به گزارش شبنم ها ،مدیر کل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور به تشریح شرایط پذیرش و نگهداری فرزندخوانده و تفاوت امین موقت با پذیرش فرزندخوانده پرداخت.

محمد نفریه، مدیر کل امور کودکان و نوجوانان بهزیستی کشور در گفت‌و‌گو با خبرنگار مهرخانه، در خصوص وضعیت فرزندخواندگی تصریح کرد: کلیه کودکان و نوجوانان نابالغ و نیز افراد بالغ زیر 16 سال که به تشخیص دادگاه، عدم رشد و نیاز آن‌ها به سرپرستی احراز شود را مشروط بر موارد زیر می‌توان به فرزندخواندگی سپرد:

1.    امکان شناخت هیچ‌یک از پدر، مادر و جد پدری آن‌ها وجود نداشته باشد؛

2.    پدر، مادر، جد پدری و وصی منصوب از سوی ولی قهری آن‌ها در قید حیات نباشد؛

3.    افرادی که سرپرستی آن‌ها به موجب حکم مراجع صلاحیت‌دار به سازمان سپرده شده و تا زمان دو سال از تاریخ سپردن آن‌ها به سازمان، پدر، مادر، جد پدری یا وصی منصوب از سوی ولی قهری برای سرپرستی آن‌ها مراجعه نکرده باشند؛

4.    هیچ‌یک از پدر، مادر، جد پدری یا وصی منصوب از سوی ولی قهری صلاحیت سرپرستی را نداشته باشند و به تشخیص دادگاه صالح این امر حتی به ضم امین یا ناظر نیز حاصل نشود.

دخترانی که می‌توانند فرزندخوانده داشته باشند
او در رابطه با ویژگی‌های افراد خواستار فرزندخوانده اظهار کرد: افراد زیر می‌توانند سرپرستی کودکان و نوجوانان را از سازمان بهزیستی درخواست کنند. اولویت در پذیرش سرپرستی به ترتیب با زن و شوهر بدون فرزند، سپس زنان و دختران بدون شوهر فاقد فرزند و در نهایت زن و شوهر دارای فرزند است.

1.    زن و شوهری که پنج سال از تاریخ ازدواج آن‌ها گذشته باشد و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند، مشروط به این‌که حداقل یکی از آن‌ها بیش از سی سال سن داشته باشد؛

2.    زن و شوهر دارای فرزند مشروط بر این‌که حداقل یکی از آن‌ها بیشتر از سی سال سن داشته باشد؛

3.    دختران و زنان بدون شوهر، درصورتی‌که حداقل سی سال سن داشته باشند، منحصراً حق سرپرستی دختران را می‌توانند داشته باشند.

شرایط درخواست‌کنندگان سرپرستی
نفریه با اشاره به ویژگی‌هایی که افراد درخواست‌کننده سرپرستی باید داشته باشند، تأکید کرد: تقید به انجام واجبات و ترک محرمات، عدم محکومیت جزایی مؤثر با رعایت موارد مقرر در قانون مجازات اسلامی، تمکن مالی، عدم حجر، سلامت جسمی و روانی لازم و توانایی عملی برای نگه‌داری و تربیت کودکان و نوجوانان تحت سرپرستی، نداشتن اعتیاد به مواد مخدر، مواد روان‌گردان و الکل، صلاحیت اخلاقی، عدم ابتلا به بیماری‌های واگیر یا صعب‌العلاج، اعتقاد به یکی از ادیان مصرح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران شرایطی است که درخواست‌کنندگان سرپرستی باید داشته باشند.

مدیر کل امور کودکان و نوجوانان بهزیستی کشور ادامه داد: تمکن مالی به معنای ثروتمندبودن فرد نیست، بلکه برخورداری از شرایط مناسب و مساعد برای زندگی کودک مهم است. به فردی که در محل فرهنگی نامناسب زندگی می‌کند، خانه‌ای نمور دارد یا نمی‌تواند مسایل زندگی خود را پوشش دهد، فرزندی تعلق نمی‌گیرد. فردی که درآمد متوسط و خانه‌ای نسبتاً خوب دارد، باسواد است، بافرهنگ است و شرایط اجتماعی خوبی دارد، می‌تواند فرزندخوانده داشته باشد. فرد باید یک‌سوم اموال را به شکل محضری به نام کودک بزند یا درصورتی‌که بهزیستی بپذیرد، خود را بیمه عمر به نفع کودک کند.

