1. ارديبهشت 1399 - 7:59   |   کد مطلب: 7156
در مقابل قسط و عدل، ظلم و جور قرار می گیرد. نقطه مقابل عدل، ظلم است و قسط نقطه مقابل جور است. فرق بين عدل و قسط اين است كه عدالت يعنى حقّ ديگرى گرفته نشود و قسط اين است كه بين افراد تبعيض نشود، پس ظلم به نفع خويشتن گرفتن و جور حقّ كسى را به ديگرى دادن است.
مسیر عدالت در حکومت مهدوی چگونه است؟/ عدل؛ برجسته ترین ویژگی امام مهدی (عج)

به گزارش شبنم ها ، به نقل از جهان نیوز،سلام بر تو اى سرورم اى صاحب الزّمان،سلام بر تو اى فرزند رسول خدا،سلام بر تو اى فرزند امير مؤمنان،سلام بر تو اى فرزند فاطمه‏ زهرا،سرور بانوان جهان،سلام بر تو اى فرزند امامان،آن حجّتهاى معصوم، و اى پيشواى همه خلايق،سلام بر تو اى سرورم،سلامى با كمال خلوص...

گواهى مي دهم كه تو با رفتار و کردار امام هدایتگری ،و تويى آن‏كه زمين را با عدل‏وداد پر كنى، پس از آنكه از ستم و جور پر شد.
پس خدا در گشايش كارت شتاب ورزد،و آمدنت را آسان نمايدو زمانت را نزديك فرمايد، و بر ياران و ياورانت بيفزايد،و به آنچه به تو وعده داده وفا كند،كه خدا راستگوترين گويندگان است كه در قرآن فرموده:«و ما مى‏خواهيم‏ بر كسانى كه در زمين ناتوان شمرده شده‏اند منّت نهيم و آنان را پيشوايان و وارثان قرار دهيم.»(۱۹)

عدالت در حکومت امام مهدی (عج) ۱

عدل و قسط در مقابل ظلم و جور

عدل به عنوان یکی از اصول پنجگانه آیین ما به گفته راغب اصفهانی معنای مساوات را در بردارد . . .عدل تقسیم مساوی است . قسط[هم] دست یافتن به سهم و نصیب از روی عدالت است.(۲)

در مقابل قسط و عدل، ظلم و جور قرار می گیرد . (۳) نقطه مقابل عدل، ظلم است و قسط نقطه مقابل جور است. فرق بين عدل و قسط اين است كه عدالت يعنى حقّ ديگرى گرفته نشود و قسط اين است كه بين افراد تبعيض نشود، پس ظلم به نفع خويشتن گرفتن و جور حقّ كسى را به ديگرى دادن است.

به عنوان مثال، يك وقت خانه شخصی را براى خودم مى گيرم، كه اين ظلم است و يك وقت خانه او را مى گيرم و به ديگرى مى دهم كه اين جور است. نقطه مقابل اين است كه خانه زيد را نمى گيرم براى خودم كه اين عدل است و اگر به كسى هم ندهم اين قسط است، پس قسط عدم تبعيض و عدل عدم ظلم است.(۴)

عدل به معنای رعایت دقیق حقّ و حقوق مردم و برابری همه آنها در برخورداری از حقوق و منافع مشروع و معقول خویش است، چنان که «ظلم» زیر پا نهادن حق و حقوق دیگران و نابرابری و تبعیض است. (۵)

برپایی عدالت، هدف بعثت پیامبران

مسأله عدالت و پابرجایی آن در میان جامعه بشریّت ، آنچنان ضروری و مهمّ است که خداوند بزرگ بعثت همه پیامبرانِ مرسل و نازل کردن کتاب‌های آسمانی را به آنان برای اجرای عدالت در میان امّت‌ها و ریشه‌کن شدن ظلم و ستم از میان آنان بوده است.(۶)

همه پیغمبران و اولیا برای این آمدند که پرچمِ توحید را در عالم به اهتزاز درآورند و روح توحید را در زندگی انسانها زنده کنند. بدون عدالت، بدون استقرار عدل و انصاف، توحید معنایی ندارد. یکی از نشانه‌ها یا ارکان توحید، نبودن ظلم و نبودن بی عدالتی است. لذا شما می بینید که پیام استقرار عدالت، پیام پیغمبران است. تلاش برای عدالت، کار بزرگ پیغمبران است.(۷)

