به گزاش شبنم ها به نقل از طنین یاس، این روزها ماجرای اشتغال زنان در جامعه به یکی از اصلی‌ترین سوژه‌های اختلافی بین گروه‌های فمینیستی و گروه‌های دیگر در حوزه زنان تبدیل گشته است. فمینیست‌ها به «تساوی جنسیتی در اشتغال» معتقدند و گروه مقابل دم از «شایسته سالاری» و «عدالت جنسیتی در اشتغال» می‌زنند.
فمینیست‌ها مدعی‌اند که به هر اندازه شغلی که برای جامعه مردان در نظر گرفته می‌شود باید برای زنان نیز پیش بینی شود، اما گروه مقابل و منتقد فمینیست‌ها، هر شغل، کار و جایگاهی را شایسته زن مسلمان نمی‌دانند و معتقدند زنان باید بر اساس شرایط جسمی، روحی و اجتماعی خود بر مناصب شغلی بنشینند.
اعتقادی که البته این روزها چندان مورد تأیید دولتمردان هم نیست چراکه «شهیندخت مولاوردی معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده چندی قبل با انتقاد از سهمیه‌های تخصیص داده شده برای زنان در آزمون استخدام دولت اظهار داشت: برای رفع تبعیض در خصوص حضور زنان ما مکاتباتی انجام دادیم و امیدواریم که مورد قبول واقع شود. وی در حالیکه از تبعیض در تعداد حضور زنان در استخدام دولت خبر می‌داد، خاطرنشان کرد: نه تنها در تعداد بلکه در خصوص استان‌های در نظر گرفته شده برای حضور زنان نیز تبعیض صورت گرفته است.»
این اعتراضات و تحرکات با نام «احیای حقوق زنان» در حالی است که تاریخ گواه این مدعاست که زنان نقش مؤثر و تاثیرگذاری بر تحقق و پیروزی انقلاب اسلامی داشتند و در آزمون‌های سختی نظیر هشت سال جنگ تحمیلی نیز به راحتی نمی‌توان از نقش تعیین کننده آنان عبور کرد. به عبارت دیگر، زمانی که کشورهای امروزِ مدعیِ احترام به حقوق زنان، به آنها با عینک «بردگی جنسی» و یک «کالای جنسی» می‌نگریستند، جمهوری اسلامی اهمیت خاصی برای زنان حتی در صفوف ابتدایی انقلابش قائل بود.
روح افزا: اختصاص سهمیه به زنان در آزمون استخدامی دولت چندان هم به سود زنان نیست
فرشته روح افزا عضو شورای انقلاب فرهنگی و استاد دانشگاه منچستر در واکنش به حواشی بوجود آمده در رابطه با سهمیه‌های تخصیص داده شده به زنان در آزمون استخدامی دولت، در گفت و گو با طنین یاس، با بیان اینکه دادن سهمیه به خانم‌ها چندان هم به سود آنها نیست، گفت: فرض کنیم قرار است تمامی این سهمیه‌ها را هم به خانم‌ها بدهند، آنوقت مردان قرار است چه نقشی در خانه و خانواده ایفا نمایند؟!
وی با تأکید بر اینکه تأمین معاش خانواده باید بر عهده مردان باشد، خاطر نشان کرد: فرض کنید بین یک زن و مرد در خانه، زن کار داشته باشد و مرد بیکار باشد، آنوقت علاوه بر وظایف ذاتی زن از قبیل همسرداری، فرزندداری و تربیت نسل بعد و خانه داری، تامین معاش نیز به دوش او می‌افتد و عملا نقش مردان در خانواده به یک نقش باطل و بیهوده مبدل می‌گردد.
