کارشناس تغذیه و رژیم درمانی مرکز بهداشت شهرستان بهار در گفتگو اختصاصی با خبرنگار شبنم ها با اشاره به نقش ویتامین D که در بهبود سلامت استخوان‌ها و کاهش شکستگی ها گفت: وجود ویتامین D بدن را موجب سلامت در  برابر بیماری های  آرتروز، فشارخون ، دیابت، سرطان و ... خواهد شد.

وی افزود:ويتامين D يكي از ويتامين هاي محلول در چربي مي باشد كه به ويتامين نور خورشيد نيز معروف است مواجهه نامنظم و کم صورت ، بازوها و دستها با نور خورشید تقریباً معادل 5 میکروگرم (200 IU ) در بدن ساخته می شود.

سپیده خاور غزلانی با بیان این مطلب کمبود ویتامین دی در زنان  پیامد های ناگوار تری را به دنبال دارد افزود :از جمله علائم کمبود ویتامین دی در زنان می توان به تغییر خلق و خو، بروز افسردگی، تشدید سندرم پیش از قاعدگی در زنان و ضعف ماهیچه ها اشاره کرد.

غزلانی افزود:در مواجهه طولانی با نور خورشید غلظت فرم فعال این ویتامین ، به اندازه مصرف طولانی مدت و روزانه 250 میکروگرم (10000IU ) ویتامین D افزایش می یابد اما به دليل نازك شدن لايه ازن و سرطان زايي نور خورشيد اين مورد به هيچ عنوان توصيه نمي شود.

 وی ادامه داد: مواجهه محسوس بازوهها و دستها یا پاهاو ساقها به مدت 5 الی 10 دقیقه و 2-3 بار در هفته با نور خورشيد ویتامین D کافی را در اوايل صبح و اواخر بعدازظهر درفصل تابستان و در ظهر ماههای زمستان تامین می کند.

این کارشناس تغذیه و رژیم درمانی در ادامه گردش متابوليسم ويتامين D در بدن را اینگونه بیان  کرد که :

1. دهیدروکلسترول موجود در پوست بدن در مواجهه با نور خورشید به کوله کلسیفرول تبديل مي شود سپس به کبد رفته و در آنجا به 25-هیدروکسی کوله کلسیفرول تبديل مي شود بعد به كليه رفته و در آنجا به(1و25 دی هیدروکسی کوله کلسیفرول (کلسی تریول) كه فرم فعال اين ويتامين مي باشد تبديل ميگردد.
2. ویتامین D موجود در غذاها بصورت :  کوله کلسیفرول مي باشد كه مستقيماً توسط سيستم لنفاوي به كبد رفته و مراحل فوق انجام ميگردد.

عملكرد :

• 1- در ارتباط با نگهداری هموستاز کلسیم و فسفر می باشند  
• 2- رشد و تكامل سلولهاي اپي تليال و گلبول هاي سفيد
• 3- فعال شدن و پاسخ گلبول هاي سفيد در برابر عفونت

مقدار مورد نياز :

عدم دريافت نور مستقيم خورشيد و در نتيجه كاهش راندمان سنتز ويتامين دي توسط پوست به علت پوشيدن لباس/ دود / گردو غبار / هواي ابري و كرم هاي ضدآفتاب  و مصرف ناكافي منابع غذايي از دلايل بروز كمبود اين ويتامين هستند با افزايش سن ميزان نياز به ويتامين D بالا مي رود.

مواد غذايي به طور طبيعي مقدار كمي ويتامين D دارند ماهي هاي چرب مثل سالمون ، ساردين ، قزل آلا و روغن كبد ماهي منابع غني از ويتامين دي هستند.

درمان :

مصرف هفته اي يك  عدد پرل 50000  واحدي ويتامين D  به صورت خوراكي به مدت 8 الي 12 هفته (بسته به شدت كمبود ويتامين) و سپس ماهيانه يك عدد جهت پيشگيري ، هميشه مصرف گردد.

منابع غذايي :

علائم كمبود در اطفال:

تاٌخير در راه رفتن / بي حوصلگي و بيقراري /تعريق /نرمي استخوان /پاهاي كماني / زانوي كج/ بزرگ شدن مفاصل دنده اي – جناغي ( سينه كبوتري)/تاٌخير در دراوردن دندان /تخريب پاسخ ايمني با خطر افزايش عفونت

علائم كمبود در نوجوان و جوان :

تخريب رشد استخوان ها / ضعف عضلاني

تورم و درد در انتهاي استخوان هاي دراز بخصوص در زانو

تخريب پاسخ ايمني با خطر افزايش عفونت

پرشدن ناكافي ذخاير استخواني  و در نتيجه ابتلاء زودرس به پوكي استخوان

كمبود ویتامین D  گفته میشود : که در شرایطی مانند ام اس ، بیماری های قلبی عروقی ، فشارخون ، پروتئینیوری ، نفروپاتی دیابتی ، ميگرن ، افسردگي و سرطان هاي شايع  و آلزايمرتاثیر دارد.

مسموميت :

اولین علامت : سردرد و حالت تهوع / پرادراری و پرنوشی / سنگ کلیه