خداوند در سوره حدید می‌فرماید: همانا ما رسولان خود را با ادلّه و معجزات فرستادیم و برای‌شان کتاب و میزان نازل نمودیم تابا مردم به عدالت رفتار نمایند. (۸)

در آیه دیگری آمده است: خدا به عدالت و نیکوکاری فرمان می دهد ، و به بخشیدن مال به خویشاوندان ، و از کارهای پلید و ناپسند و ستمکاری نهی می کند؛ او به شما پند می دهد تا مگر پند پذیرید.(۹)

تاکید بر عدالت به این سبب است که «در جامعه عادل و نظام دادگستر ، انسان درست تربیت می شود ، و با آسایش و فراغت و امنیت به تکلیف تن می دهد و به مقررات و اصول اجتماعی و حقوق همگان احترام می گذارد و در پرتو چنین تعهدشناسی و مسئولیت پذیری است که به سعادت و خوشبختی دست می یابد و راه عروج به معنویت و خدا را در پیش می گیرد. در سایه سیاه ستم و اجتماع ستم بنیاد که هیچگونه امنیت اجتماعی و عدالت معیشتی نیست و خاطری آسایش ندارد نمی توان انتظار داشت مردمان وظیفه شناس باشند و از حدود خویش تجاوز نکنند و به احکام دین عمل کنند ، و احکام الهی در میان آنان زنده باشد و جریان یابد؛ اینها همه در سایه عدل تحقق می پذیرد. دین در سایه عدل زنده است و زنده می ماند.»(۱۰)

و این است که امام علی بن ابیطالب علیه السلام فرموده است: اجرای عدالت سبب زنده بودن و زنده ماندن (عمل شدن به ) احکام دین است.»(۱۱)

عدل؛ برجسته ترین ویژگی امام مهدی (عج)

در حديث ابىّ كه در كمال الدين روايت شده از رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله در وصف امام قائم عليه السّلام آمده:
«أوّل العدل و آخره. . .» ؛ اوّل و آخر عدل است.(۱۲)

(امام زمان در لحظات نخستین پس از تولد، دهان به سخن گشوده و فرمود:« خداوندا! به آنچه بر من وعده دادی وفا کن، و امر مرا به کمال برسان، و گام‌های مرا استوار بدار، و زمین را به دست من آکنده از عدل و داد ساز.(۱۳)

در دعای افتتاح نیز می خوانیم: «اللّهمّ و صلّ على وليّ أمرك القائم المؤمّل و العدل المنتظر» ؛ پروردگارا درود بفرست بر ولىّ امرت كه قيام كننده و اميد مردم و عدل منتظر است.

كم‌تر حديثى دربارۀ آن حضرت آمده كه عدلش در آن يادآورى نشده باشد.

در كمال الدين از پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله منقول است كه فرمود: به درستى كه خلفا و اوصياى من و حجّت‌هاى الهى بر خلق بعد از من دوازده نفرند، اوّلشان برادرم و آخرشان پسرم است. عرض شد: يا رسول اللّه! برادرت كيست؟ فرمود: على بن ابى طالب. گفته شد: پسرت كيست؟ فرمود: همان مهدى كه زمين را از قسط و عدل پر كند، هم‌چنان‌كه مالامال از ستم و ظلم شده باشد.(۱۴)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم):

شما را به ظهور مهدی(علیه السلام) بشارت می دهم; زمین را پر از عدالت می کند همان گونه که از جور و ستم پر شده است;... و دلهای پیروان محمّد(صلی الله علیه وآله وسلم) را پر از بی نیازی می کند، و عدالتش همه را فرا می گیرد.(۱۵)

باز در حدیث دیگری از پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) می خوانیم:

زمانی فرا می رسد که زمین پر از ستم می شود و کسی نمی تواند (آشکارا) نام خدا را ببرد (و دم از حقّ و عدالت بزند); سپس خداوند عزّوجل مردی را از من و خاندان من، بر می انگیزد; که زمین را پر از عدل می کند آن گونه که پیش از او، پر از ستمش کرده اند.(۱۶)