وقتی مردان از بیکاری افسردگی می‌گیرند، اختصاص سهمیه به زنان چه توجیهی دارد؟
این فعال حوزه زنان در ادامه افزود: زمانی دولت می‌تواند مدعی ارائه تخصیص سهمیه به زنان برای اشتغال باشد که مشکل بیکاری مردان را حل کرده باشد. در شرایطی که مردان بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه، بواسطه عدم وجود شغل مناسب سرخورده شده و افسردگی می‌گیرند، تخصیص سهمیه به زنان چه توجیهی می‌تواند داشته باشد؟
استاد دانشگاه منچستر بر همین اساس ادامه داد: در کشورهای غربی اگر این سهمیه‌بندی را انجام می‌دهند، شاید مشکل اشتغال را حل کرده‌اند و یک خانم و آقا هر جفتشان می‌توانند کار کنند اما در کشور ما که مردان با مشکل بیکاری دست و پنجه نرم می‌کنند تخصیص سهمیه به زنانی که بچه دار هستند و هزار مشکل داخلی خانه را نیز باید بر دوش بکشند، در حقیقت برهم زدن توازن جامعه است. این کارها زمانی می‌تواند صورت بگیرد که مشکل اشتغال مردان حل شده باشد؛ یعنی آقایان که وظیفه اصلی تامین معاش خانواده را دارند مشغول به کار شوند و پس از آن برای بهبود وضعیت خانه، زنان نیز می‌توانند به مشاغل همخوان با وضعیت آنها مشغول شوند.
مدعیان دفاع از حقوق زنان، منیست هستند نه فمینیست!
روح افزا با بیان اینکه هر که این طرح و برنامه را ریخته باشد اتفاقا به سود آقایان کار کرده نه بانوان، تصریح کرد: من معتقدم که اینها منیست هستند نه فمینیست! چرا که صددرصد به دنبال تامین آسایش مردان بوده‌اند چرا که در این صورت باید پاسخ دهند که آقایان باید چه کاری برای خانواده انجام دهند؟ برای همین سهمیه دادن به این شکل که در کل مشاغل باشد اشتباه و غلط است.
وی به قول شهیندخت ملاوردی در واتیکان مبنی بر اینکه سالانه ده درصد به مناصب دولتی زنان اضافه می‌کند، اشاره کرد و افزود: اگر بخواهند به قولشان عمل کنند بعد از ده سال همه مناصب به دست زنان می‌افتد و عملا مردان بیکار می‌شوند!
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه ما مخالف اشتغال زنان نیستیم، اذعان داشت: اما چگونگی اشتغال زنان نیز مهم است.
تنها برخی از مشاغل شایسته حضور زنان است
مدیر طرح، برنامه و تدوین سیاست شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده به مشاغلی از قبیل پزشکی زنان، معلمی، استادی دانشگاه و ... اشاره کرد و گفت: قطعا ما هم حامی حضور زنان در چنین مشاغلی هستیم اما اینکه ما بصورت کلی عددی را اعلام کنیم و مدعی شویم که حتما این درصد از مشاعل باید به زنان اختصاص یابد ظلم به زنان است.
وی در پایان به دیدگاه اسلام به اشتغال زنان اشاره کرد و بیان داشت: زمانی که پیامبر اسلام نیز وظایف حضرت زهرا(س) را به ایشان یادآوری می‌کردند، تأکید داشتند که تأمین معاش خانواده بر عهده مرد خانه است نه زن!