مراحل پس از پذیرش سرپرستی
او در خصوص افرادی که پس از پذیرش فرزندخوانده صاحب فرزند می‌شوند، گفت: قانون فرزندخواندگی سال 1353 مقرر داشته بود باردارشدن زوجه یا تولد کودک در خانواده سرپرست در دوران آزمایشی یا پس از صدور حکم، موجب فسخ سرپرستی نمی‌شود؛ چراکه در قانون سابق صرفاً زوجین فاقد فرزند امکان فرزندخواندگی داشتند، اما به دلیل آن‌که در قانون جدید فرزندخواندگی، شرط فرزنددارنشدن متقاضیان وجود ندارد، به‌تبع تولد نوزاد در خانواده موجب فسخ حکم فرزندخواندگی نخواهد شد.

نفریه درباره مراقبت‌های سازمان پس از سپردن سرپرستی کودک یا نوجوان اظهار کرد: سازمان بهزیستی موظف است در طول دوره سرپرستی، نسبت به این دسته از افراد نظارت کند. بر این اساس پس از تحویل کودک به خانواده در طول دوره آزمایشی (شش ماهه) باید وضعیت کودک در خانواده فرزندپذیر در ماه اول، هفته‌ای یک‌بار و در ماه‌های بعد به‌صورت ماهیانه استمرار یابد. پس از حصول اطمینان از پذیرش و تفاهم متقابل کودک و خانواده و تأمین نیازهای مادی و معنوی کودک در خانواده به تشخیص کارشناس، گزارشات لازم جهت صدور حکم قطعی به مراجع ذی‌صلاح ارایه شود. در صورت صلاح‌دید مددکار، این زمان حداکثر به مدت یک‌سال قابل تمدید است. ضمناً پیگیری لازم در مورد انجام تعهدات مالی زوجین نظیر انتقال یک‌سوم اموال، افتتاح حساب پس‌انداز و... توسط نماینده سازمان بهزیستی انجام می‌شود.

اگر با فرزندخوانده سوءرفتاری صورت گیرد، بهزیستی چه می‌کند؟
او ادامه داد: در مواردی که گزارشاتی مبنی بر سوءرفتار با فرزندخوانده اخذ شود، مددکار پیگیری‌کننده می‌تواند ضمن در نظر گرفتن مصالح کودک، جهت بررسی وضعیت او به هر طریق ممکن مداخله کرده و نسبت به رفع یا ارایه گزارش به کمیته فرزندخواندگی استان جهت تصمیم نهایی اقدام کند. پیگیری و نظارت بر زندگی کودک در خانواده به مدت یک سال از تاریخ صدور حکم قطعی به‌صورت ماهیانه توسط واحد منتقل‌کننده انجام می‌شود. نظارت و پیگیری باید با دقت نظر کارشناسی به شیوه‌ای انجام شود که به انسجام خانواده و حفظ ارتباط کودک با خانواده خدشه‌ای وارد نکند. در هر زمان که با تشخیص مددکار اجتماعی پیگیری‌کننده، ادامه زندگی کودک در خانواده به مصلحت کودک یا خانواده نباشد، پس از بررسی و تأیید کمیته شبه‌خانواده استان، مراتب به مراجع قضایی اعلام می‌شود. در صورت دریافت هرگونه اطلاعات در خصوص نامناسب‌بودن وضعیت زندگی کودکان در خانواده، پیگیری امور ضروری است. پس از یک سال از تاریخ صدور حکم قطعی سرپرستی دائم، در راستای حفظ منافع کودک و خانواده، مددکار پیگیری‌کننده باید وضعیت کودک را ترجیحاً به‌صورت نامحسوس بررسی و پیگیری کند.