و از حضرت سيد الشهدا عليه السّلام روايت شده كه فرمود: اگر از عمر دنيا باقى نماند مگر يك روز، خداوند-عزّ و جلّ-آن روز را آن‌قدر طولانى مى‌كند تا اين‌كه مردى از فرزندانم خروج كند، سپس زمين را پر از عدل و قسط سازد، هم‌چنان‌كه از ستم و بيداد پر شده باشد، شنيدم كه پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله اين را مى‌فرمود.(۱۷)

حکومت عدل مهدوی ؛ آرزوی بشریت

درد بزرگ بشریت، امروز مساله فقدان عدالت است . همیشه دستگاه های ظلم و جور در سطح دنیا به شکل های مختلف بر مردم جفا کرده اند; بشریت را زیر فشار قرار داده اند و انسان ها را از حقوق طبیعی خود محروم کرده اند; اما امروز این معنا از همیشه تاریخ بیشتر است و رفع این را انسان از ظهور مهدی موعود می طلبد و انتظار می برد . مساله، مساله طلب عدالت است.(۱۸)

از همین روست که طبق روایت ، با ظهور آن بزرگوار«امت اسلامى به مهدى عجل اللّه تعالى فرجه الشريف مهر مى‌ورزند و به سويش پناه مى‌برند، آن‌چنان كه زنبوران عسل به سوى ملكه خود پناه مى‌برند.عدالت را در پهنه گيتى مى‌گستراند و صفا و صميميت صدر اسلام را به آنها بازمى‌گرداند.خفته‌اى را بيدار نمى‌كند(يعنى كسى مزاحم آسايش كسى نمى‌شود)و خونى را[به ناحق]نمى‌ريزد.(۱۹)

در شماره بعد به مدیریت و نحوه عدالت در حکومت امام مهدی (عج) می پردازیم.

منابع:
۱- ترجمه بخشی از دعای استغاثه به آقا صاحب الزمان (عج) ، مفاتیح الجنان
۲- عصر زندگی و چگونگی آینده انسان و اسلام (پژوهشی در انقلاب جهانی مهدی (عج ) / محمد حکیمی ص ۲۶
۳-ترجمه مکیال المکارم فی فوائد دعا للقائم آیت الله موسوی اصفهانی ، ج۱ ص۱۶۰
۴- بر گرفته از درس های آیت الله العظمی مکارم شیرازی
۵-حکومت حضرت مهدی علیه السلام در عصر ظهور، علی اصغر رضوانی
۶-دولت کریمه امام زمان (عج)، سید مرتضی مجتهدی سیستانی ص۳۱
۷-بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با بسیجیان ۱۳۷۸/۰۹/۰۳
۸-سوره حدید ،آیه ۲۵
۹-سوره نحل، آیه ۹۰
۱۰- عصر زندگی و چگونگی آینده انسان و اسلام (پژوهشی در انقلاب جهانی مهدی (عج ) / محمد حکیمی ص۳۲
۱۱-همان ص۳۲ به نقل از الحیاة ۶/۴۰۴
۱۲-مکیال المکارم ج ۱ ص۱۵۹
۱۳- حکومت حضرت مهدی علیه‌السلام در عصر ظهور به نقل ازکمال الدین ج ۲، ص ۴۲۸
۱۴-ترجمه مکیال المکارم ج۱ ص ۱۶۰

۱۵- حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) ص ۲۶۹ به نقل از نورالابصار فی مناقب آل بیت النّبی المختار، ج۱ ص ۱۵۶ و ۱۵۷
۱۶- همان ، ص۲۷۱به نقل از امالی طبق نقل منتخب الاثر، صفحه ۱۶۸
۱۷-مکیال المکارم ج۱ ص ۱۶۰به نقل از کمال الدین ج ۱ ص۲۸۰

۱۸-در انتظار ولی اعظم ص۲۲ به نقل بیانات مقام معظم رهبری ۳۰/۰۷/۱۳۷۷
۱۹-با جاری انتظار ج۱ ،ص۱۵۸ به نقل از منتخب الاثر ص ۴۷۸

انتهای پیام/

دیدگاه شما

آخرین اخبار