کندی دارد و در مواقعی به سرانجام نمی‌رسد.

این هنرمند مرواربافی با بیان اینکه اکنون 20 درصد از واردات این کالا از چین کاهش یافته، افزود: امیدواریم با افزایش نیروی کار بتوانیم صادرات بیشتری از این محصول را داشته باشیم.

وی با بیان اینکه کار بنده با گستردگی در چهار روستا انجام می‌شود، بیان داشت: در هر روستا 15 نفر در منازل در زمینه مرواربافی فعالیت می‌کنند و درآمد خوبی هم دارند.

*بازار بی‌رونق مبلمان با نبود مواد اولیه و بازار فروش

یکی دیگر از هنرمندان منبت‌کار تویسرکانی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با بیان اینکه از مشکلات عمده منبت‌کاران نبود بازار فروش است، افزود: از زمانی که تحریم‌ها شروع شد، بازار فروش نیز با مشکل مواجه شده است.

خدابخشی با بیان اینکه از سال 91 صادرات که بیشتر به کشور عراق بود، قطع شده، اظهار کرد: تهیه مواد اولیه از دیگر مشکلات مبلمان و منبت است که سخت شده به طوری که دیگر برش چوب در داخل نداریم و واردات چوب نیز انجام نمی‌شود.

وی با بیان اینکه باید تعرفه‌ای برای واردات چوب به کشور در نظر گرفته شود، افزود: بیشتر لوازم‌ مورد استفاده در مبل و منبت از اجناس اروپایی بود که لغو شده و اجناس چینی وارد بازار شده از کیفیت بالایی برخوردار نیست.

این تولیدکننده مبل و منبت با تأکید بر ضرورت حمایت دولت از صنعتگران خاطرنشان کرد: اگر دولت وام‌های کم‌بهره به هنرمندان و صنعتگران اعطا کند، ضمن اینکه بازار این هنر دست از رکود خارج می‌شود، موجبات رونق آن را نیز فراهم می‌کند.

وی با بیان اینکه در تولید مبلمان صفر تا صد کار را در کارگاه انجام می‌دهیم، بیان کرد: در گذشته چوب کار را از شمال شهر تهیه می‌کردیم اما اکنون با گرانی چوب، قیمت آن چهار برابر شده که با این وضعیت توان رقابت نمی‌توانیم داشته باشیم.

خدابخشی شناساندن و معرفی مبلمان تویسرکان در داخل و خارج از کشور را یکی را راهکارهای اساسی رونق این صنعت دانست و گفت: با توجه به بن‌بستی بودن تویسرکان باید بازار فروش و تبلیغات وسیع برای این صنعت در نظر گرفته شود.

وی بیمه هنرمندان صنایع دستی را یکی از برنامه‌های مطلوب دولت نهم و دهم دانست و گفت: دولت یازدهم دیگر بیمه هنرمندان جدید را قبول نکرده و مراحل بیمه هنرمندان جدید نیز به مشکل برخورده است.

 این تولید کننده مبل و منبت با بیان اینکه در تویسرکان 10 روستا در امر مبلمان‌سازی فعال هستند، بیان کرد: روستاهای جیجان‌کوه، اشترمل، سیدشهاب، دوراهی، عشق‌آباد و مبارک‌آباد از جمله روستاهایی هستند که در این حرفه مشغول به فعالیت هستند.

همدان دارای 150 رشته فعال در زمینه صنایع‌دستی است که هر کدام نشان از قدمت و فرهنگ اصیل دیار هگمتانه دارد اما آنچه این روزها از این هویت فرهنگی به گوش می‌رسد، دغدغه‌هایی است که هنرمندان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.

هنرمندان فعال در امر صنایع‌دستی از ابتدا با دل و دست خود به این فعالیت‌ها روی می‌آورند اما پس از مدتی به دنبال استفاده از این حرفه به عنوان شغل و منبع درآمد هستند که با کسادی آن رکود بر زندگی آنها حاکم می‌شود.

مسئولان بدانند اگر دغدغه‌هایی چون معرفی صنایع‌دستی، بیمه هنرمندان، بازار فروش و حمایت‌های مالی در این مشاغل مطرح است، در ابتدا به حفظ هویت‌های فرهنگی کمک کرده، سپس رونق کسب و کار را در پی دارد و در ادامه موجب رشد خلاقیت‌های اجتماعی می‌شود.

منبع: فارس