وضعیت هویتی و شناسنامه‌ای فرزندخوانده‌ها
مدیر کل امور کودکان و نوجوانان بهزیستی کشور در مورد وضعیت هویتی و شناسنامه‌ای افرادی که به فرزندخواندگی سپرده می‌شوند، گفت: چنان‌چه کودک یا نوجوان تحت سرپرستی دارای سند سجلی باشد، اداره ثبت احوال مکلف است در صورت مشخص‌بودن والدین واقعی او، مراتب را در سند سجلی ثبت و یا حسب مورد مشخصات ناقص والدین را تکمیل و سپس مفاد حکم سرپرستی را برای کودک یا نوجوان تحت سرپرستی صادر کند. اگر کودک یا نوجوان تحت سرپرستی فاقد سند سجلی باشد، اداره ثبت احوال نسبت به تنظیم سند سجلی برابر مفاد حکم سرپرستی اقدام و شناسنامه با مشخصات زوجین سرپرست یا سرپرست منحصر با درج توضیحات لازم صادر خواهد کرد. این سند حسب مورد باید به امضای زوجین سرپرست یا سرپرست منحصر برسد. در مورد سرپرست منحصر، شناسنامه کودک یا نوجوان تحت سرپرستی با مشخصات کامل سجلی سرپرست منحصر و نام کوچک پدر فرضی به پیشنهاد سرپرست منحصر صادر خواهد شد. نام‌خانوادگی کودک یا نوجوان تحت سرپرستی، حسب مورد همان نام‌خانوادگی سرپرست زوج یا سرپرست منحصر خواهد بود.

تفاوت فرزندخواندگی با امین موقت
او به تفاوت طرح امین موقت و فرزندخواندگی اشاره کرد و گفت: در مورد فرزندخواندگی حمایت‌های بیشتری از کودک مانند تعهدات مالی برای او و تغییر شناسنامه با نام سرپرستان صورت می‌گیرد؛ این نوع سرپرستی دائمی است، اما امین موقت یک حکم قضایی است که برای کودکانی صادر می‌شود که پدر و جدپدری آن‌ها امکان سرپرستی آن‌ها را به‌صورت موقت ندارند. در این‌جا تغییر شناسنامه و هویت صورت نمی‌گیرد. ضمناً تعهدات مالی به نفع کودک انجام نمی‌شود. ضمن آن‌که این نوع سرپرستی، موقت است و در صورت بازگشت شرایط پدر و جد پدری، حکم فسخ می‌شود.

علت سپرده‌شدن کودکان به شیرخوارگاه‌ها
نفریه به تشریح دلایل سپرده‌شدن کودکان صفر تا شش سال به شیرخوارگاه‌ها پرداخت و اظهار داشت: کودکان به دلایل زیر و با معرفی‌نامه مقام قضایی جهت برخورداری از خدمات (مراقبت و پرورش) در بخش شبه‌خانواده پذیرش می‌شوند:
1.    فوت سرپرستان یا تنها سرپرست؛

2.    زندانی‌بودن سرپرستان یا تنها سرپرست؛

3.    مفقودالاثرشدن سرپرستان یا تنها سرپرست؛

4.    مجهول‌الهویه‌بودن کودک؛

5.    عدم صلاحیت سرپرستان با حکم قضایی و به دلیل وجود شرایط خاص آسیب‌پذیری برای کودک در خانواده از قبیل سوءرفتار شدید (جسمانی، عاطفی – روحی، جنسی، بی‌توجهی و غفلت و یا ترکیبی از همه موارد)؛

6.    بیماری‌های واگیر صعب‌العلاج و بیماری‌های روانی در خانواده که به سلامت جسمی، روانی، رشد و تعالی همه‌جانبه کودک آسیب می‌رساند؛

7.    اعتیاد سرپرست یا سرپرستان؛ درصورتی‌که سلامت جسمی، روانی، رشد و تعالی کودک را مورد مخاطره قرار دهد.

انتهای پیام/