اشتغال زنان از دیدگاه اسلام
اکنون برای پی‌برد به این موضوع که اسلام چه نگاهی به اشتغال زنان در جامعه و حکومت اسلامی دارد نگاهی گذرا خواهیم داشت به برخی منابع در این زمینه:
از دیدگاه اسلام، تفاوت‌های زن و مرد «تناسب» است، نه نقص و کمال. قانون خلقت خواسته است با این تفاوت‌ها تناسب بیشتری میان زن و مرد که قطعاً برای زندگی مشترک ساخته شده‌اند (و مجرد زیستن، انحراف از قانون خلقت است)، به وجود آورد. [1]
* زن در اسلام مجبور نیست برای خود یا خانواده اش کار کند و نفقه دادن از ناحیه مرد به زن واجب شرعی است. زن مکلّف به اشتغال نیست، مگر این که احتیاج به شغل داشته یا اشتغال برای او ضرورت یافته باشد و یا به سبب اَمری که وجوب کفایی اشتغال را برای زنان در بردارد و باید نیازهای جامعه با اشتغال برطرف شود. [2]
* قرآن کریم، برای زنان همانند مردان، حق کسب و فعالیت اقتصادی قائل است: «برای مردان از آن چه کسب کرده‌اند، بهره ای است و برای زنان (نیز) از آن چه کسب کرده‌اند، بهره ای است.» [3]
* اشتغال زنان در عصر پیامبر(صلی الله علیه وآله) به شکلی گسترده به چشم می‌خورد و در تمامی شغل‌های رایج آن زمان، زنان حضور داشتند. زنان در این دوره به مشاغلی از قبیل پزشکی، تجارت و صنایع دستی اشتغال داشتند. [4]
اما نکته قابل تأمل در حوزه اشتغال زنان از منظر اسلام، حفظ کرامت و منزلت زن مسلمان است که این امر می‌بایست در اشتغال آن لحاظ گردد. در تفکر اسلامی، حفظ و گسترش نهاد خانواده بر پایه ویژگی‌های فطری و طبیعی زن و مرد، اولویت و اهمیت خاصی دارد و در کنار آن، بر امکان اشتغال و استقلال مالی زنان تأکید شده است. اسلام اشتغال را برای زن هدف نمی‌داند، بلکه آن را در خدمت خانواده و رفاه و آسایش آن می‌پذیرد و اشتغال را به عنوان یکی از راه‌های افزایش قابلیت و شکوفایی استعداد زنان و در جهت تعالی و کمال آنان می‌پذیرد.
برابری جنسیتی از نگاه رهبر انقلاب
رهبر انقلاب در سی ام فروردین ۹۳ در دیدار زنان فرهیخته و نخبه، فرمودند: «اگر می‌خواهیم نگاه ما به مسئله زن، سالم، منطقی، دقیق و راهگشا باشد باید از افکار غربی در مسائلی نظیر اشتغال و برابری جنسی کاملاً فاصله بگیریم.»
ایشان «برابری جنسی زن و مرد» را از جمله حرف های کاملاً غلط غرب دانسته و افزودند: «برابری همیشه به معنای عدالت نیست، عدالت همیشه حق است، اما برابری گاه «حق» است و گاه «باطل». با کدام منطق باید زنان، که خداوند آنان را از لحاظ جسمی و عاطفی برای منطقه ویژه‌ای از زندگی آفریده است در عرصه‌هایی وارد کنیم که آنها را دچار رنج و سختی می‌کند؟
«حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر نگاه انسانی اسلام به مسئله زن معتقدند: «در بسیاری از مسائل از جمله سیر مقامات معنوی هیچ تفاوتی میان زن و مرد وجود ندارد اما قالب ها متفاوت است و این واقعیت در کنار عرصه‌های مشترک، منطقاً عرصه‌های متفاوتی را نیز به همراه می‌آورد.»
رهبر انقلاب با انتقاد از زیر بنای فکری بسیاری از کنوانسیون‌های جهانی با صراحت گفته است: «اصرار غربی‌ها روی این زیربنای غلط، جامعه بشری را تباه می‌کند، به همین دلیل برای دستیابی به نگاه صحیح و متوازن، باید از این مبانی برحذر بود.»
طنین یاس در بخش بعدی، ابعاد دیگری از موضوع «اشتغال زنان» را مورد تحلیل و بررسی قرار خواهد داد.
منابع:
[1] مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، ص 169 و 170.
[2] محمد عبدالقادر ابوفارس، حقوق المرأة، ص 26 و 27.
[3] نساء / 33.
[4] مهدی مهریزی، «امام خمینی و گستره آزادی زنان»، ماهنامه پیام زن، مهرماه 1378، ص 58.
نسخه مناسب چاپ
دیدگاه شما