قسمت اول

چهار مجموعه نشانه در افسردگی وجود دارد؛  یک نشانه های خلقی یا هیجانی ؛ دو فکری یا شناختی؛ سه انگیزشی ؛ چهار جسمانی یا تنی. لازم نیست یک فرد تمام این نشانه ها را داشته باشد ، بلکه هرچه نشانه ها بیشتر و شدید تر باشد می توانیم مطمئن باشیم که او به افسردگی مبتلا است.

نشانه های هیجانی:

 وقتی از یک بیمار افسرده سوال می شود که چه احساسی دارد رایج ترین صفت هایی که به کار می برد عبارتند از: غمگین، دمغ ، بدبخت، درمانده، نا امید، تنها ، نا خوشنود، اندوهگین، بی ارزش، شرمنده، حقیر ، نگران ، بی مصرف، گناهکار. غم برجسته ترین  و فراوان ترین نشانه هیجانی در افسردگی است. غم آنچنان بر زندگی بیمار حاکم است که او تقریبا در تمام ساعات بیداری خود گریه می کند. عموما افراد افسرده هنگام صبح احساس بدتری دارند. وقتی روز سپری می شود به نظر می رسد خُلق آنها اندکی سبک می شود. همراه با احساس غم اغلب احساس اضطراب نیز در افسردگی وجود دارد. و فقدان مسرت از بین رفتن شادی زندگی به اندازه غم در افسردگی رایج است. بی علاقگی معمولا در آغاز فقط در چند فعالیت مثل کار وجود دارد. اما زمانیکه شدت افسردگی  افزایش می یابد بی علاقگی عملا به هر فعالیتی که شخص انجام می دهد گشترش می یابد. لذت ناشی از تفریحات سرگرمی و خانواده کاهش می یابد. افراد از معاشرت و رفتن به میهمانی لذت نمی برند و از گردهمایی های اجتماعی خودداری می کنند و در نهایت حتی کارکردهای زیستی نظیر خوردن و میل جنسی جاذبه خود را از دست می دهد.

نشانه های شناختی :

فرد افسرده به صورت کاملا منفی درباره خودش فکر می کند.  نظر منفی نسبت به خود: فرد افسرده اغلب اعتماد به نفس کمی دارد . باور دارد که شکست خورده و خودش مسئول این شکست است. معتقد است که حقیر، بی کفایت و نالایق است. فاقد ویژگی های لازم برای موفق شدن در زمینه های زندگی خویش است. البته این برداشت ها از شکست و بی لیاقتی اغلب تحریف شده هستند . آنها نه تنها اعتماد به نفس کمی دارند بلکه خود را سرزنش کرده و به خاطر مشکلاتی که از وجود انها ناراحت می شوند احساس گناه می کنند. وقتی شکست می خورند، خود را مسئول آن می دانند.

اعتقاد به آیندۀ نومیدانه: فرد افسرده معتقد است که تمامی اقدامات او حتی اگر بتواند از عهدۀ آنها برآید محکوم به شکست است. فرد افسرده به تعداد زیادی دلیل برای شکست در آینده مجهز است و اصلا دلیلی برای موفقیت نمی بیند. موانعی جزئی بر سر راه او برطرف نشدنی به نظر می رسد.

یادداشتی از سهیلا آقاجانی، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی