به گزارش شبنم ها، مهدی بیاتی در گفتگو با خبرنگار ایسنا،در خصوص "نقش تکنولوژی‌های مدرن" در تربیت و جامعه پذیری کودکان امروزی گفت: نقش تکنولوژی‌های مدرن روز به روز در جوامع امروزی فراگیرتر ازقبل شده و این امر به حوزه رشد شناختی و اجتماعی کودک آسیب‌های جدی وارد کرده است به طوری که در حال حاضر شاهد آن هستیم که این تکنولوژی‌ها به تدریج در حوزه تربیتی کودک جای خود را باز کرده و با تصویر سازی‌های مختلف توانسته تفکر کودکان را تسخیر کند به همین دلیل دیگر نمی‌توانیم تعریف خانواده را لزوما به پدر و مادر و بستگان نزدیک محدود کنیم و در واقع باید بپذیریم که امروزه "والدین مدرنی" به جامعه اضافه شده‌اند.

وی ادامه داد: دیگر نمی‌توان مدعی آن بود که پدر و مادر پایه تقلیدی رفتار کودک هستند؛ برای مثال در حال حاضر حتی اگر والدین در حوزه کلام و گفتار خود رعایت کنند هم نمی‌توانیم این انتظار را داشته باشیم که کودک آنها بددهن نشده و مودب باشد زیر اکنون یادگیری قالب کودکان تحت تاثیر والدین نیست.

این روان شناس در ادامه ضمن بیان آنکه درحال حاضر به علت مشغله‌های فراوان هم میزان زمانی که والدین به کودک خود اختصاص می‌دهند نسبت به گذشته کاهش چشمگیری یافته و هم کودکان ازعوامل دیگری جز والدین خود تاثیرمی‌پذیرند گفت: درحال حاضر فضاهای مجازی در ادبیات رفتاری و گفتاری کودک تاثیر بسیاری گذاشته و به علت در دسترس بودن این امکانات شاهد آن هستیم که میزان ارتباط کودک با فضاهای مجازی مختلف که بسیاری از آنها تحت نظارت والدین نیستند، روز به روز افزایش یافته است.

بیاتی ادامه داد: مسئله‌ای که در حال حاضر به شدت جامعه را نگران کرده، گرایش کودکان به فعالیت‌های فردی است زیرا هرچه فعالیت‌های فردی کودک بیشتر شود وی پرخاشگرتر خواهد شد و هرچقدر کودکان زمان بیشتری را صرف بازیهای مجازی، فعالیت‌های رایانه‌ای و یا دیدن کارتن به صورت فردی کنند به همان نسبت آستانه تحملشان پایین می‌آید.

این روانشناس افزود: حتی در شرایطی که خانواده محتوای بازی و یا کارتون کودک خود را کنترل کند نیز چنانچه استفاه بیش از حد از آن وجود داشته باشد شاهد انزوای کودک خواهیم شد.

بیاتی افزود: فرایند جامعه پذیری، افزایش آستانه تحمل، یادگیری اجتماعی، یادگیری خلاق و... همگی نیازمند تعامل واقعی هستند نه مجازی، علاوه برآن اخلاق، گفتار و رفتار صحیح در کودک تنها ماحصل تعاملی واقعی است.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: در بعضی از مواقع به علت عدم کنترل والدین محتواهای اینترنتی و مجازی در اختیار کودک، منفی بوده و به این ترتیب آثار مخرب بسیار جدی را در حوزه شناختی و رفتاری کودک برجای می گذارد.

این روان شناسان ادامه داد: تا دیروز می‌گفتیم چنانچه خانواده‌ای برای مثال معتاد و یا دارای ناهنجاریهای اجتماعی باشد در تربیت کودک اثر سوء داشته و موجب گرایش وی به آسیب خواهد شد اما در حال حاضر تنها یک بخش از تاثیر تربیتی کودک متاثر از پدر و مادر است در حالی که بخش عمده و اساسی آن در فضاهای مجازی رخ می‌دهد.

بیاتی همچنین اظهار کرد: البته کودکان و نوجوانان درجه‌ای تقلید از هم سن و سالان خود را نیز دارند که چنانچه رابطه والدین با کودک خوب باشد میزان تاثیرپذیری فرد از همسالان نیز کاهش خواهد یافت.

وی در ادامه ضمن ابراز تاسف از شرایط موجود گفت: مسئله‌ای که در حال حاضر با گسترش استفاده از فضاهای مجازی در جامعه ما در حال رواج است «حیاگریزی» بوده به طوریکه امروزه شاهدآن هستیم که «حیاء» در افراد به ویژه در دختران به شدت کمرنگ شده است.

این روان شناس در این خصوص تصریح کرد: در حال حاضر شاهد آن هستیم که یک دختر 20 ساله به راحتی در هنگام راه رفتن در خیابان سیگار می‌کشد در حالی که این مسئله در گذشته اصلا وجود نداشت و چنانچه دختری سیگار می‌کشید این امر را در ملاء عام انجام نداده و حداکثر در پارک و یا ماشین شخصی خود اقدام به این کار می‌کرد.

بیاتی ادامه داد: متاسفانه در حال حاضر عادی سازی ناهنجاری‌ها در جامعه در حال رواج است و ارزش‌ها و سلایق جمعی نیز تغییر کرده‌اند؛ برای مثال زمانی رفتار و گفتار خوب، ملاک انتخاب افراد بود اما در حال حاضر پول و مادیات و نحوه پوشش، مدل ماشین و غیره از ملاک‌های اصلی انتخاب شده‌اند.

وی افزود: امروزه افراد در مرحله انتخاب دیگر به اخلاق و رفتار فرد مورد نظر توجه زیادی نمی‌کنند بلکه مسائل مادی و ظاهری را اولویت خود قرار می‌دهند به همین دلیل ناخودآگاه می‌بینیم که در خانواده دختر و پسر 18 ساله رفتارهای خاصی را انجام داده و پوشش متفاوتی داشته و از الفاظ خاصی استفاده می‌کند و این نوع رفتار و پوشش را ارزش می‌داند.

این روانشناس ادامه داد: این رفتارها بیش از همه در کودکان تاثیر می‌گذارد زیرا کودکان امروز وقتی شاهد چنین الگوهایی در اطراف خود هستند در بزرگسالی رفتارهایی به مراتب ناهنجارتر از خود بروز خواهند داد.

بیاتی همچنین ضمن بیان آنکه در گذشته دختران حتی ابروهای خود را برنمی‌داشته و یا آرایش نمی‌کردند اما الان هیچ فرقی میان دختران مجرد و زنان در ظاهر وجود ندارد گفت: علت این امر آن است که در گذشته ارزش آن بود که دختران چنین رفتارهایی را انجام ندهند اما امروزه انجام این رفتارها از سوی دختران جوان ارزش شده است.

وی ادامه داد: درحال حاضرحتی در تربیت کودک نیز معیارها تغییر کرده و میزان نفوذ و کنترل والدین برکودکان به شدت کاهش یافته است و این باعث می‌شود که کودکان به فضاهایی گرایش یابند که مناسب سن آنها نیست.

این روان شناس افزود: از طرف دیگر نظام آموزش و پرورش، مهدکودک‌ها، رسانه‌ها و به ویژه تلویزیون هیچ تلاشی برای آماده کردن خانواده ها در جهت نحوه ارتباط صحیح با نسل جدید نمی‌کنند به طوریکه اکنون خانواده‌ها وارد فضایی شده‌ اند که اصلا نحوه رفتار را در آن بلد نیستند و در چنین شرایطی انگار صدا و سیمای کشور خواب است و هیچ آگاهی از تغییر شرایط جامعه ندارد.

بیاتی تصریح کرد: متاسفانه نگاه صداو سیما به نهاد خانواده دقیقا مانند گذشته است و همین بد عمل کردن رسانه‌های دولتی به ویژه صدا و سیما موجب بهم ریختگی حوزه روانی کودک، نوجوان، جوان و والدین می‌شود.

وی ادامه داد: در حال حاضر متاسفانه خانواده‌ها نمی‌دانند که چگونه با کودک آگاه امروز خود رفتار کنند و متوجه نقش خود در پردازش رفتاری و گفتاری کودک نیستند و به همین دلیل دست به آزمون و خطا زده و تبعات منفی را به بار می‌آورند.

این روان شناس در ادامه عنوان کرد:‌ گاهی خانواده‌ها رفتارهای سنتی را انتخاب می‌کنند و با کودک مانند ملک خود رفتار کرده در حالی که باید بدانند کودک امانت آنان است و باید این امانت را به شکل سالم تحویل جامعه دهند زیرا این حس مالکیت تنها باعث آن می‌شود که خانواده به طور مداوم با کودک خود دچار تعارض شود.

بیاتی تصریح کرد: در شیوه تربیتی سنتی خانواده دائما تصور می‌کنند که رفتار کودک باید مطابق میل آنها باشد و وقتی می‌بینند فرزندشان در مقابل زورگویی‌های آنها مقاومت می‌کند گمان می‌کنند که دچار نقص تربیتی شده و اگر کودکشان حرف آنها را گوش نکند به اصطلاح بی تربیت شده است. این در حالیست که این تفسیر کاملا اشتباه بوده و ناشی از عدم توجه والدین به شرایط اجتماعی موجود است.

وی ادامه داد: متاسفانه والدین امروزی نمی دانند که چگونه با کودک خود رفتار کنند و ضعف و ناتوانی آنها در برخورد با کودک موجب سرخوردگی و افسردگی آنها شده و حتی در مواردی شاهد آن هستیم که شدت استیصال والدین از کودک به حدی می‌رسد که آنها ساعت‌ها از دست کودک خود گریه می‌کنند و پس از آن شروع به رفتارهای تنش آمیز با فرزند خود کرده که نتیجه این رفتارها با کودک آگاه امروزی پرخاشگری و ... در کودک است.

این روانشناس در ادامه عنوان کرد: کودک امروز دیگر پذیرای عمو پورنگ و شنگول و منگول نیست زیرا کودک امروز در دنیای تکنولوژی رشد می‌کند و باید نیازش جور دیگری تامین شود، متاسفانه خانواده‌های ما و جامعه آماده برخورد با این کودک نیستند.

بیاتی همچنین ضمن بیان آنکه والدین باید بپذیرند که کودک آنها متفاوت شده پس باید رفتارهای متفاوتی با وی داشته باشند و نمی‌توانند همان نحوه تربیتی 10 ساله پیش را برای کودک امروز خود پیاده کنند افزود: از مهمترین نکات در تربیت کودک آن است که والدین کودک خود را جدی گرفته و به نگرش آن توجه کرده و دائم به وی تذکر ندهند.

وی افزود: والدین نباید با کودکان امروز مقابله به مثل کنند زیرا لجبازی و تنش و جدل با کودک امروزی موجب مغلوب شدن خانواده خواهد شد.

این روان شناس در این خصوص تصریح کرد: نمی‌توان این امر را ناشی از فرزند سالاری در جامعه بدانیم زیرا این اتفاقات در خانواده‌های ایرانی از ضعف رفتاری نشات می‌گیرد نه شناخت صحیح قوانین؛ در واقع خانواده‌ها گمان می‌کنند که این استیصال در برابر کودکان همان فرزند سالاری است در حالی که خود می‌دانیم خانواده ایرانی اگر زورش برسد حتی کودک خود را زندانی می‌کند و در باطن خود همواره گمان می‌کند که کودک باید مطابق میل آنها رفتار کند و در غیر این صورت فردی یاغی و سرکش خواهد شد.

بیاتی در ادامه عنوان کرد: خانواده‌ها باید زمان بیشتری را به کودک خود اختصاص دهند و به ویژه در فضاهای طبیعی با کودک خود بازی کنند تا پرخاشگری وی کاهش یابد.

وی در پایان اظهار کرد: باید حس اعتماد از دست رفته میان والد و کودک ترمیم شود و این مرمت و بازسازی جزء در پذیرش تغییرات و دیدگاه های کودکان امروزی از سوی والدین و جامعه قابل امکان نیست.

انتهای پیام/ج